OYA ERSOY (İstanbul) - Sayın Başkan, hazırunu saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, bu 5'inci madde konusunda, aslında genele dair konuşmalarda da isterdim ki arkadaşlar değinsin çünkü bu, açıkça bireysel silahlanmayı artıran bir düzenleme getiriyor. Maddede şehitlerin ana, baba, eş ve çocuklarına intikal eden veya intikal eden yoksa da edindikleri ruhsatlarında ruhsat süresi kaydının aranmayacağı düzenleniyor.

Şimdi, baktığımız zaman, bireysel silahlar halk sağlığını ciddi tehdit eden unsurlar ve bu konuda çeşitli kampanyalar var. Ölüm, yaralama, sakatlanma... Ve özellikle de ülkemizde her yıl ortalama 4.500 kişi bireysel silahlarla öldürülüyor ve bunlardan en fazla mağdur olan da biz kadınlarız. Baktığımız zaman, bu dışarıdan bir tehdit olarak gelmiyor, silahlı tehdit dışarından bir tehdit değil; tamamen aile içi, en yakınlarımızdan, konu komşumuzdan geliyor. Kendini ya da yakınlarını korumak için edinilen silahların yüzde 57'si sevdiklerimize doğruluyor. Bu konuda yapılan araştırmalar var, ruhsatlı ya da ruhsatsız silah ayrımının suçlarda çok da önemli olmadığını gösteriyor ve ruhsatsız silahların suça karışma süresi ortalama 5,7 yıl olarak hesaplanmış yani yaklaşık altı yıl.

Yine, Eurostat suç istatistiklerine göre Türkiye, silahlanma konusunda ilk 15 içinde; 178 ülke arasında silahlanma konusunda 14'üncü sıraya oturmuş durumdayız. İki gün önce, pazartesi günü milletvekili olduğum ilde, İstanbul'da Fatih ilçesinde sokak ortasında, akşamüstü bir kadın silahlı saldırıya uğradı boşanmak üzere olduğu eşi erkek tarafından ve maalesef, hayatını kaybetti. Cerrahpaşa'ya çok yakın olduğu hâlde hastaneye yetiştirildiğinde hayatını kaybetti. Kadına yönelik şiddette silahın kullanılma oranı yaklaşık yüzde 20 boyutlarında.

Yine, başka bir ilden örnek vereceğim. Liselerin önlerine kadar bu şiddet sirayet etmiş durumda. Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesinde öğrencilerin okul çıkışı saatinde lise önünde iki grup arasında silahlı kavga çıktı ve kavgada ateşlenen silahlardan çıkan kurşunlar yoldan geçen öğrenci servis minibüsüne isabet etti, 2'si de 16 yaşında 2 öğrencimiz hayatını kaybetti ve 13 öğrenci yaralandı orada, 2'sinin hayati tehlikesi hâlâ sürüyor.

Bu konuda bilimsel araştırmalar, özellikle, silah ruhsatı verilmesi konusunun denetim altına alınması gerektiğini söylüyor ve Dünya Sağlık Örgütü'nün de bu konuda önerileri var. Özellikle, ruhsat başvurusu yapıldığında bu başvuru sürecinin bekletilmesi gerektiğini, ruhsat başvurusunun hemen sonuçlandırılmaması öneriyorlar özellikle çünkü bir insan ruhsat başvurusunda bulunduğunda mutlaka o an bir ihtiyaç nedeniyle, kendi kişisel öfkesi vesaire bir ihtiyacı nedeniyle başvurmuştur. Onun için "Asgari otuz gün beklensin ki ondan sonra silah ruhsatı verilsin." diye birtakım öneriler var.

Evet, ülkemize baktığımızda -özellikle, Umut Vakfı şiddet haberlerini derlemeye başladı- 2015'ten bu yana geçen son yedi yılda silahla işlenen şiddet olayları yüzde 75 arttı. 2021'de 2020 yılına göre 119 daha fazla şiddet olayı yaşandı. Her yıl yüzde 3-5 civarında artış vardı bugüne kadar, maalesef, 2021 yılıyla 2020 yılının karşılaştırdığımızda bu oran yüzde 12,5 gibi bir artışa tekabül ediyor. 2022 yılının 25 Eylülüne kadarki süreye baktığımızda -yani dokuz ayda- 2.824 bireysel silahlı şiddet olayı yaşanmış ve bunun sonucu 367'si maganda kurşunuyla yani herhangi bir yerde havaya ateş açarak öldürülen insanlar, diğer türlü de 595 kişi ölüyor ve 3.132 kişi ağır yaralı. Sadece 2022'nin dokuz ayında yaşanan bu.

Doğal olarak biz, özellikle, ruhsatlı silah almanın yasal tedbirlerle daha fazla zorlaştırılması gerektiğini savunuyoruz. Özellikle, bunun miras yoluyla devri ya da birtakım mertebelere avantaj verilmesi hiçbir akıl ve hukuk bilimiyle açıklanamayacak bir maddedir, o nedenle bu maddenin tekliften çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz.

Teşekkür ediyorum.