| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Boru Hatları ile Petrol Taşımacılığı AŞ'nin 2019 ve 2020 yıllarının bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 07 .06.2022 |
ATİLA SERTEL (İzmir) - Evet, öncelikle hoş geldiniz Sayın Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, BOTAŞ çalışanları.
Burada, Sayıştayın size ışık tuttuğu ve gerçek anlamda BOTAŞ'ın yetenekli ve nitelikli personelinin gerekli ücreti alamaması nedeniyle kalifiye personelin BOTAŞ'la buluşamadığı gerçeğini de ortaya koyan yani sizin de dile getirdiğiniz gibi o 2.884 personelin yüzde 50'sinin aynı ücreti aldığı, birçok kamu kurum ve kuruluşunda da gerçek anlamda ücrete kavuşamadığı için kamudan ayrılan ya da kamuya girmeyen yetenekli ve nitelikli personel olduğunu, özel sektörle yapılan kıyaslamada kamuda kalan, az kalan maaş nedeniyle de sıkıntılar olduğunu hepimiz biliyoruz ve bunun da yasal düzenlemeyle düzenlenmesinin yararının altını biz de çiziyoruz. Ama ne yazık ki bu, Anayasa'nın 128'inci maddesi ve 233 sayılı KHK doğrultusunda bu personelin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları, yükümlülükleri, aylık ödenekleri, maaşları bütün özlük işlerinin düzenlenmesine ilişkin kanun teklifi dahi Meclise getirilmedi yani bırakın hazırlanıp sunulmayı, bu da yapılmadı. Bunun yol açtığı sonuçlar var tabii ki; örneğin, PTT'de denetlerken o, kendi maaşlarının yetersizliğini örtmek için daire başkanlarına, genel müdür yardımcılarına, yönetim kurulu üyelerine fiş toplatan, o fiş karşılığı da işte para ödeyerek onların maaşlarını telafi etmeye çalışan bir zihniyet hortlamıştı. O zaman işte balık yemeği fişi, köfte fişi, elbise fişi falan KİT Komisyonuna gelmişti ki bunlar gerçekten bizi üzen ve insan onurunu da rencide eden yani ücretini yükseltmek için insanları birtakım yollara sevk eden bir anlayıştı, bunu doğru bulmadığımızı ifade etmiştik.
Ancak BOTAŞ'ta bizim dikkatimizi çeken bir husus var, bu bulgu da BOTAŞ'ta ödül yönergesi. Siz de bahsediyorsunuz ödüllendirmeden ama burada Sayıştay "Bu, tamamen amacının dışına çıkmış, amacı dışında bir ödül yönergeniz var." diyor sizin için, BOTAŞ için. Sayıştayın tespitlerini ben okudum, okudukça hayrete düştüm yani bu kadar da olur mu, böyle bir şey olur mu diye insan kendi kendine soru soruyor ve yanıtlayamıyor. "Başarılı personeline maddi ödül, diğer personele manevi ödül, başarı belgesi" diye bir anlayış var. Burada, yönerge, daire başkanlarının, müdürlerin, mühendislerin, uzmanların ek gelir kapısı hâline dönüştürülürken ne yazık ki işçi statüsündeki personeline maaş ya da katkı herhangi bir ücret verilmiyor, ellerine kâğıt veriliyor "Başarılısınız siz, tebrik ederiz sizi, alın bu kâğıtları çerçevelettirin, evinizin duvarına asın." deniliyor. Yani bunu gerçekten bir kez daha değerlendirmek lazım.
Siz, ödül yönetmeliğinde bir yol bulmuşsunuz, o yol da Sayıştayın sayfalarına yansımış, 39'uncu sayfada "Genel Müdürlük makamının 25 Aralık 2020 ve 843 sayılı Olur'uyla başarılı görülen 171 kişiye maddi ödül, 143 kişiye de başarı belgesi verildiği tespit edilmiştir." diyor. "Bu karara göre maddi ödül tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir." diyor. Daire Başkanı, Daire Başkan Vekili, Müdür; maddi ödül alan sayısı 4 kişi, kişi başına maddi ödül tutarı 12.351 lira, toplam maddi ödül 49.404 lira. Müdür -bir kişi- maddi ödül almış, 11.697 lira. Daire başkanı, daire başkan vekili; -iki kişi- maddi ödül 9.263 lira, toplamda 18.526 lira. Sonra, daire başkanı, daire başkan vekili, bölge müdürü; 19 kişi maddi ödül almış, 6.175 lira, toplam 117.375 lira. Daire başkan yardımcısı, müdür, başmühendis, müdür, 4 kişi, 5.839 lira maddi ödül, toplam 23.358 lira. Başmühendis, uzman yardımcısı, 130 kişi maddi ödülle ödüllendirilmiş 3.087 liraları dağıtmışsınız, onun da toplam tutarı 401.401 lira. Avukat, mühendis 1 kişi, 1 kişi de Kamu İhale Kurumu personeli, bir de fotoğraf sanatçısını ödüllendirmişsiniz, 9 kişi, 2.943 liradan 26.491 lira. Müdür ve uzman 2 kişi, 2.919 liradan, 5.839 lira. Toplamda 654.036 lirayı ödül olarak dağıtmışsınız.
Şimdi, bu tablodan izleneceğine göre, toplam ödül tutarı 654.036 lira. Değişik tutarlarda ödenen maddi ödüllerin en küçüğü 2.919 lira, en yükseği de 12.351 lira. Şimdi, burada yine Sayıştay diyor ki: "Başarı belgesi ve maddi ödül verilmesi noktasında olağanüstü gayret ve çalışmaları emsalleştirmelerine göre başarılı görev yapmak suretiyle BOTAŞ'ın kaynaklarında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında BOTAŞ'ın zararının oluşması veya artmasının önlenmesinde..." diye devam ediyor. İşte, "Maddi ödül veya başarı belgesi verilebilir." diyor. Yurt içi, yurt dışı seyahatler var yani masraflar, harcamalar var. Yine, bu yukarıda aktarılan hüküm çerçevesinde, 2020 yılı sonu itibarıyla, BOTAŞ'ta çalışan 2.911 personelden 169'una maddi ödül, 143'üne başarı belgesi, 2.599 personele "Açın avuçlarınızı." demişsiniz, açmışlar, "Yalayın." demişsiniz, yalamışlar. Avuçlarını yalatmışsınız insanlara; hiç, bir kuruş katkınız olmamış.
Şimdi, bu ödül yönergesi böyle olunca bal tutan parmağını yalar gibi üst düzey yöneticiler, işte, kurumu yönetenler bir ödül yönergesini hazırlamışlar, bunların içerisinde işçi yok, bunların içerisinde fiilen çalışan yok ama yine de şunu söylüyorum: Keşke insanların liyakatine göre, kurumda yaptığı göreve göre, tahsiline göre... Gerçekten kurumda çok önemli bir görev gördüğü için maaşının düzgün olması gerekse, keşke onu sağlasa bu yapı; kanun hükmünde kararname çıkaranlar, kanun çıkaranlar şu anda bizi dinleyenler ve yukarıdaki kişi dinlese, keşke bu işlere hiç böyle tevessül edilmese. Çünkü başarıyı siz belirliyorsunuz, kimin başarılı olduğunu siz belirliyorsunuz, yetki elinizde ama o yetkide de bir bakıyoruz, başarılı olanlar yetkiyi elinde tutanlar. E, yetkisizlerin içerisinde hiç başarılı yok; var, var olsa da kâğıt parçası var elinde. Böyle bir anlayışın doğru olmadığını yüzünüze söylüyorum. Bu konuda ben bir basın açıklaması yapmıştım. Bu açıklamadan sonra ödül komisyonunun kendini ödüllendirdiği ve ödül komisyonu üyelerinin içinde kendine ödül verenlerin etik davranış içerisinde olmadıklarını açıklamıştım; gerçekten etik değil, insan kendi kendini nasıl ödüllendirir ya? Ben çok başarılıyım. E, nereden biliyoruz? E, ben belirliyorum. Benim başarımı ben belirlerim. Böyle bir başarı hanesi hiç görülmedi. Hani bir sınıfta başöğretmen olur, öğretmen olur, gelir, çocuklara sınav yapar, başarılara başarılı der, yazılı kâğıdına bir şey der yani bir kural olması lazım. Ödül komisyonu kendi kendine ödül dağıtmış yani kimine 3 bin lira vermiş, kimine 12 bin lira vermiş, kimine 9 bin lira vermiş, kimine şu kadar vermiş, 2021 yılı içerisinde dağıtmış 654 bin lirayı, işçilere de demiş ki: "BOTAŞ işçileri, siz de artık nasıl geçinirseniz geçinin; bizden size ödül yok." Bunu doğru bulmadığımı ifade etmek istiyorum.
Teşekkür ederim.