POLAT ŞAROĞLU (Tunceli) - Sayın Başkan, Sayın Bakan; değerli milletvekilleri ve kıymetli konuklar; yirmi yıllık AK PARTİ Hükûmeti süresince uygulanan ranta dayalı çevre politikaları ülkemiz doğası açısından kapkara bir tablo yaratmış ve bu durum doğal yaşam alanları üzerinde telafisi güç sonuçlar doğurmuştur. Sınır tanımaz rant talan projelerinden biri olan 2010 yılından beri faaliyet yürüttüğü Erzincan da başta olmak üzere bölgeye resmen zehir saçan İliç'teki maden sahası hepimizin malumudur.

Değerli milletvekilleri, burada göz göre göre bir çevre katliamı yaşanıyor. Bizler de "Türkiye Çernobili" olarak adlandırdığımız bu ölüm havuzunun yarattığı tahribatı kamuoyuna taşımak ve canları hiçe sayılan bölge insanının mağduriyetini dinlemek üzere parti heyetimiz olarak bölgeyi ziyarete gitmiştik. Altın madeni için oluşturulan bu gölette 38 öldürücü kimyasal madde depolanıyor, altın üretiminden sonra da elde edilen kimyasal buraya akıtılıyor. Oysa siyanür ve diğer kimyasalların yeryüzünden metreler altında depolanması gerekirken daha az masraflı olduğu için yaklaşık 200 futbol sahası -depolama- büyüklüğüne denk gelen bir gölet kurulmuş durumdadır. Burada bir denetim yok, bir inceleme yok. Ziyaret sırasında -atık su- havuzdaki asit boğazımızı, burnumuzu yakmış ve nefes almakta zorluk çekmiştik. Bu bölge göçmen kuşlarının göç alanlarıydı. Buraya gelen kuşların ölmüş bir sürü fotoğrafları çekilmişti, maalesef, onları gördük. Bölge halkı da "Bu bölgede kuşlar uçmuyor." diyorlardı. Aynı zamanda Erzincan fay hattı üzerinde yer almasına rağmen bölge sahası içinde bu göletin yapılması, bu göletin her zaman çökme riskiyle karşı karşıya olması; bilim insanlarının, deprem uzmanlarının bu konuda uyarıları da vardır.

Değerli milletvekilleri, parti ve heyetimizin bölge ziyaretinden sonra haziran ayında altın madeninde yaşanan boru patlaması sonrası kimyasallar çevreye sızdı. Bakanlığın geçici kapama kararı ve para cezası adında Anagold Madencilik faaliyetleri kaldığı yerden devam etti. Kamuoyunun yaptığı açıklamada ise tesisin insan ve çevre sağlığı açısından iyileştirildiği öne sürüldü. Şimdi, ben burada sormak istiyorum: Sayın Bakanım, etrafa zehir saçan bu ölüm göletinde insan ve doğa yaşamını etkileyecek ne gibi iyileştirme yapıldı da firma faaliyetleri tekrar devam etti? Atık havuzundan sızan siyanürün Fırat Nehri ve baraja karıştığı iddia ediliyor; doğru mudur? Gerek bölge halkına gerekse canlı yaşamına büyük bir tehdit oluşturan maden sahasına kilit vurmayı düşünüyor musunuz? Söz konusu maden sahasının büyütüleceği iddiaları doğru mudur?

Ayrıca, Sayın Bakanım, geçen sene nisan ayında seçim bölgem Tunceli'ye yaptığınız ziyaret sırasında Munzur ve Pülümür Vadilerinin Tunceli'de can damarı olduğunu ve bu 2 vadinin kesinlikle korunacak alan ilan edileceğinin sözünü verdiniz. 2023 seçimine çok kısa bir süre kaldı, verdiğiniz sözün arkasında duracak mısınız? Munzur ve Pülümür Vadilerini koruma altına alacak mısınız?

Sayın Bakanım, 2020 Elazığ'da yaşanan depremde Mazgirt, Pertek, Çemişgezek ve merkez ilçemize bağlı köylerde ağır hasarlar oluştu. Kış aylarının ortasında acil bir şekilde evlerinden çıkarılan vatandaşlarımıza bir yıl içinde evlerini teslim edeceğiniz sözü verildi, birçoğunun ihalesi daha yapılmadı, ihalesi yapılanlar da hâlâ teslim edilemedi.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Evet, son cümlenizi alalım.

POLAT ŞAROĞLU (Tunceli) - Üçüncü kış kapıda, konutlar ortada yok. Sayın Bakanım, yakın zamanda yeni bir sosyal konut projesini kamuoyuyla paylaştınız, 2019 yılında 100 bin sosyal konut projesinde, Tunceli'de 329 konut projesi yapılma sözü verildi, kuralar çekildi, hâlâ ortada ne konut var ne konut alanı var ne de ihalesi var; bu konuda ne diyeceksiniz?

Teşekkür ediyorum.

Bütçenizin de hayırlı olmasını diliyorum.