| Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
| Konu | : | Bursa Milletvekili Osman Mesten ve 66 Milletvekilinin; Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4672) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 25 .10.2022 |
OSMAN MESTEN (Bursa) - Sayın Başkanım teşekkür ederim.
Değerli arkadaşlar, Sayın Başkanım; öncelikle saygı ve sevgilerimi sunarım. Hayırlı bir çalışmayı inşallah beraberce burada gerçekleştiririz.
Bilindiği gibi, kaçakçılık ve kayıt dışı ekonomi söz konusu olduğunda aklımıza ilk gelen maddeler 4733 sayılı Yasa'nın konusuna giren tütün, tütün mamulleri ve alkol ve benzeri maddelerdir. İlgili yasa, beraberinde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu, 4760 sayılı ÖTV Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve ilgili mevzuatla mücadele yapılmış olsa da bu işle uğraşanlar zaman, zaman yeni yöntemler geliştirmeye devam etmektedirler. Özellikle de suç örgütleri, terör örgütlerinin finansmanının kurutulması açısından da bazı önlemler almak gerekiyor. Bu bakımdan da, kaçakçılık ve kayıt dışı ekonominin önlenmesi bakımından da bu kanun teklifimizin önemli olduğunu düşünüyorum. Suç örgütleri ve terör örgütleriyle mücadele elbette vatandaşlarımızın huzur ve güveni, aynı zamanda da ekonominin sağlıklı yürütülmesi açısından da devletin temel görevlerindendir. Bu kanun teklifimizde bu anlamda da bir adım daha atmış olacağımızı düşünüyorum. Yapılan araştırmalara göre 30 milyar liranın üzerinde vergi kaybımızın, ekonomik zararların söz konusu olduğunu ifade edebiliriz.
Kayıt dışı ekonomi ve kaçakçılıkça mücadele konusunda ülkemizin yürümesi gereken epey mesafeler olduğu kanaatindeyim, diğer ülkelerle kıyasladığımızda orta noktalarda bulunuyoruz. Bunu, ne kadar daha aşağıya çekebilirsek kaçakçılık oranlarını, kayıt dışı ekonomi oranını ülkemizin ekonomisine, vatandaşımızın refahına daha ciddi katkılarda bulunacaktır ve bu kanun teklifimizin de bu anlamda katkısı olacaktır diye düşünüyorum.
2008 yılında Gelir İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda bir eylem planı hazırlandı; 253 adet eylem planının 193'ü gerçekleştirildi. Bir ara yüzde 42'lere kadar yükselmiş olan kayıt dışı ekonominin yüzde 28'lere kadar gerilediğini gördük. Dolayısıyla, bizim de üzerimize düşen görevi bu anlamda yapmamız gerektiğini, bu oranın daha da aşağıya çekilmesi konusunda görevimiz olduğunu düşünüyorum.
Söz konusu kaçakçılık sonucu, vergi kaybımız var. Haksız rekabet ortamı ve ülke ekonomisinin zarar görmesi söz konusu. Kalitesiz ürün ve ne idiği belirsiz içerikli "Merdiven altı üretim." dediğimiz, hangi şartlarda üretildiği belli olmayan üretim şartlarından dolayı da halkımızın, halk sağlığının zarar gördüğünü düşünüyoruz.
Yine, yapılan son araştırmalarda, yapılan tespitlerde tütün, tütün mamulleri, alkol ve benzeri ürünlerde kaçakçılık miktarının arttığını gözlemliyoruz. Özellikle de yerli üretim anlamında arttığını düşünüyoruz. Daha önceki çıkan yasa çerçevesinde epey bir başarı kaydetmiş olsak da yeni yöntemlerle bu kaçakçılığın arttığını gözlemlemekteyiz.
Getirdiğimiz kanun teklifiyle, özetle, ilgili yasa çerçevesinde üretilen ürünlere, bir ürün izleme sistemi kurulması ve ürün izleme sistemine müdahale edenlerin cezalandırılması söz konusu. Daha önceden böyle bir ceza söz konusu değildi, usulsüzlük cezası söz konusu idi. Açılacak kamu davalarının hızlandırılması öngörülmekte çünkü bir şikâyet söz konusu olduğunda ya da bir şekilde tespit edildiğinde vergi müfettişleri, ilgili müfettişlerin raporlarının sonuçlanması ki bunların bazen çok uzun zamanlar alacağı söz konusu olduğundan, kamu davasının açılma şartı buna bağlı idi, bu şartın kaldırılması sonucunda hemen davanın açılması söz konusudur.
Üçüncü olarak makaron, yaprak sigara kâğıdı ve filtre üretmek isteyenlerden de yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesi talep edilmektedir. Daha önce sigara üretimine getirilmiş olan bu kapasite şartının bu ürünlere de getirilmesini öngörmekteyiz.
Yine, deneme ürünleri, makine testi, ürün denemeleri çerçevesinde etiketsiz, barkodsuz ürün üretimlerine 10 bin liradan az olmamak üzere, adet başına 1 TL olmak üzere bir idari para cezası öngörülmektedir. Aynı zamanda bu ürünleri imha etme aşaması da var, imha etmeyenlere de benzer aynı şekilde cezanın getirilmesi söz konusudur.
Yine, tütün mamulleri ve alkollü içecek piyasasında devlet alacaklarının teminat altına alınması bakımından Tarım ve Orman Bakanlığının uhdesinde olmak üzere, şartlarını onun belirleyeceği şekilde 50 milyon liraya kadar bir teminat alınması söz konusudur.
Altıncı olarak da üretim faaliyet izni, uygunluk, yetki belgesi, süre uzatımı gibi talepler hususunda bu talepte bulunan firmanın idari para cezası, SGK prim borcu, vergi borcu ve kamu alacakları, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Kanunu'na giren alacaklarının bulunmaması hususunda da bir şart öngörmekteyiz.
Yedinci olarak da ÖTV Kanunu'na bir ekleme yapmak suretiyle bandrolsüz makaron bulunduranlarla birlikte, bu ürünleri üretenlere, ithal edenlere de müteselsilen sorumluluk getirmekteyiz.
Sekizinci olarak yetkisiz tütün ticareti ile ticari amaçla makaron veya yaprak sigara kâğıdının kıyılmış tütün doldurmak suretiyle yapılan ticareti birbirinden ayırmak suretiyle tamamı için üç yıldan altı yıla kadar olan hapis cezasını iki yıldan beş yıla kadar çekmek suretiyle bir ayrım söz konusu. Burada ayrıca üretilen ürünlerin değerlerinin pek hafif olması, hafif olması, yüksek olması göz önünde bulundurularak cezaların da daha da aşağıya çekilmeleri söz konusudur.
Bunun dışında, yine, Bilgi Teknolojileri Kurumunun sisteminde bulunan ve bugün her evde aşağı yukarı hepimizin de sahip olduğu milyonlarca adet bulunan IMEI havuzunun biraz daha daraltılmak suretiyle daha önceden yedi yıl olan aktif IMEI numaralarının pasife alınması usulü bir yıla çekilmek suretiyle kaçakçılık anlamında kaçak cep telefonunun yurda sokulması konusunda da bir önlem almak niyetiyle yola çıktık.
Benim heyetimize sunabileceğim özet bilgiler bunlardır; diğer maddeler konusunda da eğer söz verilecek olursa gereken açıklamaları yaparız. Ben şimdilik teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.