MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Teşekkürler.

Teklifin 24'ncü maddesiyle, nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin ceza hükümleri getirilerek, ülkemizin taraf olduğu Nükleer Terörizmin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme ile Nükleer Maddelerin ve Nükleer Tesislerin Fiziksel Korunması Sözleşmesi kapsamında, ulusal mevzuatta suç olarak düzenlenmesi gereken fiiller ile kurum tarafından yetkilendirilen faaliyetlerin yetkisiz olarak yürütülmesi durumlarının suç olduğu ve ilaveten, bu suçların örgüt şeklinde işlenmesi gibi durumlar suçun ağırlaştırıcı unsuru olarak düzenlenmektedir. Söz konusu bu düzenlemeyle, nükleer enerji üretimi nedeniyle açığa çıkabilecek riskler ve sonucu çok ağır olabilecek sonuçlar listelenmiştir. Sadece bu maddeden hareketle bile bu enerjinin ve kurulması amaçlanan kurum ve bağlı yapıların riskleri açığa çıkmaktadır. Bu düzenlemenin icrayla ilgili 27 maddesinin neredeyse 20'si bu niteliktedir.

Bizler nükleer enerjinin doğaya, insana, çevreye ve gelecek kuşaklara verebileceği zararları biliyoruz, ifade ettik. Düzenlemenin ilk maddesinde ifade edilen barışçıl kullanım ilkesinin mümkün olmadığını tarihsel ve güncel örneklerle, yaşanılan kazalarla ve var olan büyük riskler nedeniyle biliyoruz. Sadece Hiroşima, Nagazaki gibi katliamlar değil, Çernobil ve Fukuşima vakaları da barışçıl denilen bu enerjinin risklerini göstermiştir. Olası bir deprem, sabotaj, ihmal veya kaza durumunda ülkeyi dinamitlemek anlamına gelen nükleer tesislerin kurulumunun durdurulması zorunludur. Nükleer enerji ihtiyacının ilk tartışıldığı 1950'li, 1960'lı yıllarda alternatif ve az riskli diğer enerji kaynakları tam olarak erişilebilir değildi, bu konuda hem halkların hem de devletlerin son yarım yüzyılda aldığı dersleri görmezden geliyor olabilirsiniz ancak şu anda bile Çernobil'in etrafında devam eden çatışma ve nükleer terörizm riski dünya genelini tehdit eder düzeydedir. Bu maddeye göre, çok uzun nükleer sonuçlar nükleer riskler, nükleer zararlı durumlar listesi var. Nükleer tesis, radyasyon tesisi veya radyoaktif atık tesisi geçerli bir lisansa sahip olmaksızın nükleer enerji işletilmesi riski; radyasyon uygulamalarının geçerli bir lisansa sahip olmaksızın yürütülmesi riski; nükleer tesis radyasyon tesisi veya radyoaktif atık tesislerine ilişkin kurumdan izin alınması gereken faaliyetleri geçerli bir izne sahip olmaksızın yürütülmesi riski; faaliyetlere ilişkin yükümlülükleri sona ermeden faaliyetin yürütüldüğü yeri veya tesisi nükleer maddeyi, radyoaktif kaynağı veya radyoaktif atığı sahipsiz kalacak şekilde terk etme riski; nükleer madde radyoaktif kaynak ve radyoaktif atıkları cebir, tehdit, hile veyahut hukuka aykırı başka bir davranışla elde eden kişilerin varlığı durumu; nükleer madde, radyoaktif kaynak veya radyoaktif atıkların kaybolmasına, çalınmasına veya yetkisiz kişilerin eline geçmesine ihmal göstererek veya dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak neden olma; radyoaktif atıkları veya kullanılmış yakıtları denetim dışı şekilde ülkeye sokma ve ülkeden çıkarma riski; nükleer tesislere, radyasyon tesislerine, radyoaktif atık tesislerine vesaire nükleer madde, radyoaktif kaynak veya radyoaktif atıklara yetkisiz müdahalede bulunan, saldıran, zarar veren veya bunları sabote etme durumları; nükleer tesisler, radyasyon tesisleri, radyoaktif atık tesisleri ile nükleer madde, radyoaktif kaynak veya radyoaktif atıklara ilişkin yazılımlara yetkisiz müdahalede bulunan, saldıran, zarar veren veya bunları sabote eden durumlar; yine nükleer tesis, radyasyon tesisi veya radyoaktif atık tesisini cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla ele geçiren, zapt eden veya kontrolü altına alan durumlar; nükleer silah ya da radyolojik silah imal eden, radyoaktif maddeleri bu amaçla bulunduran, kullanan, kullanımını yaygınlaştıran veya bunların ticaretini yapan durumlar; bu durumlarda halkın, doğanın, çevrenin ve gelecek kuşakların görebileceği zararın kişilere verilecek hapis cezası veya para cezalarıyla tazmin edilmesi mümkün değildir. Bu cezaların caydırıcılığı olmadığı gibi icra edilmesi durumunda halkın, toplumun, çevrenin gördüğü zararlar da azalmayacaktır. Nükleer enerjinin kullanım alanlarının yaygınlaştırılması bu suçların teşvik edilmesine alan açacaktır. Gerisini okumayayım. Bu nedenlerden kaynaklı, bu maddenin teklif metninden çıkarılmasını öneriyoruz.