| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri a)Tarım ve Orman Bakanlığı b)Orman Genel Müdürlüğü c)Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ç)Türkiye Su Enstitüsü d)Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 31 .10.2022 |
HÜSEYİN ÖRS (Trabzon) - Teşekkür ederim.
Sayın Başkanım, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi değerli milletvekili arkadaşlarım; hepinizi en derin saygılarımla selamlıyorum.
Sayın Bakanım, Değerli Bakan Yardımcılarım ve bürokrat arkadaşlarım; sizlere de hoş geldiniz diyorum.
Görüşmekte olduğumuz Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin de hayırlara vesile olmasını dileyerek sözlerime başlıyorum.
Değerli arkadaşlar, ben Trabzon'dan milletvekili seçildiğimde "Trabzon'un Türkiye Büyük Millet Meclisindeki sesi olacağım." demiştim. O nedenle, bu beş dakikalık sürede de Trabzon'da tarımla alakalı sorunlara ve üreticilerimizin, çiftçilerimizin yaşadığı problemlere değinmek istiyorum.
Öncelikle ifade etmek isterim ki arkadaşlar, Trabzon ekim alanları itibarıyla ürün çeşitliliği fazla olmayan bir ilimizdir, bu gerçeği burada ifade edeyim. Yetiştirilen ürünlerin yurt dışı pazarlaması fındıkta iyi olsa da ne yazık ki diğer ürünler için aynı şeyi söyleyemeyiz. Meyve ve sebze üretimimiz de düşüktür.
Şimdi, Trabzon tarımına baktığımızda birçok sorun karşımıza geliyor, bu kısa zamanda özetleyeceğim. Öncelikli olarak, hayvancılığın yaygın olduğu kırsal bölgelerde hayvancılığın azaldığını, hayvansal ürünlerin artık marketlerden hazır alınır hâle geldiğini söylemek isterim. Buna etken olarak da en başta yem, kepek, saman ve gübre fiyatlarındaki fahiş artışları gösterebiliriz. Ayrıca, üretilen sütlerin fabrikalarca piyasadan çok daha aşağıda bir fiyatla alınması hayvancılık yapan vatandaşlarımızı olumsuz yönde etkilemektedir. Trabzon ilinde gerek tarımla uğraşanlar ve gerekse orta ve düşük gelirli işlerde çalışanlar tüm Türkiye'de olduğu gibi yüksek enflasyon nedeniyle geçim sıkıntısı çekmektedirler. Köylerden kent merkezlerine göç, yoğun olarak yaşanmaktadır. Köylerdeki nüfusun çoğunluğunu ise yaşlı kesim oluşturmaktadır; bunun tarımsal üretimde yaşanan düşüşe etkisi de kendisini göstermektedir zaten. Yetersiz iş gücü nedeniyle köylerde tarımsal faaliyetler ve özellikle de hayvancılık faaliyetlerinden vazgeçilmektedir.
Ayrıca, ilimizde kırsal kesimlerde yaşam koşullarının ağır oluşu, işsizlik, eğitim ve sağlık problemleri nedeniyle yaşanan mevsimsel göçler, tarımsal faaliyetleri olumsuz yönde etkileyerek verimi önemli ölçüde düşürmektedir. Türkiye'de olduğu gibi Trabzon'umuzda yaşanan bir sorun var; bu sorun, veraset intikali nedeniyle tarımın olumsuz etkilenmesi. Veraset yoluyla arazilerin parçalanması, küçük ve parçalı olan arazilerin tarımsal yönden ekonomik ve verimli olmayışı da ilimizde tarım sektörünü olumsuz etkileyen nedenlerden biridir. Ayrıca, hepinizin bildiği, işte, ilimizin coğrafi durumu ve sosyal yapısından kaynaklı yerleşimin dağınık olması nedeniyle altyapı hizmetlerinin yanında, tarımda çiftçi eğitimi ve yayımı hizmetleri başta olmak üzere, üretim ve pazarlama gibi konularda önemli sorunlar yaşanmaktadır. Bir şey daha önemli, Trabzon'daki işsizlik oranı Türkiye'deki işsizlik ortalamasının üstünde seyretmektedir. Sizlerin çok söylediği TÜİK'in rakamları ile Trabzon'un gerçekleri birbiriyle örtüşmemektedir.
Değerli arkadaşlar, son olarak da bölgemizin ürünü olan, değerli bir ürünü olan çayla ilgili ve Çay Kanunu'yla ilgili de bir iki hususu arz ederek konuşmamı tamamlayacağım. Bir süre önce kamuoyuna sunulan bir çay kanun teklifi taslağı vardı; bu taslak üzerinde bizler de görüşlerimizi ifade ettik, üretici birlikleri ifade etti, ziraat odaları ifade etti. İşin doğrusu, şu anda bu kanun teklifinin akıbeti hakkında da bilgi sahibi değilim, çünkü söz konusu teklifin çay üreticileri için değil âdeta özel sektör için getirilmek istenen bir kanun teklifi olduğunu ifade etmek isterim, o taslak üzerinden konuşuyorum çünkü söz konusu kanun teklifinde yaş çay alım fiyatının Ulusal Çay Konseyi tarafından belirlenerek ilan edileceği belirtilmişti.
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Evet, Sayın Örs, lütfen tamamlar mısınız.
HÜSEYİN ÖRS (Trabzon) - Bitireceğim Sayın Başkanım, çok kısa bir bölüm var.
Ulusal Çay Konseyini oluşturan taraflara baktığımızda, burada üreticilerin azınlıkta olduğunu görüyoruz. Bu Konseyde yer alan 9 üyeden sadece 2'si Ziraat Odası temsilcileridir, dolayısıyla kararların çoğunlukla alındığı bu yapıda fiyat belirlenmesinde üreticilerin etkisinin olmayacağı da açıktır. Ayrıca, bu teklifle, ÇAYKUR yok sayılmakta hatta gözden çıkarılmaktadır ve teklif, çay üreticilerine yönelik ağır idari yaptırımlar içermektedir.
Teşekkür ederim Sayın Başkanım, sağ olun.