| Komisyon Adı | : | (10 / 6598, 6599, 6600, 6601, 6602, 6603, 6604, 6605) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Şeref Kalaycı'nın ve Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdürlüğü, TTK Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi, TTK Kozlu Taşkömürü İşletme Müessesesi ve Maden ve Petrol İşleri (MAPEG) Genel Müdürlüğü temsilcileri tarafından Komisyonun 2/11/2022 tarihli 2'nci Toplantısında yapılan sunumlara ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 16 .11.2022 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Eksiklik de şu: Şimdi, bilirkişi raporu diyoruz ya biz, konuşuyoruz, bilirkişi raporunda "Şu geçiyor." diye konuşuyoruz ama hiç kimse şu anda önüne bilirkişi ön raporunu açmıyor, ilgili yeri açmıyor, tamamen üstünkörü bir iki cümle üzerinden konuşuluyor. Bakın, bir yanlış anlaşılma varsa düzeltmek açısından söylüyorum; amacımız zaten Kurumu itham etmek veya birilerini doğrudan itham etmek değil gerçeği anlamak. Bakın, ilk cümlelerini okuyorum, diyor ki bilirkişi ön raporu: "Eksi 351'inci rekup güney kalın damar nefeslik havalandırma ölçüm istasyonundan elde edilen değerler olayın meydana geldiği eksi 320 kalın damar bacasından ve eksi 350 lağımından gelen hava miktarlarının toplamıdır. Dolayısıyla eksi 320 kalın damar tavan yolu galerisine ulaşan ve dönen hava miktarı şekil 10'da görülen değerlerden daha azdır. İki taraftan gelen hava miktarının eşit olduğu kabul edilirse ve eksi 320 kalın damar tavan kılavuzunun 12 metrekare kesitle açıldığı dikkate alınırsa baca içerisindeki hava hızının 0,2-0,3 metre/saniye arasında olduğu söylenebilir." Şimdi, hani, sizin söylediğiniz hava hızına biraz daha yakın bir ifade en başta var, daha sonra belki farklı bir standardı dayanak aldığı için kıyasta bir fark yaratıyor.
BAŞKAN TANER YILDIZ - Ama "Hüküm cümlesini 1,5'a göre kurdu." diyor.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Tamam, o, sonunda ona göre kuruyor.
BAŞKAN TANER YILDIZ - Ama bak "Hüküm cümlesini 1,5'a göre kurdu." diyor, bu önemli ama.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Bakanım, ben diyorum ki bakın, tekrar altını çiziyorum, ben gerçeği arayan bir milletvekiliyim, ben bir ithamla yaklaşmıyorum. Bu söylediğim kısım TTK ile bilirkişi raporu arasında ortak, birbirlerine daha yakınlaştıkları bir yer var diyorum. Bilirkişi ön raporunu neticede sizin söylediğiniz, normal, Türkiye'de geçerli olan mevzuata göre dahi 0,2-0,3 metre/saniyelik bir hesaplama yaptığını bir şekille de ortaya koymuş. Dolayısıyla sizin burada "Aslında buradaki hava hızı 0,5'ti, şu şu şu hesaplamaya göre o rakamdı." diye anlatmanız gerekiyor.
TÜRKİYE TAŞ KÖMÜRÜ KURUMU KOZLU İŞLETME MÜDÜRÜ YUSUF AYDIN - Şimdi açıklayacağım Sayın Vekilim. İzin verirseniz açıklayacağım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Veya 0,2 veya 0,3 kabul edilebilirdir diye düşünüyorsanız, onu söyleyin.
TÜRKİYE TAŞ KÖMÜRÜ KURUMU KOZLU İŞLETME MÜDÜRÜ YUSUF AYDIN - Sayın Başkanım, şimdi o konuya müsaadenizle bir cevap verebilir miyim?
BAŞKAN TANER YILDIZ - Buyurun.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bir de hava hızı 1,5 olsa daha fazla risk bertaraf edilir miydi? Onu da sorayım.
TÜRKİYE TAŞ KÖMÜRÜ KURUMU KOZLU İŞLETME MÜDÜRÜ YUSUF AYDIN - Şimdi, tabii baştan dediğim gibi bir defa yabancı bir kaynağa göre istenmiş bir durum var. Bizim mevzuatımızda da 0,5'le ilgili meseleyi madem tam okuyayım, bir anlaşılması açısından. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek-3 8.3: "Havalandırma ile ilgili değerler periyodik olarak ölçülür ve ölçüm sonuçları kaydedilir. Havalandırma sisteminin detaylarını kapsayan bir havalandırma planı hazırlanır, periyodik olarak güncellenir ve işyerinde hazır bulundurulur. Ocaktaki hava -burası önemli- miktarı; temiz hava giriş yolu ve havanın ayrıldığı bütün kollarda dâhil olacak şekilde, hava ölçüm istasyonları kurularak, gerekli ölçümler yapılmak suretiyle takip edilir. Hava hızı her halde 0,5 m/s'den az olamaz." Şimdi, burada...
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - "Onun altına düşmüştür." diyor hesaplamaya göre.
TÜRKİYE TAŞ KÖMÜRÜ KURUMU KOZLU İŞLETME MÜDÜRÜ YUSUF AYDIN - Tamam, şimdi onu açıklayacağım Sayın Vekilim.
Şimdi, burada bahsedilen yer, ocağın hava giriş yolu ve "havanın ayrıldığı kollar" derken kol madencilikte iki kavşak arasındaki açıklıktır. Profesör Doktor Kemal Barış'ın da Meclisteki sunumunda -tutanaklarda bu var- hazırlık galerilerinde bu 0,5 hazırlık galerilerini kapsamıyor. Dolayısıyla olayın olduğu yer bir hazırlık galerisidir, orada farklı ölçümler yapmak suretiyle özellikle metan geliri açısından yapmak suretiyle... Bakınız bilirkişinin emsal göstererek, işte bunun yayınlarına dayanarak "1 veya 3 olacak." dediği aynı Mac Pherson "Bu galerilerdeki hava hızının 0,3 metre/saniyeden düşük olmaması gerekir." diyor fakat bir manipülasyonla bunu buradan almıyor, sadece ayaklardaki hava gazı 1,3'tür. Onu da "Ayaklarda ve hazırlıkta 1,3 metre/saniye olacaktır." diye koymuş. Aynı makale bizde de var, burada ufak bir değişiklik olmuş.
BAŞKAN TANER YILDIZ - Yani "Burada, kendi içinde bir tenakuz var." diyorsunuz.
TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU KOZLU İŞLETME MÜDÜRÜ YUSUF AYDIN - Evet, onların da kendi aralarında böyle bir ihtilaf olduğu anlaşılıyor bu bilirkişi raporunda. 0,5 sadece ayaklardaki hava hızı.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yani o zaman "0,2-0,3 hava hızı TTK'ye göre normaldir." diyor, mevzuata göre. Bilirkişi ise rakamsal olarak o rakamı veriyor.