| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/286) ve 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/285) ile Sayıştay tezkereleri a)Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 02 .11.2022 |
GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakan, kıymetli bürokratlar; hepinizi selamlıyorum.
Sayın Bakan, Bakanlığınızın kadına bakışında bir sıkıntı var. Hem sunumunuzda hem de Genel Başkanınız başta olmak üzere, söylemlerinizde her fırsatta kadını aile içine hapsediyorsunuz. Şüphesiz, aile tabii ki önemli ancak devletin önceliği birey olmalıdır. Siz kadını bir birey olarak değil aile içinde eş olarak görüyorsunuz; hatta o da yetmiyor, kadın, çocuk sahibi olmalı sizin gözünüzde ki en son yaptığınız sosyal konut projesinde de eşi ölmüş 3 çocuklu annelere ev yardımı da bunu gösteriyor. Gerçi sunumunuzda, bu açıklama kitapçığınızda o ayrıntıyı yazmamışsınız, muhtemelen gelen tepkiler üzerine geri adım attığınızı düşünüyorum.
AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI DERYA YANIK - İyi oldu, arkadaşlara yeniden bastırıyoruz inşallah.
GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Tamam.
İkincisi, hangi ilde kaç huzurevi olduğuna dair soru sorduğumda gelen cevap şu: "Büyük illerde yaşlı nüfusunun fazla olması, çekirdek aile yapısının olması, kadının çalışma hayatına katılmasıyla birlikte yaşlısına bakmakta zorlanması..." diye devam etmiş. Sayın Bakan "Kadının çalışma hayatına katılmasıyla birlikte yaşlısına bakmakta zorlanması..." ne demek? Bakım yükümlülüğü sadece kadının görevi midir? Yani adında "kadın" yok ama kadınlarla ilgili bir bakanlığın bu bakış açısı bence çok sakat bir bakış açısı. Çocuk ve yaşlı bakımının kadının sorumluluğunda olmadığı, her iki cinsin eşit sorumluluğu olması gerektiğini bir kez daha ifade etmek istiyorum.
Dolayısıyla, kadına bakış sakat olunca, bakım yükümlülüğü sadece kadına yüklenince istihdamı da çözemiyorsunuz. Mesela, 2020 bütçesinde selefiniz bakana kreş ve gündüz bakımevi sayısını sormuşum, Bakanlığınızın izniyle açılan sayının 2.405 olduğunu söylemişsiniz ama siz bugünkü sunumunuzda 2.265 demişsiniz yani bir geriye gidiş var ve kamu sayısını da açıklamamışsınız, ben bunun da niye açıklanmadığını anlamadım. İleriye gitmesi gereken bir konuda bir geriye gidiş söz konusu.
Çocuk bakım hizmetlerinin kadınların sosyal hayatına, çalışma hayatına etkisini hemen bir İsrail örneğiyle vereceğim: İsrail'de 3 yaşından küçük çocuğu olan annelerin yüzde 76'sının istihdama katılımı varken Türkiye'de bu oran sadece yüzde 25 yani arada korkunç bir uçurum var. Dolayısıyla, kadınlar aslında Türkiye'de dolaylı olarak eve hapsedilmiş durumda, sosyal hayata ve çalışma hayatına maalesef katılamıyor.
2023 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda erken çocukluk eğitiminin 5 yaş için zorunlu olması hedefleriniz aranızda. Erken çocukluk dönemi eğitimi elbette ki önemli ancak bunu nasıl yapacaksınız? Çünkü OECD ülkeleri genelinde çocukların yaklaşık yüzde 98'i resmî ilkokul giriş yaşından bir yıl önce okul eğitimine kaydoluyor. 38 ülkeden 33'ünde bu konuda tam katılım sağlanmış ama Türkiye maalesef yüzde 81'le son sırada. Daha da önemlisi, Türkiye'nin bildirdiği 2030 hedefi kaç? Sadece 1,8 artışla 82,8. Dolayısıyla, Türkiye tam kayıt oranını yakalayamayan 5 ülke arasında hedefi en aşağıda olan ülke. 2023 programında zorunlu olacağını yazıyorsunuz, peki bu nasıl olacak?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son on beş saniyeniz.
GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Bir diğer husus, sunumda "Çocukların iyilik hâlleri, başarı hikâyeleri, gelişimi, geleceğini destekliyoruz." diye yazmışsınız; başlık olarak çok güzel ama ben de aynı örneği vereceğim: Çocuklar şu an okula aç gidiyor Sayın Bakan. Çocukların eğitimi, sağlığı, geleceği için bu son derece etkili. Şu sorum olacak: Acaba, Bakanlığınızın çocuk ve kadından sorumlu olan bir Bakanlık olması nedeniyle Millî Eğitim Bakanlığıyla bir planlama, bir karşılıklı iş birliği düşünceniz var mı?
Son olarak da kadınların sağlığı açısından, rahim ağzı kanseri aşısının ödenmesi noktasında Sağlık Bakanlığıyla özel bir çalışma yapmayı planlıyor musunuz?
Teşekkür ediyorum.