DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Genel Müdürüm, değerli Yönetim Kurulu üyeleri, bürokratlar, Sayıştayın kıymetli uzman denetçileri ve milletvekili arkadaşlarım; Komisyona hoş geldiniz.

Başkanım, aslında konuşacak çok konu var TEİAŞ'la ilgili ama bulgu sayısı yeterli değil. O yüzden, süreyi iyi kullanmak için mevcut olan bulgular üzerinde de bu süreyi yayarak kullanacağım, böylelikle verimli bir TEİAŞ denetimi gerçekleştirmeyi hedefliyorum.

Önce, TEİAŞ'ın bir iştiraki var; iştirakin adı ELTEMTEK. Sayıştayın bulgularına baktığımız zaman, TEİAŞ'ın Kamu İhale Kanunu'ndaki istisna hükümlerden istifade ederek birçok işi ELTEMTEK'e ihalesiz olarak verdiği, ELTEMTEK'in de aldığı işi özel hukuk hükümleri gereğince kendi yöntemini belirlemek suretiyle şirketlere verdiğini görüyoruz.

Şimdi, ben de ELTEMTEK firmasını biraz araştırdım ve araştırdığımda karşılaştığım durum şu: Bakın, bu elimde gördüğünüz ELTEMTEK'in 2020 Yılı Faaliyet Raporu ve bu 2020 Yılı Faaliyet Raporu'nun içinde "Yönetim Organı Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Mali Haklar" diyor, sayfa 26. Şimdi, 26'ncı sayfaya doğru ilerliyorum; 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25... 25'inci sayfada bir ağaç karşınıza çıkıyor. Yönetimdeki kişilere sağlanan mali haklar kısmını arıyoruz -26'ncı sayfada ya- 26'ncı sayfaya geçiyorum, bir de ne göreyim? 26'ncı sayfa yok, 27 var. 26'ncı sayfa uçmuş, yok; internet sitesinde de yok, şu anda merak edenler girebilir, bakabilir. Sonra dedim ki: "Acaba bu ilgili kısım faaliyet raporunda yer almasa da olur mu?" Yani varmış, çıkarılmış; o, net bir şekilde anlaşılıyor ama... 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporlarıyla ilgili maddede "(2) Yönetim kurulunun faaliyet raporu ayrıca aşağıdaki hususları da içermelidir:" "c) Yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilere ödenen ücret, prim, ikramiye gibi mali menfaatler, ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri, ayni ve nakdî imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatlar." faaliyet raporunda yer almalıdır deniyor, faaliyet raporunda yok. Dolayısıyla, bu olmayan sayfada ne yazdığını -veya yazması gerekip de yazıp yazmadığını da bilmiyoruz- bu toplantı bitene kadar -çok zor olmasa gerek çünkü o sayfa çıkarılmış, demek ki bir yerlerde- onun bize, KİT Komisyonu üyelerine dağıtılmasını talep ediyorum.

Diğer taraftan, bu bağlamda da ELTEMTEK Şirketindeki TEİAŞ yöneticilerinin aylık ücret, prim, ikramiye, kâr payı, huzur hakkı, mali menfaatleri nelerdir; bunları öğrenmek istiyorum.

Diğer taraftan, yine, ELTEMTEK Şirketinin yüzde 49 ortağı olduğu bir Avusturya ELTEMTEK Enerji Anonim Şirketi var; burada yer alan TEİAŞ temsilcileri kimdir, yine, onlar ne kadar ücret, prim, kâr payı, ikramiye, huzur hakkı alıyorlar? Ve buradaki şirketin ana işleyişiyle ilgili sizden bilgi istiyorum. ELTEMTEK ARGE Anonim Şirketi var -yüzde 100'ü ELTEMTEK'e ait- yine, onunla ilgili olarak da Yönetim Kurulundaki üyeler ve faaliyet alanıyla ilgili olarak cirosu ne kadar, kârı ne kadar, ne işler yapıyor, kaç yılında faaliyete başladı, şu anda hedefleri nelerdir, hangi işleri yapıyor; bunların bilgisini talep ediyorum.

Şimdi, en önemli konulardan biri... Tabii "ELTEMTEK" dedik ama ELTEMTEK'in yapısı nasıl? ELTEMTEK'in yüzde kaçı TEİAŞ'a ait? Şimdi, yüzde 50'nin üzerinde olursa doğrudan Sayıştay denetimine girecek. Yüzde kaçı ait? Yüzde 47'si. Yine yüzde 50'ye yakın ama yüzde 50'yi bir türlü bulamıyor. Hâlbuki yüzde 50 olsaydı da o da Sayıştay tarafından denetlenseydi ne olurdu, ne farkı olurdu, yönetiminde aksayan bir şey mi olurdu? Olmazdı aslında. Ama yüzde 47'de kaldığına göre, demek ki burada bir soru işareti var.

Şimdi, diğer taraftan, ELTEMTEK'in bir de Yönetim Kurulu var ve Yönetim Kurulunda da yer alanlar var; mesela ELTEMTEK'in Yönetim Kurulunda Ömer Demirhan var.

TEİAŞ GENEL MÜDÜRÜ ORHAN KALDIRIM - O şu an yok Sayın Vekilim.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ayrıldı mı?

TEİAŞ GENEL MÜDÜRÜ ORHAN KALDIRIM - Ayrıldı.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Neden mesela bu güncel bilgiye sahip değiliz? Çünkü 2021 Yılı Faaliyet Raporu da yayınlanmış değil bu Kurumun.

Diğer taraftan, tabii -yine de bir anımsatma yapmak bakımından faydalı olacağını düşünüyorum- Sayın Ömer Demirhan aynı zamanda KARDEMİR'in Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve bu süreçte ELTEMTEK Yönetim Kurulu Başkanlığı da yapıyordu; 2 görev, yeter mi? Tabii yetmez, 3'üncü bir görev de lazım. Nedir o? Aynı zamanda Varlık Fonu Genel Müdür Yardımcısıydı. Varlık Fonu Genel Müdür Yardımcısıyla ilgili olan bilgi, yine, Varlık Fonunun 2019 Yılı Faaliyet Raporu'nda yer alıyor -bakın, burada yer alıyor- ancak, ne hazindir ki, 2020 yılında yayınlanan Faaliyet Raporu'nda üst düzey yöneticilere yer verilmiyor, yok -bu bilgi internet ortamında da yok- yani bu bilgiye de ulaşamıyoruz. Hâlbuki kendisinin CV'sinde "KPGM" adı verilen, bu bağımsız denetim raporlarını da hazırlayan bir şirkette de görev yaptığını... Aslında bir faaliyet raporunda hangi bilgilerin yer alıp yer almaması gerektiğini de kendisinin çok iyi biliyor olduğunu görüyoruz.

Şimdi, TEİAŞ'ın öyle enteresan konuları var ki bunların en başında bu YAL ve YAT yani yük alma ve yük atma talimatları geliyor. Yük alma talimatı nedir? Yük alma, üretimde olan bir santrale "Üret, yük al." talimatıdır yani "Devreye gir, enerji üret ve çalış." talimatıdır. Bu YAL talimatını kim veriyor? TEİAŞ veriyor. Bir de YAT var; YAT da "Yük at." talimatı yani elektrik üreten bir santrale "Üretme, çalışma, yük at, devreden çık." talimatı veriyor. Bunun için de devreye girmek için (1) kodlu talimat veriyor, "Devreden çık." diye (2) kodlu talimat veriyor ve bir de arıza talimatı var. Şimdi, bu talimatlar aşamasında... Bakınız, Sayıştayın 2019 Yılı Raporu'ndan size okuyorum, diyor ki: "Verilen yük al ve yük at talimatları ve bu talimatı verdiği için para ödemesi gereken TEİAŞ'ın oluşturduğu tablo." Tablo diyor ki: TEİAŞ 2018 yılında bu elektrik üreten santrallere "Yük al." talimatı vermiş ve "Yük al." talimatı verdiği için bu santrallere ödediği tutar 14 milyon 145 bin 671 lira; 2019 yılındaysa -artık o arada ne olduysa, sanki Türkiye'deki bütün elektrik sistemi değişti de- TEİAŞ'ın bu elektrik santrallerine "Yük al." talimatı nedeniyle ödediği toplam tutar 1 milyar 194 milyon 631 bin 347 lira. Bakın, tekrar söylüyorum: 2018 yılında "Yük al." talimatı verdiği için TEİAŞ'ın özel elektrik santrallerine ödediği tutar 14 milyon 145 bin 671 lira, 2019 yılında 1 milyar 194 milyon 631 bin 347 lira; aradaki fark -Sayıştayın tablosunda yazıyor- yüzde 8.345. Yani matematik yalan söylemez. Yüzde 8.345 "Yük al." talimatı nedeniyle bu elektrik üreten santrallere daha fazla ödeme yapmışsınız yani aradaki fark 1 milyar 180 milyon 485 bin 676 lira; inanılmaz. Bunun açıklamasını istiyorum.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Toparlayalım Sayın Yavuzyılmaz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - 2018 ile 2019 arasında ne değişti, ne oldu da fark yüzde 8.345'e kadar ulaştı? Böyle dehşet verici bir durum.

Yine "Yük al." ve "Yük at." talimatları toplamındaysa 2018 yılında 49 milyon 874 bin 639 lira ödeme yapmışken TEİAŞ bu elektrik santrallerine, 2019 yılında toplam 1 milyar 215 milyon 137 lira ödeme yapmış yani "Yük al." ve "Yük at." talimatları 2018-2019 yılları karşılaştırıldığında 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2.336 daha fazla ödeme yapılmış. Sizden bunun açıklamasını talep ediyorum.

Teşekkür ediyorum.