| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü (TTK) ile müesseseleri Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Kozlu Taşkömürü İşletme Müessesesinin, Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessesesinin 2019 ile 2020 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 25 .05.2022 |
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Tabii, işçi açıklarının giderilmesinin ne kadar önemli olduğundan bahsetmiştik, eksik kalan bazı görüşlerim vardı bu konuda, onları tamamlamak istiyorum, az önceki konuşmamı tamamlayıcı şekilde konuşacağım. Tabii, üretim diyoruz, azaldı diyoruz; bugün Zonguldak'a gittiğimizde satın alınabilecek 1 kilo bile kömür bulmak mümkün değil Sayın Genel Müdür. Niye? Üretim yok. Tüketim çok fazla ama satın alınabilecek bir taş kömürü yok. Bazen ihtiyacı olan insanlar bizi arıyorlar "Kömür bulabilir miyiz?" diyenler bile var ama yok. Niye? Üretim yok. İşçi açıkları giderilmediği için ve gerekli yatırımlar yapılmadığı için bu noktadayız. Az önce ifade etmiştim, yıllık ortalama 4,5 milyar dolarlık bir ithalat yapıyoruz, bunun Türk lirası karşılığı bugünkü kur üzerinden yaklaşık 72 milyar lira. 72 milyar liralık bir parayı biz her sene taş kömürü ithalatına ödüyoruz. Açıklarımıza baktığımızda, 1 milyar lira; Türkiye Taşkömürü Kurumunun zararına baktığımızda bunun yetmiş ikide 1'i gibi bir rakama tekabül ediyor üç aşağı beş yukarı. Yani demek ki biz aslında Türkiye Taşkömürü Kurumuna gerekli yatırımları yapsak ama hiç değilse koklaşabilme özelliğine sahip olan taş kömürümüzü kendimiz üretsek yaklaşık 1 milyar dolar gibi bir tasarrufta bulunacağız. Bizim ekonomimize baktığımız zaman, yaptığımız yatırımlar zaten sabit yatırımlar ve her yıl biz bu kârı elde edeceğiz. Dolayısıyla, biz 4,5 milyar dolar ithalat yapacağımıza 1 milyar dolarlık bir yatırım yapsak da yıllık 10 milyon ton üretim hedefini gerçekleştirsek vallahi çok daha başarılı oluruz diye düşünüyorum ben. Gerçekten, bizim ülkemizin şu andaki döviz ihtiyacını da gördüğümüz zaman, cari açık rakamlarına, kalemlerine baktığımız zaman da çok yüksek oranda bir cari açık bedeli ödüyoruz. E, döviz kıtlığı da var; neden bu yatırımı yapmıyoruz, hâlâ anlamış değilim. İktidar sürekli şunu söylüyor bize: "Yerliyiz ve milliyiz." "Yerliyiz ve milliyiz." böyle olmaz. Açığımız var mı? Döviz açığımız var, taş kömürüne ihtiyacımız var; neden bu yatırım yapılmıyor, ben anlamış değilim yani. Hatta bir ara kapatılması dahi düşünülüyordu Kurumun. Yani bu kadar önemli bir kurum, stratejik bir kurum, stratejik bir ürün neden bu kadar değersizleştirildi bu dönemde, anlamış değilim. Bakın, Zonguldak'ta kömür yok diyoruz. Nereden geliyor? İşte bizde biliyorsunuz Ereğli Demir Çelik Fabrikası var, Karabük Demir Çelik Fabrikası var, Kolombiya'dan, Güney Afrika'dan, Ukrayna'dan, Rusya'dan, Kanada'dan taş kömürü geliyor bize yani bu akıl alır bir şey değil. Zonguldak'ta kömür olmadığı için Ereğli Demir Çelik Fabrikası ve Karabük Demir Çelik Fabrikası ve termik santraller, Zonguldak'ta kurulu termik santraller bu ülkelerden kömür ithal ediyor yani inanılacak gibi değil. Dolayısıyla iktidarın bu yöndeki politikası son derece yanlış ve hızla bu yanlıştan dönülmesi gerektiğini ifade ediyorum. Yani biz 1 milyar dolarlık bir yatırım yapsak, vallahi, Türkiye Taşkömürü Kurumunu uçururuz diye düşünüyorum yani yıllık 10 milyon tonu fazlasıyla yakalarız diye düşünüyorum.
Bir başka konu: Sayıştay raporlarına yansımamış ama ihalelerle ilgili, Türkiye Taşkömürü Kurumunun ihaleleriyle ilgili basına yansıyan bazı iddialar var. TTK merkez servisleri tarafından yapılan redaktör ve benzeri malzemenin temin edilmesine ilişkin ihale süreçleriyle ilgili ciddi iddialar var. Bu iddialarla ilgili kamuoyuna yansıyan bazı durumlar söz konusu. İhalelerin açık, şeffaf ve serbest rekabet koşullarının sağlandığı bir ortamda yürütülmesi bizim en büyük temennimiz; aksi takdirde, kurum zararları bu şekilde devam eder diye düşünüyoruz.
Bir başka konu: Az önce Deniz Yavuzyılmaz Milletvekilimiz de ifade ettiler. Bu, tabii ki sizin konunuz değil merkezî Hükûmetin konusu. Özellikle 2010 yılı öncesinde yaşamını yitiren maden işçilerinin yakınlarının kamuda istihdamına yönelik bir talebimiz vardı. Önceki dönemde de bu kanun teklifini birçok milletvekili arkadaşımızla vermiştik, yine yineledik bu kanun teklifini. Bir ayrımcılık yapıldı, bir süre konuldu bu Türkiye Taşkömürü Kurumunda veya redevanslı sahalarda yaşamını yitiren maden işçilerinin yakınlarının kamuda istihdamıyla ilgili. Bu konuda iktidar partisinin bir çalışma yapmasının yerinde olacağını düşünüyorum. O tarihte, Plan ve Bütçe Komisyonunda süre sınırlandırmasıyla çıkmıştı Komisyondan ama Komisyon Başkanı Sayın Süreyya Sadi Bilgiç, bize, 2 Zonguldak Milletvekiline söz vermişti "Biz bunu Genel Kurulda düzeltebiliriz." demişti ama maalesef o unutuldu gitti ama Zonguldak unutmadı bunu. Bu noktada, bu haktan yararlanmak isteyen birçok maden işçisi ailesi var. Yani bunu iktidar partisi gündemine alırsa Zonguldak adına memnun oluruz diye düşünüyoruz. Ha, siz almadınız, biz iktidara geldiğimizde bunu yapacağız; bunu bilin yani bu şekildeki mağduriyetleri gidereceğiz.
Ben bu maddede de sözlerimi sonlandırıyorum.
Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım