KOMİSYON KONUŞMASI

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ben de Sayın Genel Müdüre... Yurt dışındaki Ziraat Bankası şubelerinin genel müdürlerinin ve genel müdür yardımcılarının, yine, Yönetim Kurulu üyelerinin aylık ücretlerini ayrı ayrı talep ediyorum ve aynı zamanda da sağlanan hakları belirtmenizi istiyorum; işte, lojman, kira yardımı, araç, şoför, yakıt desteği vesaire onun gibi; bu bilgileri de sizden talep ediyorum. Bunlar gizli bilgiler değildir, dolayısıyla, özel bir şirketle yapılan bir anlaşma itibarıyla oluşan gizlilik kapsamında olan bilgiler değil, o nedenle; biraz önce nasıl Yönetim Kurulu üyeleriyle ilgili birdenbire "Şu rakamı alabiliyorlar." dediyseniz aynı şekilde diğerlerini de aynı heyecanla bize yazılı olarak vermenizi istiyoruz.

Şimdi, Ziraat Bankası çok çok önemli bir banka, bir kamu bankası, hepimizin bankası, tüm Türkiye'nin kucakladığı, tüm Türkiye Cumhuriyeti devleti vatandaşlarını kucaklaması gereken bir banka. Biz verdiği devasa büyüklükteki kredileri sorgularken aslında, bu büyük krediler verilirken yapılan hataları, eksikleri de bir yandan ortaya koymaya çalışıyoruz kendi penceremizden. Tabii, bunun teknik yani bankacılık sektörü açısından bir değerlendirmesi var, bu değerlendirmeyi de sizin birçok kez dönüp dönüp, tekrar tekrar düşünüp yapmanız gerekiyor. Şimdi, bu çarpıklıklardan bir tanesini Ziraat Bankası 2019 Yılı Sayıştay Raporu yazmış yani bunu ben söylemiyorum, bunu Sayıştay raporu söylüyor ve diyor ki Sayıştay raporu: "Ziraat bankası 2005 yılında British Virgin Adaları'nda kurulan bir şirkete... Yani böyle Amerika ile Venezuela'nın arasında Küba'ya yakın yani Türkiye'den çıktık, yani Ziraat Bankası Genel Müdürlüğünden çıktınız, uçağa bindiniz, İzmir'e gittiniz, İzmir'den bir gemiye bindiniz, Ege Denizi'ni, Akdeniz'i geçtiniz, Atlas Okyanusu'na açıldınız yani on binlerce kilometre gittiniz, orada bir tane ada. Bunlar "vergi cenneti adaları" olarak tanımlanan adalar, Virgin Adası bu, burada. Diyor ki Sayıştay raporu: Firma grup şirketlerinden birinin, Türk telekomünikasyon sektöründe hizmet veren bir şirketin hisselerinin satın alınması, elde tutulması, elden çıkarılması ve bunlarla ilgili finansman işlemleri konusunda faaliyet gösteren bir şirket... Hangi şirket bu telekomünikasyon alanında faaliyet gösteren şirketten kasıt? Turkcell. Turkcell'e ait birçok hissenin alınması, satılması, onlarla ilgili işlemlerin yapılması için Virgin Adası'nda kurulan bir şirkete Ziraat Bankası 2014 yılında bir kredi veriyor, kredinin tutarı 1 milyar 636 milyon 770 bin 735 Amerikan doları. Paranın gönderildiği yer British Virgin Adaları'nda kurulu bir şirket, bir vergi cenneti aynı zamanda, burada kurulan şirket. Üç yıl ödemesiz, on yıl vadeli. 2019 Yılı Sayıştay Raporu yazılırken o ana kadar toplam ne kadar geri ödeme yapılmış? "Kredi anapara ve faiz taksitleri olarak toplam 17,5 milyon TL ödendiği görülmüştür." diyor. Evet, şaka değil, tekrar size okuyayım: Kullandırılan kredinin tutarı 1 milyar 636 milyon 770 bin 735 dolar, 2019 yılına kadar geri ödenen toplam tutar 17,5 milyon TL. Yani Ziraat Bankası bu şekilde kredi veriyorsa vay vay bu ülkenin hâline. Böyle devasa tutarda bir kredi, sonra da bu parayı bulmak için, aynı parayı bulmak için "swap" anlaşmaları, çeşitli anlaşmalar koşturulup duruyor.

Şimdi, buradaki konu aslında şu, buradaki çarpıklığın diğer boyutu, bunu ortaya koyalım, olayın siyasi tarafı, yönü de biraz daha ortaya çıksın: Bu krediyi kullandıran ve kredinin altında imzası olan dönemin Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın. Hüseyin Aydın bu krediyi kullandırdıktan sonra kredinin geri ödeme sürecinin içinde ne yapıyor? Aynı zamanda, bakın "aynı zamanda" diyorum yani hem Ziraat Bankası Genel Müdürlüğüne devam ediyor, aynı zamanda da Turkcell'in Yönetim Kurulu üyesi oluyor yani krediyi veren krediyi verdiği şirketin Yönetim Kurulu üyesi oluyor; kredi geri ödemesi de böyle damlacık şeklinde. 1 milyar 636 milyon dolar kredi veriliyor; 17,5 milyon TL kredi geri ödemesi yapılmış 2019 Yılı Sayıştay Raporu yazıldığı sürenin içinde. Ya, şimdi burada bir gariplik yok mu? Burada bir gariplik var. Daha sonra -devam edelim- Ziraat Bankası, Türkiye Varlık Fonunun bünyesine alınıyor, Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın bu kez de Türkiye Varlık Fonu Yönetim Kuruluna giriyor yani hem Ziraat Bankası Genel Müdürü hem Turkcell Yönetim Kurulu Üyesi Hem Türkiye Varlık Fonunun Yönetim Kuruluna giriyor; zannedersiniz bu 1 milyar 636 milyon doları da kendi cebinden kredi verdi. Şimdi, bu görevlerin hepsi gitti, dile getirdik, getirdik, getirdik; gitti, şu anda da Tarım Kredi Kooperatiflerinin Genel Müdürü; Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğinde de görevi son ana kadar devam ettirdi daha sonra, haziran ayının başında görevden ayrıldı.

Devam edelim: Turkcell'e ait hisselerinin yönetilmesiyle ilgili British Virgin Adaları'nda kurulan bu şirkete bu kredi verildikten sonra Turkcell'in Yönetim Kuruluna kimler girdi? AK PARTİ'li eski Turizm Bakanı Atilla Koç, AK PARTİ'li eski Enerji Bakanı Mehmet Hilmi Güler...

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Hilmi Bey ayrıldı ya.

SÜLEYMAN KARAMAN (Erzincan) - Eskiden bahsediyor.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - AK PARTİ'li eski Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, AK PARTİ'li Hazine ve Maliye Eski Bakan Yardımcısı Bülent Aksu ki kaldı ki kendisinin enteresan bir Turkcell yöneticiliği söz konusu, TÜRK TELEKOM Yönetim Kurulu üyesi oluyor, akabinde ayrılıyor, sektörde yarışan 3 firmadan 2'si olan Turkcell ve TÜRK TELEKOM arasında geçiş yapıyor ve Turkcell'in Yönetim Kurulu üyesi oluyor, Yönetim Kurulu Başkanı, hâlihazırda da devam ediyor. Açıkladık, ifade ettik, bu Hazine ve Maliye Bakan Yardımcılığı ile Turkcell Yönetim Kurulu Başkanlığının eş zamanlı aynı anda yapılamayacak, yapılması liyakate uygun olmayan, eş zamanlı yürütülemeyecek kadar yoğun ve üst düzey görevler olduğunu ifade ettik, kendisi de tercihini yaptı. Nereden yana yaptı? Hazine ve Maliye Bakan Yardımcılığından yana değil, Turkcell Yönetim Kurulu Başkanlığını seçti, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcılığından da kendisi ayrıldı.

Şimdi, böyle söyleyince aslında eksik, Sayın Atilla Koç ve Sayın Mehmet Hilmi Güler uzun süre sadece Turkcell'in Yönetim Kurulu üyeliğini yapmadılar, aynı zamanda da Turkcell'in çeşitli alt şirketlerinin de yönetim kurulu başkanlığını yaptılar. Bunun da ben altını çizmiş olayım. Dolayısıyla, bu süreç böyle gelişti, böyle devasa krediler bu şekilde verildi ve neticede de gelinen durum, Ziraat Bankasının devasa kredi verebileceği noktalardaki kararlarını siyasi saiklerle aldığını, bunun neticelerinin de yaşandığını açık bir şekilde görüyoruz. Ben bunu daha önce Sayın Genel Müdüre detaylı sordum, Sayın Genel Müdür şöyle bir yanıt verdi: "Bir adaya ilişkin bir krediden bahsetmişti sayın vekil, onu söyleyeyim: Bugün itibarıyla Ziraat Bankası için kredi tahsil ve tasfiye olmuştur." Şimdi, ben şunu soruyorum: Kredi zaten ödenmiş, kapanmış, bitmiş; ben diyorum ki: Bu kredinin kapamasını hangi şirket yaptı, kim ödedi bunun parasını? Ben bunu soruyorum. Turkcell mi ödedi, Turkcell'le ilgili olan, bazı hisselerini yöneten o şirket mi ödedi, Türkiye Varlık Fonu mu ödedi; kim ödedi de bu kredi kapandı? Soru çok basit, herhangi bir gizliliği bunun da yok, çok net "Kim ödedi?" diyorum. Borç belli, diyorum ki: "Ne kadar ödedi de kapattı?" Bunun da rakamını soruyorum. Ben şimdi, KİT Komisyonu üyesi olarak "Ortada Ziraat Bankasının verdiği devasa bir kredi var, verdiği şirket mi ödedi de geri kapattı, Türkiye Varlık Fonu mu ödedi de kapattı, şu kadar borç vardı, ne ödedi de kapattı?" sorusunun yanıtını alamazsam o zaman biz Ziraat Bankasını nasıl denetlemiş olacağız?

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Toparlayalım Sayın yavuzyılmaz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - O yüzden, eğer siz "Bu kredi tahsil ve tasfiye olmuş." diyorsanız bunun ne şekilde olduğunu da bize açıklamanız gerekiyor.

Sayın Genel Müdür, Değerli Yönetim Kurulu üyeleri, kıymetli bürokratlar; ben Ziraat Bankasının çok çok önemli bir kamu bankası olduğunu bizim bildiğimizi, bu kıymetini daha da artırmak için, sizin yönetiminizi daha şeffaf bir şekilde gerçekleştirmeniz için ve size de kanunun arkasından dolanarak gelebilecek taleplerin önüne geçmek için, bir cevap verirken elinizi de kuvvetli tutmak için sizi iyi bir şekilde denetlemek zorunda olduğumuzun bilinciyle bu konuları size aktardım. Çalışmalarınızda başarılar diliyoruz. Ziraat Bankası ne kadar büyürse, ne kadar etkili bir bankacılık hizmeti, kamu bankacılığı hizmeti yerine getirirse ülkemizin gelişmesine, kalkınmasına, tarımına, pek çok sektörüne bu anlamda katkı verecektir. Çalışmalarınızda başarılar diliyorum.