| Komisyon Adı | : | (10 / 6598, 6599, 6600, 6601, 6602, 6603, 6604, 6605) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Araştırma Komisyonunun çalışma takvimi ile görevlendirilecek uzmanların belirlenmesine ve davet edileceklerin tespitine ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 26 .10.2022 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Acı bir konunun üzerine kurulmuş bir araştırma komisyonu üyeleri toplantısını yapıyoruz, bu ilk toplantımız. Yoğun bir toplantı trafiği olacak belli ki. Konu teknik, bilimsel bir konu. O nedenle milletvekillerinin mümkün olduğunca Araştırma Komisyonu süresince teknik anlamda da kendilerini geliştirebilecekleri bir süreci yaşayacaklarının altını çizmek istiyorum. Yani konunun sözlü, siyasi bir yanı tabii yürüyecek ama aynı zamanda da burada bilim insanlarını da dinleyeceğiz ve bir şekilde bu tip kazaların, bu tip felaketlerin yaşanmasının kök nedenlerini bir kez daha ortaya çıkarmaya çalışacağız.
Ben bir elektrik mühendisiyim. Bu tip özellikle gerek maden ocakları gerekse buna benzer sektörel alanlarda doğa kanunlarının geçerli olduğunu iyi bilen birisiyim. Yani eğer işinizi şansa, tesadüfe bırakırsanız bu tip kazaların olması da kaçınılmaz olur veya gerekli tedbirleri almazsanız uzunca bir süre yani bir futbol maçı perspektifinden söyleyelim: Seksen dokuz dakika boyunca iyi savunma yaparsınız ama bir anlık boşluk, bir anlık hata, bir anda bir bakarsınız, kalenizde hiç istemediğiniz bir sonuç olmuş, hanenize eksiler yazılmış ve maçı kaybetmişsiniz. Burada tabii ki bir maç gibi olayı değerlendirmiyoruz ama tedbirlerin yeterince alınmadığı açık. Neden ? Çünkü bu yaşanan facia bir doğal afet değil; deprem değil, sel değil. Olay bir kaçınılmazlık senaryosu üzerine kurulmak istenebilir ama bu olayda bir kaçınılmazlık söz konusu değil. Bizim samimi bir şekilde bu olaya sebep olan etkenleri veya sadece insana bağlı denetim mekanizmasının içindeki noktaları tespit edip, onları insana bağlı olmaktan çıkarıp çok yönlü, denetlenebilir, izlenebilir, yapay zekayla da izlenmesine imkân verecek bir süreci geliştirmek için burada çalışmalarımızı yapacağız.
Bugüne kadar Türkiye'de birçok felaket, birçok kaza yaşandı. Örnek olarak Devlet Demiryolları ağındaki pek çok bölgede tren kazaları oldu ve ağırlıklı olarak da suçlu makinist olarak ilan edildi. Uçak kazaları oldu, suçlu yine hayatını kaybeden pilot oldu. Bu ülkede -Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Sayın Muhsin Yazıcıoğlu'nu taşıyan- helikopter faciası yaşandıktan sonra günlerce helikopterin bulunduğu koordinat tespit edilemedi ve enkaz bölgesine ulaşılamadı. Şimdi, tüm bunlar bütün araştırma süreçlerinin, denetleme süreçlerinin Türkiye'de aksadığını gösteren örnekler. Dolayısıyla da bu Araştırma Komisyonunun temel vazifesi, bir sonuç olarak burada çeşitli gerekçeler, bahaneler üreterek bu kazanın, bu felaketin Amasra'da yaşanmadığına Türkiye'yi inandırmaya çalışmak değil, aksine bu acı gerçeği yüreğimizin tam ortasına koyarak bunun kök nedenlerini bulmak görevidir. Ben ümit ediyorum bu görevi elimizden geldiğince tez-antitez-sentez yaparak bu araştırma raporunda ortaya koyalım.
Hepimiz her konuda aynı fikirde olmayacağız, olamayacağız; doğru, olmamalıyız da zaten. Yani karşıt görüşleri oluşturmalıyız ki ortada gerçek felakete neden olan sebepler ortaya çıksın. Bu bakımdan özellikle milletvekillerimizin mümkün olduğunca sadece okuduğuyla değil, sadece dinlediğiyle değil, aynı zamanda da Türkiye'ye örnek olabilecek pek çok noktada belki maden ocağı ziyareti yapmanın da... Yani hâlihazırda hem kendi hata payı da olan kendi maden ocaklarındaki sistemlerimizle ilgili ziyaretler yapıp aynı zamanda da buradaki riskleri minimize eden dünyadaki diğer örneklerin bir kısmını da en azından -çok da zaman almayacak şekilde- buradaki heyetin görmesi, bu konuda da brifing alması, bunun da Sayıştay raporuna yansımasıyla Türkiye madenciliğinde bu tip felaketlerin önüne geçmek için daha fazla adım atmış olacağımızı düşünüyorum.
Ben tüm milletvekili arkadaşlarıma hem milletimiz adına tekrar başsağlığı diliyorum; aynı zamanda da sabırlı, güçlü ve sonuç alabileceğimiz tavsiyeleri üretebileceğimiz verimli bir toplantı trafiği yapmamızı diliyorum.
Saygılar sunuyorum.