| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/283) ve 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/282) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 18 .11.2021 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Bakan, değerli bürokratlar; Komisyona hoş geldiniz.
Biz yatırıma karşı değiliz, hizmete karşı değiliz ama yolsuzluğa, usulsüzlüğe ve kamu zararına karşıyız, söylediğimiz de bu. Şimdi konuşalım ama belgelerle konuşalım. Bakın, bu elimde gördüğünüz Karayolları Genel Müdürlüğünün Sayıştay Raporu ancak yayınlanan rapor değil yani sansürlenen rapor değil, Sayıştay denetçilerinin tüm tespitlerinin yer aldığı resmî taslak rapor.
Bakın, ne diyor: "Yap-işlet-devlet modeliyle yaptırılan otoyol projelerinde sözleşme hükümleri değiştirildiği için devlet zarar ettirildi." Hangi projeler? Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi Köprülerinin dâhil olduğu projeler.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Deniz Bey, sürenizi durduracağım ama usule ilişkin olduğu için bir şey söylemek zorundayım. Biz burada Sayıştayın taslak raporlarını değil, nihai raporlarını değerlendiriyoruz.
AYSU BANKOĞLU (Bartın) - İstediğini konuşur, siz niye cevap veriyorsunuz?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Taslak raporlar idarelere gönderilir, idarenin görüşü sorulur.
AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Bakan mısınız?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İdarenin görüşüne göre Sayıştay o taslak raporlarda ihtiyaç duyduğunda düzeltmeler yapar ve sonra nihai raporunu hazırlar, o raporlar gelir bize. Taslak raporlar üzerinden tartışmalara girersek bu işin içinden çıkamayız.
Sürenizi olduğu yerden tekrar başlatıyorum.
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Bu, usulle ilgili bir şey değil.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Hayır, bu, usule ilişkin bir şey.
ALİ ŞEKER (İstanbul) - İçeriğe müdahil olamazsınız.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayıştay raporlarını değerlendiriyoruz. Sayıştay raporları derken bizim kastımız, burada, bu Komisyonun Sayıştay raporlarını görüşmekten kastı, taslak çalışmalar değil, nihai çalışmalardır. Bunu bir Komisyon Başkanı olarak söylemek zorundayım.
NİHAT YEŞİL (Ankara) - Yani Sayıştay yanlış bir bilgi mi veriyor?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - O ayrı tartışma, ona bir şey diyemem.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Teşekkür ediyorum.
Hazır siz de pası atmışken ben de şunu sorayım: Şimdi, taslak raporda geçen, bende belgeli olan bu konu doğru mu, değil mi; Sayın Bakana bunu soruyorum. Kendisi konuşmasında doğru olup olmadığını söyler.
Bu taslak raporda diyor ki: "Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi Köprülerinin dâhil olduğu projelerin, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu Projesi'nin işinin sözleşmesinde değişiklik yapıldı. Yapılan değişiklikler şunlar: Bir, garanti ödemesi her yıl için 1 defayken 2'ye çıkarılarak ödeme tarihleri erkene çekilmiştir."
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Uyarmanız bir şey ifade etmiyor Başkanım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - "İki, garanti ödemesine esas geçiş ücreti ve kur güncellemesi her yıl için 1 defadan 2'ye çıkarılmıştır.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Hazırlanan taslak ne oluyor, nereye gidiyor?
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Dinleyin.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - "Üç, görevli şirket lehine yapılan bu değişikliklere karşılık olarak işletme süresi kısaltılmıştır ancak buna rağmen kamu zararı doğmaktadır."
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Boşuna gidiyor zamanımız.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - "Sayıştayın yaptığı hesaplamalara göre 2020 yılında -bakın, Sayıştay raporu söylüyor- 8,5 milyar liralık garanti ödemeleri, bu 3 projede yapılan sözleşmedeki değişiklik nedeniyle ortalama on ay erken ödenmiştir görevli şirketlere.
İki, 2020 yılında, bu görevli şirketler, bu sözleşme değişiklikleri nedeniyle 884 milyon 931 bin lira daha fazla gelir elde etmiştir ve aynı zamanda yapılan bu değişikliklere karşılık olarak kamuya devir tarihleri kısmen geriye çekilmiş olsa da 2019 ve 2020 yılı verileri dikkate alındığında, bu projeler kamuya devredilene kadar geçecek sürede şirketler 2 milyar 549 milyon 982 lira daha fazla gelir elde edecektir."
Raporun son kısmında ifade ediliyor "Dolayısıyla, sözleşmenin söz konusu tadiller, esastan sözleşmeyi bozmaktadır; isteklilerin ihale aşamasında yarıştıkları koşulları değiştirmiştir. İstekliler arasında rekabet koşullarının sözleşme imzalandıktan sonra ortadan kalmasına sebep olmuştur, kamu yararının zedelenmesi sonucunu doğurmuştur." diyor. Şimdi, bu, Sayıştayın yazdığı rapor, resmî rapor.
Geçelim ikinci konuya hemen. Bakın, bu elimde gördüğünüz Devlet Demiryolları Teftiş Kurulu Başkanlığı raporu. Rapor ne diyor? Rapor diyor ki: Ankara-İstanbul demir yolu hattı rehabilitasyon işinin 2'nci kesiminde 610 milyon dolara ihaleyi alan konsorsiyum -IC İçdaş, Cengiz ve 2 de Çinli firma var- yedi yüz otuz günde işi bitiremiyor, ilave süre olarak bin dokuz yüz yirmi iki gün daha alıyor; aynı zamanda da Bakanlar Kurulu kararıyla 244 milyon dolar ilave ödenek alıyor."
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Deniz Bey, son cümlelerinizi alalım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - 854 milyon doların 847 milyon doları şirketlere ödeniyor ancak işi bitiremedikleri için ve bitirme şartıyla ilave ödenek aldıkları için, 200 milyon dolarlık iş kalemini projeden eksiltiyorlar ama paranın tümünü alıyorlar. Teftiş Kurulu Başkanlığı burada 200 milyon dolarlık yolsuzluğu bütün verileriyle, belgeleriyle açıklıyor, soruşturma açacak mısınız?