| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Türkiye Vakıflar Bankası TAO'nun Türk Anonim Ortaklığının 2020 yılına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 02 .06.2022 |
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Efendim, öncelikle, tabii, Vakıfbank bizim KİT Komisyonu denetimine, Sayıştay denetimine yeni dâhil oldu, sahiplik durumunun değişmesinden dolayı, hazinenin paylarının artmasından dolayı. Dolayısıyla, bu denetim yapısı içerisinde tabii bir denetim daha eklenmiş oldu ama buradaki denetimi, elbette ki biz, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Denetim Komisyonu olarak önemsiyoruz çünkü kamu kaynaklarının millet adına denetlendiği bir alan olarak değerlendiriyoruz. Bu anlamda da Vakıflar Bankası, esas itibarıyla da kamu kaynaklarının kullanıldığı, hem de vebali yüksek olan vakıfların da içinde bulunduğu, o kökenden, o orijinden gelen bir banka. Yine, Vakıflar Bankasının, özellikle Türkiye ekonomisi açısından baktığımızda öteden beri çok ciddi katkıları oldu, aynı zamanda diğer kamu bankaları gibi ciddi bir mektep görevi yaptı, bu alanda çok önemli kadrolar yetiştirdi. Türk finans sektörü açısından bu misyonu ve işlevi kurulduğu günden beri devam ediyor ve bu misyonunu da devam ettiriyor; bundan dolayı teşekkür ediyoruz.
Son dönemlerdeki mali tablolarına baktığımızda, Sayın Genel Müdür de bunun bir kısmından bahsetti. Vakıflar Bankası finansal tabloları, aktif kalitesi açısından, aktifteki büyüme hızı açısından bakıldığında, diğerleriyle mukayese, benzer büyüklükteki bankalarla mukayese edildiğinde gerçekten bir başarı hikâyesi söz konusu. Bu anlamda, hem aktifin kalitesi yani aktifte beklenen krediler ve kredilerin yapısı önemli. Ağırlıklı olarak mali tablolara baktığımızda, standart nitelikli kredilerin ağırlıkta olduğunu ki olması gereken elbette bu... Yalnız, ben şeyi göremedim, takipteki kredilerin oransal olarak sektör ortalamalarıyla mukayesesini veren şekli, sektörün altında mı üstünde mi? Çünkü bizler, tabii, denetimde, özellikle denetim yapan kurumların, kurulların, komisyonların bulundukları görevler, denetimin şekli ve bakış açısı açısından baktığımızda seviye seviyedir çünkü şunu biliyoruz ki Türkiye'de, sadece Türkiye'de değil aslında dünyanın her yerinde, en çok denetlenen ve çok farklı kurum kuruluşlar tarafından farklı yönleriyle denetlenen kurumlar bankalardır. Türkiye'de de böyle. Kendi iç denetimleri vardır çünkü nakdin, likiditenin yüksek olduğu yerlerde bu denetimlerin hem sürekli olması gerekiyor hem de yoğun olması gerekiyor. Bu açıdan, banka denetimleri birçok yönüyle, hem dış denetim yönüyle baktığımızda çok önemli düzenlemelere tabi, gözlemlere tabi yani sadece denetim de değil, gözetim mekanizması da bu yapının içerisinde çok ciddi bir şekilde çalışır. Özellikle risk yönetimi açısından çok önemli ki risk yönetimi açısından, bilanço dışı varlıklara baktığımızda da bu anlamda bir risk pozisyon açıklarının olmadığı da görülüyor. Yani bu anlamda, yönetsel, finansal yönetim açısından bakıldığında ve bilançonun yapısı açısından bakıldığında, gerçekten güzel bir görünüm yani aktif, aktifin kalitesi yüksek, aktifin finansmanını sağlayan pasif tarafa bakıldığında da burada da yine kaynak itibarıyla bankalarda olması gereken mevduat ağırlıklı bir şey söz konusu.
Biz, zaman zaman burada denetimleri yaparken kamu iktisadi teşebbüslerinin piyasada var olmalarını gerektiren o ana statülerindeki görev ve işlevleri boyutunu bazen kaçırıyoruz, tabii, siyaset olunca... Örneğin, Ziraat Bankası gelince "Niye tarımı tamamen desteklemiyor?" Vakıflar Bankası gelince "Farklı açılardan şunu da destekleyin, bunu da destekleyin." şeklinde ifadeler kullanıyoruz. Siyasetçi olarak bunlar bizim söylememiz gereken şeyler ama bu kurumların da bir varoluş ve işleyişleri var ama aynı şeyin içerisinde dönüp bu taraftan da "Niye kredi verimliliğiniz ya da ana, esas faaliyet geliriniz düşük?" diyebiliyoruz. Yani "Niye ÇAYKUR şuradan çay almıyor?" burada da "Niye kârı düşük?" diyebiliyoruz yani birbiriyle çelişen şeyler de kullanabiliyoruz. Oysa bazı desteklemeler, ekonomiyle ilgili belli politikaların izlenmesi, desteklenmesi elbette kamuyu, ülkeyi yönetenlerin, ekonomiyi yönetenlerin görevidir ve bunlar içerisinde de belirli görevler verilir, o görevler de yerine getirilir. Örneğin, bugün BOTAŞ da bir KİT olarak dışarıdan aldığı doğal gazı 14 liraya mal ederken tüketiciye 3 liraya yansıtarak aradaki farkı da devlet bir "görev zararı" adı altında finanse edebiliyor. Yani dolayısıyla devlet, kamu yönetimi, ekonomi yönetimi, gerekli gördüğü alanlarda kamu bankaları üzerinden veya başka yollarla bu alanı eğer finansman, kredi bağlamında destekleyecekse faizin bir kısmını sübvanse ederek bu destekleri elbette sağlatabilir; böyle bakmak lazım konuya, olaylara. Yani "Değilse şurayı niye desteklemediniz, burayı niye desteklemediniz?" Aslında, kurum açısından bakıldığında karşılığı olmayan hususlar ama siyaset olarak elbette biz de bunları diyeceğiz, değil mi Sayın Vekilim?
BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Bunu benim dediğime istinaden söylemiyorsundur herhâlde?
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Yok, yok, ona istinaden... Bu piyasaları, bu işleri sizden daha iyi bilen var mı? Yani hem özel sektör boyutunu hem kamu boyutunu, KİT'leri de denetimini de dolayısıyla, o noktalarda yaptığınız açıklamalardan da istifade ediyoruz; onu ifade edeyim.
BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Estağfurullah.
MEVLÜT KARAKAYA (Ankara) - Ama burada benim ifade etmeye çalıştığım yani gerçekten Vakıflar Bankası hakikaten güzel, başarılı, çalışmalarını devam ettiriyor, bizim de beklediğimiz bu başarılarının devamıdır. Özellikle son iki yıl içerisindeki aktif büyüklüğündeki artış, kredilerdeki artış, mevduatın krediye dönüş oranı -sadece dediğim gibi takipteki kredileri göremedim- risk yönetimi boyutuyla da vadeli işlemler piyasasında özellikle türev ürünlerin de çok etkili olarak kullanıldığını görüyoruz. Ayrıca, bir de bu iştirakleriniz içerisinde -onu da belirtmek istiyorum- benden de bankalarda risk yönetimi dersleri almış yöneticiler gördüm, isimler gördüm, bundan da memnun oldum.
Ben, bu vesileyle, tekrar, bu komisyon toplantımızın başta Vakıflar Bankası olmak üzere ülkemiz ekonomisine katkı sağlaması dileklerimle hepinize teşekkür ediyorum. Başarılarınızın devamını diliyorum.