| Komisyon Adı | : | SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU |
| Konu | : | İstanbul Milletvekili Osman Boyraz ve 40 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3950) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .11.2021 |
MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.
Oturumun bir kısmına katılamadım, öncelikle orada da konuşmak istemiştim ancak olmadı, bari maddeler üzerinde söz alayım.
Şunu belirtmek gerekiyor ki: Yine bir torba kanununda birbiriyle ilgisiz alakasız, birden fazla komisyonun aslında tartışması gereken bir kanun teklifini görüşüyoruz. Bu yöntemle, mevzuat, sorun çözmek yerine aslında sorun kaynağı olmaya da devam edilmektedir.
12'nci maddede şunu söyleyebiliriz: Bu düzenlemeyle, başarılı gençlerin teşvikinin amaçlanmadığı açıktır. Kalfa belgesini edinebilen gençlerin ücretlerinde yaşanacak cüzi artışın, onların hayatlarında ciddi bir değişikliği de yaratmayacağı ve asgari ücretin reel karşılığının bugün düştüğü trajikomik seviyeyle rahatlıkla da anlaşılabileceği ortadadır. Burada amaçlanan, bir yandan genç emek sömürü kanallarının sözüm ona cazibeli hâle getirilmesi, öte yandansa işverenlerin bir kez daha İşsizlik Fonu eliyle fonlanması uygulamasının devam ettirilmesidir. Yani burada asıl amacın yine genç emek sömürüsü olduğu da açıktır. Daha dün Gaziantep'te bir mesleki eğitim okulunda öğrencilerin haftanın dört günü ucuz iş gücü olarak iş yerlerine gönderildiği, bu iş yerlerinde mobbing, eziyet ve işkence gördüğü kamuoyuna yansımıştır. Maalesef, işkence gören öğrenciler de var, şiddet gören öğrenciler de var. Maalesef ki eğitimin niteliği gençlere insan onuruna yakışır bir imkân sağlamıyor. Üniversite mezunu genç işsiz sayısı 1,5 milyona yaklaşmıştır, gençler geleceğini başka ülkelerde arar hâle dönüştürülmüştür ve ciddi bir genç beyin göçü söz konusudur çünkü bu ülkede gençlerin yaşamının ve emeğinin kıymeti de bilinmemektedir.
Türkiye'de "çıraklık", "stajyerlik" adı altında 1 milyondan fazla öğrenci ucuz iş gücü olarak insani olmayan koşullarda çalıştırılıyor. Çırakların, stajyerlerin ücretleri ve primleri çoğu zaman İşsizlik Fonu'ndan yani işçilerin parasından ödenmesine rağmen gençlere çok cüzi ücretler veriliyor. Birçok iş yerinde İşsizlik Fonu'ndan alınan para, işçiye veya çırağa tam olarak verilmiyor. Özellikle, özel sektörde bu çalışanlara verilen ücretlerin bir kısmı elden geri alınıyor. İşsizlik Fonu'ndan belli yandaşlara fon aktarımı oluyor ama ortada iş, işçi ve iş yeri olmuyor. Van Erciş'te binlerce kişinin bu şekilde kâğıt üzerinde işe alınmış gibi gösterilip İşsizlik Fonu'nun zarara uğratıldığı kamuoyuna da yansımıştı; açığa çıktı. Yasada geliştirilen bu yöntem on yıldan fazladır Türkiye'nin dört bir yanında uygulanıyor ama işsizlik azalmak yerine tersine her geçen gün artıyor çünkü ortada istihdam odaklı bir meslek edinme programı yok. Okullarda çağın gereği olan mesleki eğitimler verilmiyor aslında. Tek amaç var: Ucuz ve niteliksiz iş gücü elde etmek ve sömürmek. Bugün, ülkemiz ucuz işgücü merkezi olarak pazarlanıyor, anılıyorsa burada insan yaşamına ve emeğine verilen değersizlik ortaya çıkmıştır. Bu ülkenin çocuklarının, genç emek sömürüsünü kurumsallaştıran politikalar yerine nitelikli, bilimsel, çağdaş eğitimle, mesleki rehberlik ve yöneltmeyle geçecek eğitim hayatlarının sonunda ulaşabilecekleri tercih ve kabiliyetleriyle uyumlu, onurlu birer mesleğe sahip olmalarını sağlayacak eğitim politikalarını hak ettiklerini düşünüyoruz ve bu nedenle de bütün bunlara rağmen, yeni düzenlemeyle getirilen gençlere ödenecek olan ve asgari ücretin yüzde 50'sinden az olmamasını öngören hükümden sonra gelmek üzere suistimallerin önlenebilmesi ve emeğin hakkı için bu ücretin doğrudan öğrenciye aktarılmasını öneriyoruz.
Teşekkür ediyorum.