KOMİSYON KONUŞMASI

ERHAN USTA (Samsun) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkan.

Bunu da çok kısa yani mümkün olduğu kadar kısaca yapacağım. Tabii, bu uzun bir konu ama önce Strateji ve Bütçe Başkanlığının, özellikle, bu kamu özel iş birliği projeleri burada konuşmak istediğim husus. Bu konudaki raporlamayı daha sağlıklı yapması lazım. Geçmişte bu konuyla ilgili raporlamalar iyiydi. Ben internetten taradım yani sadece birkaç sayfalık bir şey gördüm güncel olarak, 2021 yılı fiyatları ile sektörel bazda büyüklükler verilmiş.

Tabii, burada, şimdi, akademisyenlerin çalışmalarına bakarsak 154 milyar dolarlık bir yükümlülük... Hepsi yatırım değil de sizin şeyde koyduğunuz 85,9 milyar dolarlık bir yatırım büyüklüğü var. Ancak yükümlülükle, garantilerle birlikte bakınca zannediyorum -Uğur Emek'in çalışmalarında filan- 154 milyar dolar civarında bir şey var. Tabii, burası bugünümüzü de geleceğimize son derece etkileyecek bir husus. Burada ciddi raporlama yapmamız lazım.

Devletteki tecrübem benim şunu gösteriyor: Eğer bir şey doküman hâline getirilmezse o hafıza, o birikim kurumların içerisinde de kayboluyor çünkü nihayetinde insanla çalışıyoruz. Burada raporlamaya ilişkin olarak... Zaten burada şeffaflığı sağlamamız lazım, o ayrı bir husus ama bir şeffaflık... Hadi, o bir kenara ama raporlanması konusunun önemli olduğunu düşünüyorum yani burada çok sağlıklı raporlama yapmamız lazım.

Bugün hiçbirimiz bilmiyoruz, muhtemelen siz de bilmiyorsunuz. Bizim önümüzdeki garantiler nedeniyle verdiğimiz şu andaki toplam yükümlülüğümüz nedir? Buralardan doğabilecek riskler nelerdir? Bunları bilmemiz lazım. Ya, bu bizim bütün geleceğimizi etkileyecek bir şey.

Şimdi, mesela, Osmangazi Köprüsü'nde tamam "40 bin araca ulaştık." diyoruz, araca ulaştık ama şu anda otomobil için söylüyorum aldığımız para 147 TL. Sözleşmeye göre şu anda bizim her 1 geçiş için firmaya ödediğimiz rakam, üzerine ödediğimiz rakam -46 dolar üzerinden ödüyoruz- yaklaşık bugünkü kurla 550 lira civarında bir şey yapıyor yani 150 lirasını vatandaştan alıyoruz geçen araçların -550'den farkını aldığımız zaman- 400 lirasını da biz yatırıyoruz. Bu Osmangazi Köprüsü'nü zaten uzun uzadıya konuştuk, bunu Ulaştırma Bakanlığının bütçesinde tekrar yine gündeme getirdik yani oradaki kaygılarımızı söyledik, oradaki sıkıntı belli ama burada, mesela bir tanesi de şehir hastanesi. Şehir hastanesini ben çok detaylı çalışmamıştım ama son zamanlarda bu da gündemde olduğu için Sağlık Bakanlığı bütçesinde de onu ifade ettim. Şimdi, devletin raporlarında, yine Strateji ve Bütçe Başkanlığının raporlarında şehir hastanelerinin toplam yatırım tutarı 11,6 milyar dolar ama biz, şunu çok net olarak biliyoruz, bu işin uzmanları da söylüyor, diyorlar ki: Metrekare maliyetleri açısından şehir hastaneleri çok pahalı yapıldı yani kabaca bunun yarısını devlet yapmış olsaydı yani 11,6 milyar dolar değil de bunu 5 milyar, 6 milyar dolara yapabilirdi. E, şimdi bakıyoruz, hadi 11,6 milyar dolar onların maliyeti diye alalım, 2007-2024, 2007'den 2021'e kadar olan ödenmiş, 2022-2024 için de ödeyeceğimiz tutarları bizim önümüze bütçelerde getirdiniz. Toplamında şehir hastaneleri için ayırdığımız kaynak yani ödediğimiz artı 2022'ye kadar ödeyeceğimiz kaynak, 12,3 milyar dolar Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Bakın 11,6 milyar dolar yatırım yapılmış. 12,3 milyar dolar yedi yıllık bir kısmı da adam zaten alıp gidiyor. Bunların toplamı, kabaca, hepsi yirmi beş yıl diye biliyorum ben, yanılıyor muyum bilmiyorum ama yirmi beş yıl olduğunu düşünürsek 2018'de başladı... Ya daha önümüzde yaklaşık ne var; yirmi iki yıllık daha ödeme var yani yedi yılda biz zaten yatırım maliyeti olarak bize gösterilen, sunulan miktarı ödemişiz dolar cinsinden ama bundan sonra, önümüzdeki dönemde, bunun işte yirmi iki yılda, yedi yılda bu kadar ödediysek kabaca yani ne bileyim ben en az 3 katı kadar daha ödeyeceğiz. E, bunlara bakmak gerekiyor, ya bunların tekrar masaya yatırılması lazım, sözleşmenin tadili gerekiyorsa sözleşmelerin yapılması lazım. Bunların burada yönetilmesiyle ilgili hususlar filan, büyük hastaneler, onlara filan girmiyorum ama çok ciddi bir sorun olduğu net bir şekilde ortada. Yarın da bize demesinler "Siz bu konuları hiç mi gündeme getirmediniz?" diye, biraz da o anlamda, tarihe not düşmek için gündeme getirmek istedim. Şehir hastanesi konusunun da diğer konuların da hepsinin tekrar sizler tarafından masaya yatırılmasının ben kamu menfaati açısından son derece kritik bir husus olduğunu tekrar hatırlatmak istedim.

Teşekkür ederim.