AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Öncelikle hoş geldiniz.

Şimdi, burada sizin vermiş olduğunuz rakamlardan şöyle bir şey çıkarıyorum ben: Türkiye hakikaten yaşlanıyor, dünya yaşlanıyor ama yaptığınız projeksiyonlarda işte şu an Türkiye'deki yaşlı oranı dünya ortalamasıyla aynı; yüzde 9,7-9,8. Fakat 2080 yılında Türkiye dünyaya göre daha fazla yaşlanmış olacak. Dünyada yaşlı nüfus yüzde 20'yken bizde yüzde 25 olacak. 2080 projeksiyonunda bağlılık oranı -dediğiniz oran, o işte 100 kişiye düşen yaşlı birey sayısı- 45'e çıkacak ve Bakanlığınızın yaklaşımı doğru bir yaklaşım esasında. İnsanın bulunduğu çevrede, alışkın olduğu çevrede komşularıyla, arkadaşlarıyla, ailesiyle beraber aktif ve sağlıklı bir şekilde yaşlanması; bu yaklaşım doğru. Ancak bu rakamlar yani işte 2080 yılında yüzde 25 nüfusun yaşlı kategorisine girecek olması, hatta bu yaşlılıkta da 3 kategoride -biraz evvel hocamın da söylediği gibi- işte 65-74, 75-85, 85 artı gibi ve 85 yaş üstü bireylerin sayısının daha artacağı da ortada. Şimdi, benim sorum şu: Şu anda, dolayısıyla evde bakımı yapma şansımız daha zor olacak önümüzdeki süreçte. Yaşlıların da büyük bir çoğunluğu yalnız. Onu sormak istiyorum: Yani şu anda 1,5 milyon civarında yalnız yaşayan yaşlılarımız var, toplam yaşlı nüfusunun da yüzde 20'sine yakın. Geçmiş yıllardaki bu oranlar ne? Yalnız yaşayan yaşlı sayısında bir artış var mı? Burada kadın-erkek arasında ciddi farklılıklar var. Yalnız yaşayan yaşlıların yüzde 25'i erkek, yüzde 75'i kadın yani kadınlar daha fazla yaşıyor ve yaşlılıklarında daha fazla yalnız yaşamak durumunda kalıyorlar.

Bir de şunu gördüm: Yani bu, evde bakım hizmetlerini biraz daha zorlaştıracak bir durum benim gördüğüm kadarıyla. Yani dolayısıyla önümüzdeki süreçte yaşlı bakım merkezlerine ve huzurevlerine olan ihtiyaç daha da fazla olacak. Şu an ülkemizdeki huzurevi ve yaşlı bakımıyla ilgili yerlerin özel, kamu rakamlarını verdiniz. Sizce ülkemizdeki huzurevi ve yaşlı bakımevi sayıları ve kapasitesi yeterli midir, onu öğrenmek istiyorum. Toplamda yaklaşık 25 bine yakın yatan, buradan hizmet alan yaşlımız var. Bir de şöyle bir durum gördüm: Kamuda 17.349 kapasitesi olmasına rağmen, 13 bin yaşlı hizmet almakta yani kapasitesinin altında bir kullanım var. Talep mi yok? Bir taraftan da sıra olduğundan bahsediyorsunuz. Talep olduğu ortada. Yani burada bir tutarsızlık, bir çelişki yok mu? Bu çelişkinin kaynağı nedir diye soruyorum.

Bir de özellikle bu şey hizmeti çok önemli bir hizmet yani yaşlılarımızın, 65 yaş üstü insanların ücretsiz seyahat yapması hakikaten de çok önemsediğim bir hizmet. Yani ne yazık ki ülkemizdeki -rakamlar da var, TÜİK'in rakamları da var- yaşlı yoksulluğu her geçen yıl artmakta. Böyle bir ortamda dünyadaki yaşıtları dünyayı gezebilirken hiç değilse yaşlılarımızın ücretsiz seyahat etmeleri, şehir içinde ücretsiz seyahat etmeleri bence önemli bir olay. Ancak burada şöyle bir sıkıntı var, problem var, onu da yansıtmam lazım size hazır Bakanlığı burada bulmuşken: Buradaki uygulamada araç başına para veriliyor yani yolcu başına para verilmiyor ve bazı esnafların taşıdığı yolcunun yüzde 30'u, yüzde 40'ı ücretsiz ve bunlara 1.500 lira ücret veriliyor. Yani şu şartlar altında -doğrusunu konuşmak gerekirse- şoför esnafı artık 65 yaş üstü hasta taşımak istemiyor. Çünkü yapmış olduğu hizmetin karşılığını ne yazık ki devletten alamıyor ve inanın, dolmuşlarda, otobüslerde yaşlı insanlar ile bu şoförler arasında çok ciddi istenmeyen diyaloglar yaşanıyor. Yani şoför onu bir yük olarak görüyor, bedava taşıdığı bir yük olarak görüyor. Bu ciddi bir sorundur. Bu konuda Bakanlığın buradaki bütçesini katbekat arttırması lazımdır. Bunun bu şekilde gitmediği ve gitmeyeceği belli. Kimi yerlerde bu uygulamadan vazgeçildi. Bazı belediyelerde, bazı lokasyonlarda bu uygulamalardan vazgeçildi ve bu da Türkiye içerisindeki yurttaşların, 65 yaş üstü yurttaşların arasında da haksızlığa sebebiyet vermekte. Şu an Manisa merkezde, köylerinden merkeze gelen, taşımacılık yapan halk otobüslerinde 65 yaş üstündekiler para vermek durumunda yani burada ciddi bir sıkıntı var. Bu konuda Bakanlığın biraz daha inisiyatif alması gerektiğini düşünüyorum.

BAŞKAN EROL KAYA - Teşekkür ediyorum.

SEMİHA EKİNCİ (Sivas) - Sivas Belediyesinde farkı Belediyemiz karşılıyor.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Yani çeşitli örnekleri var; kimi belediyeler bütçelerinin belli bir kısmını bu şoför esnafına veriyor; verebilen var, veremeyen var. Yani burada bir düzenleme yapılması gerektiği...

SEMİHA EKİNCİ (Sivas) - Sivas Belediyemiz karar aldı üç ay önce, yıl sonuna kadar tüm farkı Belediyemiz karşılayacak.

BAŞKAN EROL KAYA - Arkadaşlar, şimdi, bir şey rica edeyim. Konuştuklarınızın kayda girebilmesi için usule uyacaksınız, ben söz vereceğim yoksa kayıt dışı oluyor konuşmalarınız, haberiniz olsun, benden söylemesi yani.

Tamam mıyız üstadım, Vehbi Bey?

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Tamam Başkanım.