| Komisyon Adı | : | SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU |
| Konu | : | İstanbul Milletvekili Osman Boyraz ve 40 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3950) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .11.2021 |
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Bir de ben bir şey sorabilir miyim, burada hazır bürokratlar varken, konuyla alakalı olduğuna inandığım için.
BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Buyurun Vehbi Bey.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Şimdi, benim bölgemde, Manisa'da son günlerde şöyle bir gelişme yaşandı, belki sizin seçim bölgelerinizde de yaşanmıştır. Özellikle tarımsal sulama abonelerinde belli bölgelerde, belli ilçelerde, belli köylerdeki aboneler, elektroşoklama yöntemiyle elektrik kaçırdıkları iddiasıyla dağıtım şirketi tarafından çok ciddi faturalarla cezalandırılıyorlar.
Şimdi, elektroşoklayan bir mekanizma varmış, bu mekanizmayla sayaç dışarıdan durdurulabiliyormuş, suçüstü yapılmış, örnekleri var ancak herhangi bir suçüstü olmadığı hâlde bu iddiayla suçlanan insanlar "Benim 7-8 tane aboneliğim var, hiçbir tanesinde böyle bir şey başıma gelmedi. Neden diğerlerinde kaçakçılık yapmıyorum da sırf bu abonemde kaçakçı pozisyonuna giriyorum?" diyen birçok müstahsil insanlar var. Yani firma kuşku duyduğu sayaçları almış, sayacı aldıkları firmaya göndermişler, o firma da demiş ki: "Bu sayaçta elektroşoklama yöntemiyle saat durdurulmuştur ve elektrik kaçakçılığı yapılmıştır." tarzında bir tutanak tutulmuş ve bir yıl geçmişe dönük elektrik sarfiyatı gözetilerek çok ciddi faturalarla karşı karşıya gelmişler. Yani bir yıl boyunca 30 bin lira fatura ödeyen bir insan 113 bin lira fatura ödemek durumunda kalmış, mahkemelik olmuş birçok insan var. Bir düzenleme, bahsetmiş olduğum mağdur olduğunu iddia eden kurum tarafından da hırsız olduğu iddia edilen insanlar hakkında bir düzenleme olacak mı?
BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Abdullah Bey, buyurun.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ABDULLAH TANCAN - Şimdi, yapılan bu düzenlemenin bahsettiğiniz bu konuyla bir ilgisi yok. Kaçak kullanımlarda da bilgi olsun diye söylüyorum, kaçak tahakkuklarının bir metodolojisi var yani hiçbir dağıtım şirketi kendi kafasına göre "Ya, buraya 50 bin liralık bir fatura çıkartayım veya buraya 100 bin liralık fatura çıkartayım." gibi yaklaşım sergileyemez. Metodolojinin temel mantığı şudur: Burada ne kadar kaçak elektrik kullanıldığının hesap edilmesi, tahminle hesap edilmesi gerekir. Nasıl hesap edilir? Oradaki kurulu bir güç var yani elektriksel cihazlar var, o elektriksel cihazların emsallerine göre bir çalışma saat süreleri var. Bir fabrika üç vardiya mı çalışıyor, iki vardiya mı, tek vardiya mı? Bu veriler dikkate alınır. Hiçbir şey bulunamazsa benzer büyüklükteki başka bir tüketicinin tüketim ortalamaları dikkate alınır. Bu, bu kadar elektriği kullanmıştır ve bunu kaçak olarak kullanmıştır diye hesap edilir. İlk kaçak kullanım tespitinde 1,5 katı yani normalde birim bedeli 100 kuruşsa 150 kuruştan fatura edilir. Bir kere otomatikman bir yüzde 50'lik fatura fazlalığı oradan gelir. Ama kaçak kullanan kişinin, ortalamada 30 bin liralık elektrik tüketiyordum, dolayısıyla 30 bin liralık ancak kullanmış olabilirim gibi bir yaklaşım sergilemesi pek doğru olmaz çünkü kaçak kullandığı için her zamanki ödediği miktara göre kullanım alışkanlıklarından çok daha fazla kullandığı çok kuvvetle muhtemeldir. Bununla birlikte, öyle de davranılmaz; bu türdeki bir başka kaçak kullanmayan abone emsallerine göre ortalama ne tüketir gibi bir yaklaşım sergilenir. Bunların hepsi keyfî değildir. Şu, şu, şu aboneleri aldım, bunların tüketim ortalaması, atıyorum 500 kilovatsaat, 500 kilovatsaati normal tarifenin 1,5 katıyla hesapladım gibi hesap verilebilir bir hesap vardır. Bütün buna rağmen, tüketici, bu kaçak faturasına itiraz edebilir, bu prensiplere uyulmamıştır babından. Öncelikle, dağıtım şirketi, bu faturayı tanzim eden şirket bu itirazı değerlendirir, zaman zaman haklı görüp düzelttiği durumlar da olur, haklı görmediği "Hayır, bizim yaptığımız hesapta bir hata yoktur." şeklinde de karar verebilir, EPDK'ye de bu durumu tekrar intikal ettirebilir. EPDK bu konuda hakemlik de yapar, hesaplarına bakar.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Yok, şöyle, iddia şu: "Biz elektroşok denen bir olayı bilmiyoruz, böyle bir şey görmedik. Biz bu uygulamayı yapmadık. Ben kaçakçı değilim, yıllardan beri aboneyim, bir sürü aboneliğim var, hiçbir tanesinde böyle bir sorun yaşamadık ancak bu abonelikte böyle bir ithamla karşı karşıyayız." Adam şunu kabul etmiyor: "Ben bu işi yaptım." demiyor. Yani fiyata itirazı şu olsun, bu olsun diye değil "Ben bu işi yapmadım." diyor. Davalık olmuşlar. Süreç için söylüyorum size. Sayaç şeye gidiyor...
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ABDULLAH TANCAN - Sayaç test istasyonları vardır. Sayaçlar, tabii...
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Üretici firmaya gidiyor sayaç.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ABDULLAH TANCAN - Üretici firmanın laboratuvarına gider bildiğim kadarıyla. Bunlar, orada, bu sayaca o dediğiniz elektroşok uygulanıp uygulanmadığı mutlaka belli oluyor, rapora bağlanıyor. Onun altına, raporu, o testi yapanlar...
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Yani en son Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gidiyor mu? Veyahut da o firmanın dediği tutanak üzerinden mi işlem görüyor, yoksa Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ölçüm, tartım birimlerine gidip oradan mı bu rapor alınıyor?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKAN YARDIMCISI ABDULLAH TANCAN - EPDK Başkan Yardımcımız daha detay biliyor, yanlış olmasın, ben ona söz vereyim.