CAVİT ARI (Antalya) - Değerli Başkanım, milletvekili arkadaşlarımız, Değerli Bakan Yardımcılarımız, bürokratlarımız, sayın başkanlar; öncelikle ben de hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, bakın, Türkiye Varlık Fonu ve TMSF'yle ilgili tartışma yaratacak düzenlemelerin de içinde yer aldığı bir torba yasayla karşı karşıya bulunmaktayız. Varlık Fonu ve TMSF'yle ilgili değerlendirmelerimi daha sonra yapmak üzere, şimdi bu torba yasa içerisinde belediyeleri yakından ilgilendiren konuya daha yoğun bir şekilde değinmek istiyorum.

Öncelikle şunu söyleyeyim: Bakın, İLBANK'ın 1.089'u Cumhur İttifakı'na ait belediyelere destek verdiği ve toplam projeler arasında baktığımızda, yüzde 94,2'sinin Cumhur İttifakı'na ait belediyelere İLBANK tarafından proje desteği verildiği bir dönemdeyiz; Cumhuriyet Halk Partili belediyelere ise yüzde 4,3 oranında İLBANK'tan ancak kredi desteği verilebilmiş durumda. Yine, Türkiye Belediyeler Birliği tarafından belediyelere yapılan destekler, özellikle araç desteklerinde de aşağı yukarı oranlar aynı durumda. Yani devletin bütün imkânları şu an iktidara ait olan belediyelere yoğun bir şekilde kullandırılırken, muhalefete ait olan belediyelerde neredeyse destek alan belediye yok denecek durumda.

İşte, böyle bir dönemde, bakın, bir kanun maddesiyle karşı karşıyayız. Burada, sanki bir "Anayasa Mahkemesi kararına istinaden düzenleme yapıyoruz ve yapılan uygulamayı kanunlaştırıyoruz." denilmekte ise de bu gerçek değil arkadaşlar. Bakın, ben size olayı özetleyeyim. Şimdi, belediyeler tarafından daha önce yani 2019 Mart seçimlerinden önce iktidara ait olan belediyelere bakanlık bütçeleri tarafından yapılan yatırımlar vardı; raylı sistemler, metrolar, tramvaylar diğer benzer yatırımlar. Bu yatırımların ödenekleri Bakanlık tarafından karşılandı, yine bunlar yapılırken de açılışları yapılırken de iktidar ve iktidar belediyeleri tarafından şaşaalı törenlerle "İşte bunları biz yapıyoruz, iktidar yapıyor, iktidara ait belediyeler yapıyor." diye siyaseti yapıldı. Örneğin, bunlardan bir tanesi de Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından 2016 yılında başlatılan, Antalya'da 2'nci Etap Raylı Sistem diye geçen bir proje.

Şimdi, buradan yola çıkarak bu kanun maddesinde ne düzenlemeye çalışıldığını sizlere anlatmak istiyorum. Bakın, Antalya'da EXPO alanı olarak bildiğimiz, 2016 EXPO süreci içerisinde 2'nci etap raylı sistem başlatıldı ve bu işin maliyeti 379 milyona mal oldu. 180 milyon lirayla başlayan bir projenin maliyeti 379 milyon lira. Bu proje başlatıldığında, belediye ile -ki diğer belediyeler için de benzer durum var- Bakanlık arasında yapılan anlaşmayla, geri ödemesi, bu sistemin çalışmaya başladıktan sonra elde edilecek olan gelirden yani hasılattan yüzde 15 şeklinde ödeme yapılacaktı. Bakın, bu kapsamda, örneğin Antalya'da, önceki belediye başkanı zamanında aylık 35 bin, 40 bin, 50 bin gibi rakamlarla ödemeler yapıldı seçimden sonra Antalya Büyükşehir Belediyesi Cumhuriyet Halk Partisine geçince, yine, aynı şekilde ilk 1 ve 2'nci aylarda ödemeler yapıldı; 35 bin, 40 bin gibi rakamlarla ödemeler gerçekleşti.

Peki, sonrasında ne oldu değerli arkadaşlar? Daha önce ocak ayı içerisinde çıkarılmış bir kanuna istinaden ve bu kanunla Cumhurbaşkanına -ki partili bir Cumhurbaşkanına- verilen yetkiyle, Cumhurbaşkanı tarafından bu uygulama değiştirildi. Yani ne oldu? Hasılattan yüzde 15 kesinti yerine, İller Bankası tarafından belediyelere her ay düzenli olarak gönderilmekte olan paradan yüzde 5 kesinti yapılır hükmüne döndürüldü. Böylelikle ne oldu? Böylelikle, örneğin Antalya'da, 379 milyon lira para önceki belediye zamanında 30 bin, 40 bin, 50 bin gibi rakamlarla kesilirken, belediye Cumhuriyet Halk Partisine geçtikten sonra yüzde 5 esasıyla kesilmeye başlandı. Bakın, böylelikle de 379 milyon liralık bir paranın bugüne kadar 220 milyon lirası kesildi değerli arkadaşlar. Bu, haksızlık, hukuksuzluk değil mi, eşitliğe aykırı değil mi değerli arkadaşlar? Bir taraftan...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Kanun ne zaman çıkmış?

CAVİT ARI (Antalya) - Kanun ocak ayında ancak bakın...

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Seçim ne zaman olmuş?

CAVİT ARI (Antalya) - Bakın, bu düzenleme, işte, bu Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle çıkmıştır ve bu Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin tarihi 30 Nisan 2019'dur. Yani belediyelerin çoğunluğunun Cumhuriyet Halk Partisine geçişinden sonradır. Bakın, işte bu uygulamayla Antalya Büyükşehir Belediyesinden bugüne kadar 220 milyon lira kesinti yapıldı ve ben, bunu, Sayın Bakana Plan ve Bütçe Komisyonunda sormuştum. "Sayın Bakan, madem siz bu projeyi sizin sunum kitapçığınıza yazdınız -çünkü Bakan o günkü sunumunda "Ulaştırma Bakanlığı olarak biz böyle bir proje yaptık." diye övünerek anlattı- siz bu projeyi sunum kitapçığınıza yazıyorsanız bunun parasını Antalya Büyükşehir Belediyesinden isteyemezsiniz; eğer istiyorsanız o zaman buraya yazamazsınız." demiştim. Ben "379 milyon lira" diye iddiada bulunurken Sayın Bakan bize bir cevap vermişti, o cevabında şöyle söyledi: "Efendim, böyle bir rakam doğru değil, rakam 400 milyon." Ben sonra açıklama yaptım, dedim ki artık itiraz etmeyeceğim, ettikçe rakam yükseliyor ve yine Sayın Bakan dedi ki: "4 milyon, 4 milyon, yüz ayda tahsil edilecek." Ancak gelin görün ki Bakan bu açıklamayı yeni tarihli yapmış olmasına rağmen acı gerçek şu: Yüzde 5 oranında kesinti hâlâ devam ediyor. 2021 yılındaki rakamlarla... Bakın, 2022 yılında, şimdi kesilen rakamlar 12, 13, 14 milyon lira seviyesine çıktı. Nerede 4 milyon, nerede 10,12,14 milyon gibi rakamlar? Yani Bakan, kendisinin daha yeni tarihli yapmış olduğu açıklamayla bile çelişmiş durumda bulunmakta yani bu bile Bakanın gerçek ifadede bulunmadığının açık göstergesi.

Şimdi, sonuç itibarıyla, değerli arkadaşlar, burada partili Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılmış bir yüzde 5 uygulamasıyla Cumhuriyet Halk Partili belediyelerden intikam alınmakta ancak esas intikam, o yörede yaşayan, o ilde yaşayan vatandaşlardan alınmakta çünkü örneğin Antalya Büyükşehir Belediyesinden bugüne kadar alınan para 220 milyon, geriye kalan 160 milyon liralık bir ödeme böyle devam ettiği takdirde, aşağı yukarı yedi, sekiz ay gibi bir süre sonrasında bitecek. Hani nerede Bakanın söylediği gibi yüz aylık ödeme?

Şimdi, sonuç itibarıyla, değerli arkadaşlar, burada, Antalya Büyükşehir Belediyesi, Ankara Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi gibi belediyelerden kesilen bu ciddi büyük paralarla o yöre halkı, örneğin Antalya halkı, bu paralar yüzünden eksik hizmet almakta. Yani siz, Cumhuriyet Halk Partili belediyeleri cezalandıracağız zannederken esas halkı cezalandırmaktasınız. "Gelin, bu uygulamadan vazgeçin." dedik, daha öncesinde söyledik çünkü bu projeler bazı yerlerde siyaseten yapılmış projeler. Şimdi, ben size bir rakam vereyim; 2016'da bu projeler gerçekleştirilirken süslendi ve şöyle rakamlar söylendi: Örneğin "2016'da 41 milyon yolcu taşıyacağız." denildi, 2016'da taşınan yolcu sayısı 491 bin oldu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz doldu. Diğer konuları maddeler üzerinde ifade ederseniz sevinirim ama bitirmeniz için kısa bir söz veriyorum, buyurun.

CAVİT ARI (Antalya) - Bitireyim Başkanım.

2017'de planlanan, söylenen rakam 56 milyon yolcu, taşınan yolcu sayısı 2 milyon 400 bin. Sonuç itibarıyla, 2019'da planlanan yolcu 61 milyon, taşınan yolcu 3 milyon 614 bin yolcu. 2020'de 64 milyon 400 bin yolcudan bahsedilirken taşınan 2 milyon yolcu. Yani bu anlamda, zaten Antalya'ya yanlış bir hat üzerine yapılan bir projeyle, bugün Antalya Büyükşehir Belediyesi ve Antalya 400 milyona yakın bir ödemeyle karşı karşıya kalmış durumda.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sayın Arı.

CAVİT ARI (Antalya) - Sonuç itibarıyla şunu söyleyeyim: Buradaki yüzde 5'lik uygulama, işin kanuna uygun hâle getirilmesinden öte Cumhuriyet Halk Partili belediyelerden bu yöntemle kaynakların kesilmesi sonucu doğuracaktır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Arı, çok aştınız süreyi.

Teşekkür ediyorum.

CAVİT ARI (Antalya) - Yüzde 5 oranı değil, en azından bu oranın yüzde 1'e çekilmesi gerektiğini ifade ediyorum.

Teşekkür ederim.