KOMİSYON KONUŞMASI

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Teşekkür ediyorum.

Aslında ben 1'inci maddeyle ilgili konuşacaktım fakat bu önergeyle beraber konuşacağım.

Ben bütün vekillere ve aslında buradaki hazıruna da şunu söylemek istiyorum: Bir ülkede hastane sayısı artarsa, her şehirde şehir hastanesi olursa sağlık problemi çözülecek mi? Çözülmeyecek. Sağlık, başlı başına multidisipliner bir ekip hizmeti olduğu kadar bir basamak hizmetidir. Bazı isimleri değiştirerek, bazı devasa binalar yaparak gerçekten problemler çözülseydi, büyük büyük binalar yaparak birçok problemi çözebilirlerdi.

Şimdi "özlük hakları" diyoruz. "Özlük", kelime anlamıyla, devlet ile kişi arasındaki bir işlem, maaşlarla ilgili, aylık ücretle ilgili. Peki, aile hekimliği veya... Gelen bu paketin 1'inci maddesi özlük haklarıyla mı ilgili? Yok. Nedir? İsmi güzel "aile hekimliği" işte, ilk tanımladığında aile hekimliği gelecek. Şimdi eleştirdiğimiz -Sayın Aydemir'in söylediği- sağlık ocakları... Ben sağlık ocağı hekimliği yaptım, o dönemde Halil Şıvgın Bakandı, ben Elâzığ Sivrice ilçesindeydim, yılın hekimi ödülünü almıştım orada. Sağlık ocağı hekimliği büyük bir olaydı. 1960'larda, o dönem Nusret Fişek ve Yusuf Azizoğlu -Bakanlıkta fotoğrafı var- özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde, Türkiye'nin o günkü koşullarına göre trahomdan, sıtmadan, lepradan başlayıp bir örgütleme yaptılar. Birinci kural neydi? Siz birinci basamak hekimine görünmeden ikinciye gidemezdiniz ama şimdi Türkiye'de elini kolunu sallayarak istediğin yere git ve "SGK'yle anlaşmam var..." Siz sağlığı böyle yönetemezsiniz, yönetemezsiniz; basamak hizmeti olmadığı sürece yönetemezsiniz.

Şöyle bir soru: Türkiye'de hastanelere başvuran hasta sayıları sürekli artıyor, bu bizim ayıbımız olur. Türkiye'de hasta sayısı azalıyorsa bizim için onur kaynağı olması lazım. Azalması ne demektir? Koruyucu sağlık, birinci basamak hekimliği. Birinci basamak hekimliğinde sevk sisteminin olması lazım. Şimdi, aile hekimliğiyle ilgili, ilk çıktığı günden bugüne kadar sevk sistemini Bakanlık defalarca, bakanlar değişmesine rağmen oturtamadı; İsmail Bey, Halil Bey, Recep Akdağ Bey de burada olsaydı... Her seferinde...Ben şimdi konuşsam bütün Bakanlık ve bürokratlar diyecekler ki: "Olması lazım." Yok. Ve ne oldu? Aile hekimliği bir angaryaya dönüştü.

UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Onun için uzmanlığa önem veriyoruz, uzman olsun istiyoruz.

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Ama Uğur Bey, lütfen konuşurken şey yapmayalım.

Bunun olması lazımdı. Şimdi, uzman olsun, aile sağlığı merkezleri olsun -ama az önce de söyledim- işletmeye dönüştürdük. Şimdi, bir taraftan "binalar, şehir hastanesi" diyorsunuz, bir taraftan, apartmanların merdiven altında aile sağlığı merkezi var, merdiven altında ve üstünde yazıyor: "Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ASM" Merkezi. Gidelim, beraber gezelim. Orada çalışan hekim kira veriyor, beraber çalıştığı, emek harcayan arkadaşlarının maaşlarını veriyor, elektrik parası veriyor, böyle sürekli artan elektrik parası veriyor, su veriyor.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Devlet ona katkı veriyor.

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Beraber gidelim, bak, konuştular, dinlemiyorsunuz işte, her seferinde "katkı" diyorsunuz. Sizin söylediğiniz...

Bakın, şimdi, madem açtınız... İşçi sağlığıyla ilgili konuşuyoruz. 1930'larda kurulmuş işçi sağlığı ve 2016'da getirmişsiniz, hâlâ Türkiye Büyük Millet Meclisinde iş yeri hekimi yok, Büyük Millet Meclisinde iş yeri hekimi yok; bütün kamu hastanelerinde, şehir hastanelerinde iş yeri hekimi yok. İşte, bir şeyi lafta yaparsanız, usulüne göre göre gitmezsiniz. Bir şeyi sadece tanımlarsanız ve içeriğini doldurmazsanız olmaz.

Şimdi ben bunu niçin söylüyorum? Çok önemli bir şey aile sağlığı merkezi. Özlük haklarıyla ilgili düzenleme yapmak lazım, uzman sayısını artırmak lazım, tıp eğitiminde, halk sağlığında, özellikle bu konuda özel çabalar harcamak lazım. Türkiye gibi eşitsizliklerin olduğu, kır-kent ilişkisinin olduğu yerde ve bu makasın giderecek açıldığı dönemde birinci basamak hizmetleri çok çok önemli. Nedir? Korumak, önlemek, aşısını yapmak. Yani biz pandemide filyasyonla beraber neyi göreceğimizi gördük ama giderek anlayışınız konuşurken... Ya, gün gelecek bütün vekiller şunu yazacak: "Bizim şehrimize şehir hastanesi açın." Diğer hastanelere haksızlık yapmıyor muyuz? Konuşurken bile aslında birçok emek harcayan kurum ve kuruluş yöneticilerini heba ediyoruz. Burada belki de aile sağlığı merkezleriyle beraber bunların sorunlarını konuşmak lazım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Toparlarsanız Sayın İpekyüz...

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Geneli üzerinde de... Konuşmamıştım maddeyle ilgili.

Çok teşekkür ediyorum.

Sayın Bakan, özlük hakları konusunda mesela siz çok iyi biliyorsunuz, daha önce de konuşmuştuk bunları; A, B, C diye merkezler var, şimdi yavaş yavaş A merkezleri C olmak istiyor. Yani şimdi, birçok problemi getirirken... Aslında buraya geldiğinde aile sağlığı merkezlerinde çalışanların problemleri ne, ne düşünüyorlar; yasamanın böyle çalışması lazım. Çalışmadığı takdirde çıkartacağımız... "Uzman sayısını artıralım, sayıları artıralım." Beş yıl sonra, 2029'da tekrar bu problemler önümüze gelecek. Türkiye'nin nüfusu da artıyor ama siz birinci basamağı, sevk sistemini oturtmadığınız sürece... "İşçi sağlığı, güvenliği" diyorsunuz, her gün iş cinayetleri işleniyor, ismi var cismi yok. O nedenle bunların bir bütün şekilde ele alınması lazım.