KOMİSYON KONUŞMASI

AYDIN ADNAN SEZGİN (Aydın) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli milletvekilleri, kıymetli bürokratlar; Rusya'nın enerji tedarikinde pek güvenilir bir ortak olmadığı izlenimi kuvvetleniyor. Sayın Cumhurbaşkanının Putin'le şahsi kader dayanışması içinde olması Türkiye'nin enerji mimarisini, enerji güvenliğini şekillendirmemelidir. Putin ve Rus yönetimi için bu tür ilişkiler geçici, enerji bağlantıları kalıcıdır. Rus gazının Avrupa'ya ulaştırılması için Türkiye'nin "hub" hâline getirilmesi yönünde Putin tarafından bir öneri gündeme getirildi. Sayın Bakan, siz konuşmanızda "hub" dediniz ama Rus teklifine değinmediniz. Türkiye'nin enerji "hub"ı olmasını elbette isteriz ancak Rus teklifi gerçekçi değildir. "Hub" olmamız için sadece Rus gazı yeterli değildir, birçok koşul gerekmektedir. Uzun yıllar sürecek teknik çalışmalar meselesi bir yana, Rusya'dan gaz almaktan sakınan Avrupa Birliği niye Türkiye üzerinden Rus gazı alacaktır? Bu konudaki görüşünüzü merak ediyorum. "Nord Stream" Kuzey Akım 1 ve 2'nin kapasiteleri 110 milyar metreküptür. Rus projesi için bu miktar gazın tümünün Türkiye'ye aktarılması ön koşuldur. Böyle büyük bir düzenleme ne kadar sürede gerçekleşebilir?

Konuşmanızda, TANAP'ın kapasitesinin 2 misline çıkartılmasından söz ettiniz. Evet, TANAP'ın kapasitesi 32 milyar metreküpe çıkartılabilecek şekilde tasarlanmıştır ama bu ne kadar süre alacaktır?

Nükleer enerjide de Akkuyu'dan sonra, Sinop ve 3'üncü bir santral için Ruslarla görüşüldüğü açıklamaları endişe vericidir, doğal gaza ilaveten bir de bu. Hiçbir makul ülke kendini tek bir ülkeye bu denli hayasızca bağlamaz, bağlıyorsa bu sömürgeleşmedir. Bizatihi, Akkuyu Santrali Projesi ciddi kaygı yaratmaktadır. Akkuyu Anlaşması Ekim 2010'da yürürlüğe girmişti; bu tarihten sonra, 2016'da Akkuyu'ya mevzuatımıza aykırı olarak stratejik yatırım vasfı ayrıcalığı tanınmıştır. Sorum şu: 2010 tarihli orijinal anlaşmaya hangi ilave metinlerle değişiklik getirilmiştir, hangi ek tavizler verilmiştir? Santralin sahiplik statüsü, sahipliğin paylaşımı ne durumdadır?

Sayın Bakan, petrol fiyatlarındaki artışı 2020 yılını baz alarak aktardınız. Aslında 2020 yılı öncesinde 100 dolar üstü fiyatları gördük ve buna mukavemet ettik. Doğal gazda ise fiyat artışı gerçekten çok yüksek. Sayın Bakan, Ruslarla gaz sözleşmelerinin sona erdiği 2021 sonundan önce Ruslarla sabit fiyattan devam edecek yeni bir sözleşme imzalamadığınız için pişman mısınız? Böyle bir anlaşma bizi fiyat artışlarından koruyacaktı.

Libya'yla ekim ayının başında Hidrokarbon Alanında İşbirliği Mutabakatı imzalandı. Bu metin neyi öngörmektedir?

İsrail ile Lübnan arasında varılan uzlaşı hakkında ne düşünüyorsunuz? Uzlaşı, bölgenin doğal gazının Türkiye üzerinden taşınması tasavvuruna katkı sağlar mı?

Sayın Bakan, bereketli Aydın topraklarını zehirleyen bir JES sorunumuz var. Çevre Bakanlığının siparişiyle hazırlanan raporlarda bile mevcut JES'ler konusunda onlarca uyarıya yer verilmiştir ancak ne Çevre Bakanlığı ne de Enerji Bakanlığı tarafından düzeltici adımlar atılmaktadır. Aydın'ı katlederek topyekûn JES santraline çevirmeniz hâlinde elde edeceğiniz enerji tek bir nükleer santralin 1,5 ünitesinin üreteceği enerji kadar olacaktır. Aydın'da esas itirazımız, denetimsiz yatırımlara ve uygulamalara, bunların insan, tarım ve çevre üzerinde yarattığı ağır tahribatadır. JES'lerin yarattığı ve ispatlanmış tahribata ilişkin görüşünüz nedir?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son yarım dakikanız...

AYDIN ADNAN SEZGİN (Aydın) - Bu üretim, neden olduğu zarara, ağır maliyete değer midir?

Sayın Bakan, ihmal ve sorumsuzluk neticesinde Amasra'da yaşanan vahim kazanın acısı yüreklerimizdedir. Bu konudaki sorulara net şekilde cevap vereceğinizi ve Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürünü niye bugün yanınıza almadığınızı izah etmenizi bekliyoruz.

Teşekkür ediyorum.