ATİLA SERTEL (İzmir) - Evet, ben diğer bulgulardan 9.2.5 Yani Kayaş-Elmadağ kesimi altyapı ikmal inşaatı yapım işinde süre uzatımının hatalı hesaplanması diye Sayıştayımızın bir bulgusu var. Sayıştaya bu konuda teşekkür ediyorum, bu yapım işinde süre uzatımının hatalı hesaplanması noktasındaki duyarlı davranışını diğer hatlarda da göstermesini istiyorum. Örneğin; İzmir-Ankara hattı, Sivas hattı, diğer hatlarda neden bu iş bu kadar uzadı onu merak ediyorum çünkü bulguda süre uzatımları dolayısıyla yapımda gecikmeden bahsediliyor ya; Sayıştay, projelerin sözleşmelerinde 2 katı, bazen 4 katı sürede tamamlandığını vurguluyor. Bu sürelerin uzaması sadece zaman kaybı olarak değerlendirilmemeli sevgili arkadaşlar. Bu sürelerin uzaması para kaybı da aynı zamanda yani devletin varlığının israfı anlamına da geliyor. Bir an önce hatta girse yani yüksek hızlı tren hatta girse kazanmasıyla o harcanan parayı ödemeye de ve Devlet Demiryollarına gelir getirmeye de başlayacak. Şimdi İzmir-Ankara tren hattı ölü bir vaziyette yatıyor ve ne zaman dirilip ayağa kalkacağı daha belli değil ama sürekli para yiyor ve o hatların hiçbiri açılamadığı için peyderpey açılsa, hani Afyon'a kadar gelse, İzmir-Afyon'a kadar hat açılmış olsa en azından o hat çalışır, biraz gelir getirmeye başlar, ondan sonra bu olay yavaş yavaş kendini revize ederek devam eder. Yüksek hızlı tren projeleri adıyla ters orantılı gidiyor; adı "yüksek hızlı" kendisi kara tren misali. Hani bir türkü var "Kara tren gecikir, belki hiç gelmez." gibi yani hakikaten o türküyü hatırlatan bir hız var yani bir mesafe alınamıyor. Şimdi, İzmir Milletvekilimiz Bedri Serter bahsetti, ben 2015 yılında milletvekili seçildiğimde bize verilen süreyle benim Ankara'dan İzmir'e hızlı trenle gitme hayalim vardı, İzmir'den Ankara'ya hızlı trenle gelme hayalim vardı; o hayalimi de tükettiniz, bitirdiniz yani ben değil herhâlde -yani siz kalmayacaksınız da- kalırsa benim torun binecek sizin bu hızınızla. Yani biz geldiğimiz zaman bu işi hızla yaparız.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Yüzyıllık cumhuriyet tarihinde...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Gündoğdu, dinleyelim.

Buyurun devam edin Sayın Sertel.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Arkadaş konuşabilir, önemli değil, ben hiçbirine cevap vermeyeceğim.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Yüzyıllık cumhuriyet tarihinde seksen yıl hiçbir şey yapılmamış ya. Atatürk'ten sonra kimse bir şey yapmamış. Bu iktidar yapmış, daha ne istiyorsunuz? Teşekkür etmeniz lazım.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Yani tabii siz istediğinizi söyleyebilirsiniz. Bakın, Türkiye'nin bütün mal varlıklarını satıp savan, har vurup harman savuran bir iktidar olarak, Türkiye'deki her tarafı perişan eden bir iktidar olarak bunları söylemeye hiç hakkınız yok.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Hiçbir tarafı satmadık, hiçbir yeri satmadık.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Dünya gelişiyor dünya yani şimdi neredeyse "Uçağı ben buldum." diyecek bir yönetici var başımızda, o icat ettim diyecek.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Bütün uçakları yapıyoruz. İHA'ları, SİHA'ları yapıyoruz.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Neredeyse bütün üniversitelerin açılışını kendi yapmış, Adnan Menderes Havalimanı'nın açılışını kendi yapmış. Yani siz ona yetişemezsiniz, onun hayallerine; o daha büyüğünü söylüyor, siz daha azını söylüyorsunuz.

Şimdi ben devam edeyim. Projeye 2007 yılında başlandı İzmir-Ankara yoluna. 2020 yılında planlandı, tamamlanacaktı; 2020'de bitiyordu yani biz 2020'de bu Ankara-Polatlı-Afyonkarahisar-Uşak-Manisa-İzmir hattına binecektik. Biz söylemedik ki, biz demedik ki "2020'de bu iş bitsin." diye.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Size kalsa hiç demezdiniz.

ATİLA SERTEL (İzmir) - Çıktılar, kendileri konuştular, kendileri dediler. Çıktılar, nutuklar attılar, gittiler "Meydanlarda hızlı treni getirdik, 2020'de bineceksiniz, işte, başladı." Yarısı bile bitmedi ya, yarısı bitmedi. Yarısı bitse diyeceğim ki hakikaten 2020'de yarısı bitti, 2030'da tamamı biter. Hani bir hayal kurarsın, o da yok yani ne olduğu belli değil. İşte burada Sayıştaya düşen görev, bence bu gecikmenin neden kaynaklandığını, nasıl kaynaklandığını bütün her şeyiyle araştırıp bize sunması lazım çünkü bu arkadaşlar bilgi vermiyorlar, vermeyecekler.

Yine, Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Hattı Projesi... Ankara-Sivas hattı da önemli bir proje, Anadolu'da Ankara ile Sivas arasını kurtaracak bir proje. 2007 yılında başlandı, 2021 yılı sonuna kadar 11 milyar liradan fazla para harcandı, açılışı 8 defa ertelendi. Proje devam ederken sorun üstüne sorun çıkıyor. Projeler değişti, yapılan öngörüsüz yatırımlar, öngörüsüz başlangıçlar yarım bırakıldı, başka yollardan devam edildi. 2020 yılında tamamlanması planlandı, üzerinden on beş sene geçti; açılmadı, açılamadı. Planlamada ve uygulamada hatalar yaptınız yani teknik hatalar yaptınız, görünen o çünkü hiçbir şekilde başka türlü izah edilemez bir nokta bu. Adana-Osmaniye-Gaziantep yüksek standartlı demir yolu hattı projesinin yapımına 2010 yılında başlandı. 2021 yılında vatandaşa dediniz ki: "Bineceksiniz trene." Buradan Adana'dan, Osmaniye, Antep'e... Üzerinden on iki sene geçti bitmedi. Yani sunuş konuşmanızda bu hatların ne zaman biteceğine dair bir tarih de vermiyorsunuz. Eskiden bir tarih veriyorlardı, hani bir tarihe göre biz bekliyorduk. Yani hakikaten insan bir bakar defterine, kitabına bu ne zaman biter. Yani bizim ne zaman biteceğine ilişkin sizden bir beklentimiz kalmadı, ilk seçimde siz biteceksiniz de ondan sonra biz gereğini yaparız, onları, o tren hatlarını, her şeyi yaparız. Ama ben sorularımı sorayım ve siz bunlara yanıt verirseniz en azından bu sorularla birtakım gerçekler ortaya çıkar.

Yüksek hızlı tren projelerinin hangilerinde kaç kez, hangi nedenle süre uzatımı verdiniz? Bu süre uzatımlarının kuruma maliyeti ne oldu? Yüksek hızlı tren projelerinde ödenek yetersizliğinden dolayı kaç kez, ne kadar süre uzatımı verdiniz? Az önce saydığım yüksek hızlı tren projelerinin fiziki tamamlanma oranları yüzde kaça ulaştı? Bu 3 proje ne zaman tamamlanıp halkımıza hizmet verecek yani Sivas, Adana-Osmaniye-Antep -bizim kentimizin- İzmir-Ankara? Yüksek hızlı tren projelerinin hangilerinde YDA İnşaat görev almaktadır? YDA İnşaatın TCDD'den aldığı toplam ihale miktarı nedir? Yani şimdi ben İzmir Milletvekili olmam nedeniyle -Bedri Serter gibi- Ankara-İzmir projesini özellikle sormak istiyorum. Kara yoluyla gidip geldiğimiz bir projenin kaplumbağa hızıyla ilerlediğini biz gözlerimizle görüyoruz, hatta bazı yerlerde hiç ilerlemiyor yani tabela var ama kimse yok, kimse çalışmıyor.

Son olarak, Ankara-İzmir Hızlı Tren Projesi için İngiltere'den 2,1 milyar avro kredi bulduğunuzu biliyoruz. İngiltere'den temin edilen bu kredi çekildi mi ve bu yol için mi harcanacak? Yok, bilginiz yok; çekilmedi yani biz öyle biliyoruz. Kredinin tamamını bu İzmir YHT Projesi'ne mi aktaracaksınız diye soruyorum ama Genel Müdür öyle bir kredi olmadığını söylüyor. O nedenle bu konuda sorularımı donduruyorum, bu firmayla İngiltere'den herhangi bir kredi bulmadığınızı anladım çünkü olumsuz bir yanıt verdiniz.

Sonuçta, biz, biraz önce söylediğimiz gibi, tren hatlarının gecikmesinin Devlet Demiryollarına kamusal maliyeti arttırdığını ve bu noktada sadece Devlet Demiryollarının değil ülkenin zarara uğradığını görüyoruz. Bu noktada uyarılarımızı yaptık.

Teşekkür ederiz. Geneli üzerinde de görüşeceğim, sağ olun.