ABDURRAHMAN BAŞKAN (Antalya) - Sayın Başkanım, kıymetli Komisyon üyesi arkadaşlarımız, kıymetli Bakan yardımcılarımız ve kıymetli bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyor.

Şimdi, bu stok maddesiyle ilgili Fethi Bey'in söylediklerine ben de bir katkı sağlayayım. Şimdi, bu stok konusu suistimale çok açık bir konu. Bunun büyük ihtimalle genelgelerle düzenlenmesi gerekecek yani büyük ihtimalle bu kanun çıktıktan sonra genelgelerle düzenlenmesi gerekiyor. Şimdi, bir sürü sanayiciyi düşünün, belki de kendisi ham madde sorunu yaşamamak için deposunda ürün olacak. Yarın herhangi bir vergi memuru gittiğinde, onun deposundaki ürünü gördüğünde bu ürünü "stok" diye değerlendirebilir mi ve siz ona bu durumu anlatana kadar...

BAŞKAN ZİYA ALTUNYALDIZ - Bürokrat arkadaşlar, dinleyiniz, bu konuda söz verdim.

ABDURRAHMAN BAŞKAN (Antalya) - Arkadaşlar, bu konu önemli, özellikle bürokrat arkadaşlar; ticaretin içinden de birisi olarak, hem tarım hem sanayici olarak bunu ifade ediyorum. Bu "stok" kavramı, eğer deposunda malzeme durup da piyasada da o malzemenin yokluğu çekiliyor ve fiyatı yükselecek diye o malzemeyi piyasaya vermiyorsa bunun adı stokçuluktur.

TACETTİN BAYIR (İzmir) - Gelen müşteriyi geri çeviriyorsa...

ABDURRAHMAN BAŞKAN (Antalya) - Evet, gelen müşteriyi de geri çeviriyorsa -tabii ki aynısı, ondan bahsediyorum- bu bir stokçuluktur ama insanların... İşte, neden soğuk hava depoları yapılır? Ürünü zamanında ucuza satmamak için soğuk hava depoları yapılır ki -ya da lisanslı depo- daha sonraki dönemlerde deposundaki ürünün fiyatının artacağını düşünen çiftçilerin ya da tarımla iştigal edenlerin düşüncesidir. Bunun için de zaten bir para öderler, lisanslı depoculuk için ya da soğuk hava depoları için.

Şimdi, burada tabii ki memurlara bazen "vur" dediğinde öldürme kısmı olabilir yani özellikle taşradaki memurlar, siz ona söyleyene kadar, tuttuğu tutanak düzeltilene kadar o firmayla ilgili sıkıntılar yaşanabilir. Bu yüzden de bu düzenlemenin amacının çok doğru yani stoktaki hedefe ulaşması lazım yoksa bir sürü sanayicinin ya da bir sürü üreticinin bundan mağdur olmasına sebep olunabilir. O yüzden, bu konunun açıklanması ki özellikle değerli Ticaret Bakan Yardımcımız burada, konusunda son derece de deneyimlidir yani birikimlerine biz inanıyoruz -bu konunun özellikle genelgelerle düzeltilmesi lazım- Sezai Bey bu konuda deneyimlidir. Bu konu özellikle bu süreçte... Bazen bir de şöyle bir şey var: Ürün fiyatı arttığı için satılmayan mal da var depoda yani hiç hareket görmeyen firmanın malları da vardır deposunda. Satılan müşteriye gelmiyorsa ve deposunda bu mal duruyorsa bu da "stok" olarak tabir edilir mi, bunu da iyi belirtmek lazım. Bir de stoklarda "ham madde" ve "mamul madde" diye... İkisini ayrı değerlendirmek lazım. Stoktaki ham madde, herkes stokuna mümkün olduğu kadar ham madde alarak önündeki dönemde ürün üretiminde bir sorun yaşamamayı hesap eder. Bu, ham madde anlamında stokuna aldığı şey bir stokçuluk değildir. Ürettiği bir ürünü bir müşteri talep edip de ona "yok" çekiyorsa ve "yok" çekildiği ispat ediliyorsa ve piyasada o malın yokluğu da hissediliyorsa ve bu konuda bir talep varsa işte bu tam anlamıyla stokçuluktur. O yüzden hassas bir nokta olduğunu düşünüyor ve bu konuyla ilgili özellikle düzenlemede inisiyatifinin oradaki birkaç tane memura bırakılmamasını yani onlara bu konunun çok açıklayıcı genelgelerle iletilmesinin ticaretin... Ki yani hedefimiz 300 milyar dolara, 500 milyar dolara çıkan bir ihracatsa üreticinin de bu deposuna bu malzemeleri çekme sorumluluğu var. Bu üretemezse nasıl ihraç edecek? Yani diyelim ki Almanya'yla bir bağlantı yaptınız ve bununla da siz dediniz ki: "Bir yıl boyunca size ben bu malı bu fiyattan vermeyi düşünüyorum." Diyelim ki Çetin Osman Bey'den böyle bir talep oldu, Çetin Osman Bey gitti stokuna bu malzemeyi koydu çünkü onun her ay yükleyeceği konteynere bu ürünü vermesi gerekiyor. Bunu biz bire bir yaşayan insanlar olarak ifade edelim, hem masanın bu tarafında hem de masanın öbür tarafında olanlar olarak kısa bir uyarmak istedim. Özellikle Sezai Bey deneyimi çok yüksek bir bürokratımız, aynı zamanda Bakan Yardımcımız; bu konuyu kendisi de biliyor ama gerekirse bizlerden de bu konuda destek alabilirler.

Teşekkür ediyorum Başkanım.