GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Değerli arkadaşlar, teşekkür ederim.

Şimdi, bu factoring, finansman ve tasarruf finansman şirketlerine internet üzerinden de şube açma hakkı veriliyor. Daha önce böyle bir hakları yoktu, internet üzerinden faaliyet gösterme hakkı veriliyor.

Değerli arkadaşlar, şimdi, mesela evim şirketleri bu anlamda memleketin her yerinde şube açmışlardı, biliyorsunuz. Factoring şirketleri de şube açıyorlardı, şimdi bunlara diyorsunuz ki "Bundan sonra internet üzerinden de şube açacaksınız." Buradaki temel mesele bence bizim kamu olarak, devlet olarak bu alanı başıboş bırakmamızdır. Daha önce şube açma yetkisi verilmiş ama başıboş bırakılmış, denetlenmemiş bu şirketler ve on binlerce mağdur yaratıldı.

Şimdi, ben, teklif sahibine de soruyorum. Burada kamu görevlilerimiz de var, bürokratlarımız var. Şimdi, arkadaşlar, bu alan on binlerce mağdur yaratmışken, ya, Çiftlik Bank gibi hikâyelerimiz varken yakın zamanda, saadet zincirleriyle vatandaşların bu anlamda ev alma hayallerini sömüren, gerçekçi olmayan planlarla karşısına çıkan bu yapıların şimdi internet üzerinde de örgütlenmesini öngörüyorsunuz. Olabilir, çağın gereğidir.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Asla, aynı şeyden bahsetmiyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Aynı şeyden bahsediyoruz.

Şimdi, bu umut...

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - 6361 sayılı yasa, o dediğiniz Çiftlik Bank vesaire gibi gayrifaal ve gayriyasal olan...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Evimleri kapsamıyor mu bu?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - O ayrı.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam onu söylüyorum. Ama sonuç olarak... Her neyse, mesele şu, şunu söylüyorum arkadaşlar: Sonuç olarak bu tip şirketler, bu şirketler -evim şirketleri diyeyim o zaman- evim şirketleri, vatandaşların ev alma umudunu sömürdüler ve gerçekçi olmayan planlarla devreye geçtiler ve sonuçta on binlerce mağdur var. Hâlâ sistemde 300 bin kişi var ve bunların da mağdur olma olasılıkları var. Şimdi, siz diyorsunuz ki "Bu yetmez arkadaş, ben size internette de çalışma yetkisi veriyorum." Hangi ekonomik realite çerçevesinde bunu veriyorsunuz? Bu şirketlerin sermaye gücü var mı? Ya, daha da fazla genişleme imkânları tanıdığınız için söylüyorum. Bundan sonra, o 50 bin evim mağduru var, 300 bin daha sistemde olan...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Yalnız bunu bir açıklığa kavuşturalım mı? Bu evimlerle bir alakası var mı maddenin?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Var.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - BDDK Başkan Yardımcımız burada.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir bilgi alalım.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Sayın Başkanım, değerli hazırun; hepinize saygılarımı arz ediyorum. BDDK Başkan Yardımcısı Murat Yönaç.

Sayın Vekilimizin bahsettiği saikten ziyade bu teklifin esas amacı... Hani, biliyorsunuz hem 2020 yılında hem 2021 yılında 6361 sayılı Kanun'da birtakım değişiklikler yapıldı. 7247 sayılı yasada 2020 yılında yapılan değişiklikle -o zaman tasarruf finansman şirketleri zaten 6361'in kapsamında değildi- tüm şirketlere elektronik ortamda zaten sözleşme ilişkisi kurulması yetkisi verilmişti. Yani internet üzerinden hizmet verme yetkisinin verilmesiyle ilgili değil bu konu. Daha çok teşkilatlanma, acente verme veya pazarlamaya yönelik bir yasakla ilgili bu. Onun kapsamını biz burada istisna kapsamına almaya çalışıyoruz bilgi sistemleri açısından. Tasarruf finansman şirketlerine de -biliyorsunuz zaten- internet ortamında hizmet sunma yetkisi, sözleşme ilişkisi kurma yetkisi -sizin bahsettiğiniz, arz ettiğiniz şekilde- zaten geçen sene verildi. O da 39/A maddesinin 2'nci fıkrası. Hani, internetten hizmet verme değil burada önemli olan. Bu sektörden gelen de bir talep doğrultusunda şimdi bankalarda olan bir yapının veya bir kolaylığın bu şirketler açısından tamamen rekabet eşitsizliği yaratmasından dolayı getirmeye çalıştığımız bir istisna.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, ben anladım bunu.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Yani, mesela birlik nezdinde bir ortak platform veya sistem kurulmaya çalışılıyor ölçek ekonomisinden faydalanmak için ama onun üzerine... Yani "Şube dışında acentelik veremez, teşkilatlanmaya gidemez." denildiği için o ortak yapıyı bile kullanamıyorlar. Yani sadece bunun önünü açmaya yönelik...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ederiz izahat için.

Evet, buyurun, devam edin.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkanım, zaten ben de bunu eleştiriyorum. Yani ben şunu eleştirmiyorum: Çağın gereği olarak her şirket sonuç olarak internet ortamında şube açıyor, satış yapıyor, pazarlama yapıyor, bu bir çağın gereğidir. Ben şunu sorguluyorum: Şimdi, bu evim denen yapılar mantar gibi türedi. Maalesef iktidar...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ben burada defalarca bunu eleştirmeme rağmen, arkadaş, memleketin her yerinde bunlar mantar gibi türüyor ve vatandaşa rasyonel olmayan çerçevede umutlar veriyorlar, "Arkadaş, 50 bin lira ver, ayda bin lira taksitle ev sahibi ol." diyorlar. Altı ay sonra da çekilişle, altın günü gibi ev sahibi olacaksın. İşte, 300 bin liralık eve gireceksin ve faizsiz sistem diye tanıtarak. Bu konuda faiz hassasiyeti olan yurttaşlarımızın gerçekten umudunu sömüren şirketler bunlar. Şimdi, bunlardan 21'i battı sanıyorum, TMSF'ye devroldu. Şimdi tekrar çok sayıda şirket var devrede ve 300 bin yurttaşımız bu sistemin içinde. Şimdi siz bunlara diyorsunuz ki: "Bu yetmez arkadaş, internette de faaliyet göster." Olabilir, ben şu bölümünü sorguluyorum: Ya, çok sayıda şirket battı ve bu sistem rasyonel olmayan bir şekilde yürüyor. Yani saadet zinciri şeklinde Sayın Bakanım. Şimdi, saadet zinciri nasıl işler? Rasyonel olmayan bir vaadi bu şirketler verirler; Banker Kastelli sistemi böyleydi, Titan zinciri sistemleri böyleydi, Çiftlik Bank sistemi de böyleydi.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Yasal değil ki bunların hiçbiri.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ya, şimdi evime geliyorum, tamam. "Evim" diyorum, evim de öyle, evim sistemi de öyle.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Ama şu anda geçen seneki yasayla beraber özel hâle geldi.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Arkadaşlar, müsaade edin.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Sermaye yapıları, teşkilat yapıları...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, ben de şunu söylüyorum: Siz "Bu şirketlerin artık sermaye yapıları güçlü." diyebiliyor musunuz?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Evet, güçlü diyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - "Bundan sonra bunlar batmayacak." diyebiliyor musunuz? "Bunların artık sermaye yapılarını da güçlendirdik, rasyonel olmayan vaatlerde bulunmuyorlar, ekonomik realitesi olan vaatlerde bulunuyorlar. Ev için giren bu yurttaşlarımız bu vaatlere ulaşabilecekler." diyebiliyor musunuz?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Evet, diyebiliyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Nasıl diyorsunuz ya, nasıl diyorsunuz ya?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bakın arkadaşlar, şimdi 6361 sayılı Kanun'umuz "Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman" diye ifade edilirken buraya biz bir kavram daha ekledik. Ne ekledik? "Tasarruf Finansman Şirketleri" ifadesini ekledik. Bu kanundan bu tür neviden şirketler yararlansın diye. En önemli özelliklerinden biri neydi? Bunların sermaye yapısı. Mükellef sayısı belli bir oranı geçtikten sonra artacak şekilde -BDDK da bu konuda yetkili- 100 milyon TL asgari sermaye yapısı, bu bir; iki, topladıkları tüm bedellerin, bakın, arkadaşlar, şirket yapısında asla bankada toplanan bu paraların 1 lirasına dahi, bakın 1 lirasına dahi dokunamayacakları bir hukuki koruma getiriyoruz. Üçüncüsü, bunları tek elde edebilecekleri para "hizmet bedeli" adı altında -ki bu dosyaları o zaman incelediğimizde- ortalama ödenecek rakamın yüzde 6'sı ile yüzde 10'ları arasında değişen oranlarda bir hizmet bedeli alıyorlardı; sadece bu bedellerle işlem yapabilecekler. Bakın, bu vatandaşlarımızın bu manada bu şirketlere başvuran ve bu şirketlere bu manadaki ortak grubu açısından para ödeyen vatandaşlarımızın ödedikleri paranın 1 lirasına dahi dokunamayacakları bir hukuki koruma alanı oluşturduk.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Vaatlerini nasıl karşılayacak? Onu söylüyorum.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Bakın, vaatlerle ilgili bir şey değil ki.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Abdullah Bey, diğer konuşmaları da dinleyelim, topluca bir değerlendirirseniz.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Sözleşmelere bağlı kalarak bu vatandaşlarımızın o dediğiniz saadet zinciri vesaire diğer suistimal edilecekleri bir alan kalmadı, onu ifade edelim yani.