TAMER OSMANAĞAOĞLU (İzmir) - Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakanım, Değerli Bakan Yardımcıları, Bakanlığımızın değerli bürokratları; hepinizi saygı ve muhabbetlerimle selamlıyorum.

Enerjinin hiç olmadığı kadar önemli olduğu bir dönemden geçtiğimiz muhakkaktır. Bu önem sadece ülkemiz için değil tüm dünya için kendini göstermekte olup küresel sorunlar ve jeopolitik gelişimler insanlığın enerjiye olan bağımlılığını gün geçtikçe de artırmaktadır. Enerji arzının güvenlik ve politik sebeplerle sıkıntıya girdiği, alışılmış politikalarla sağlanamadığı, küresel tedarik zincirinin zaman zaman koptuğu bir dönemden geçilmektedir. Bu süreçte radikal ve cesur adımların atılması gerektiği de ortadadır. Hiç şüphe yok ki atılacak cesur adımlar gelecek vizyonunun şekillenmesinde en etkili silah olacaktır. Karadeniz'de tüm itibarsızlaştırma gayretlerine rağmen doğal gaz çıkarma çalışmalarının devam ediyor olması sevindirici, sevindirici olduğu kadar da gurur vericidir. Karadeniz'de oluşturulan enerji üssünün tamamlanarak Türk milletinin millî imkânlarla üretilmiş yerli enerji kaynaklarıyla buluşturulması verilen beka mücadelemizin ve "2023 Lider Ülke Türkiye" vizyonumuzun önemli bir parçasıdır.

Diğer yandan, kendi lüks yaşantılarının devamı için tüm haramzadelerin cirit attığı Akdeniz'de, sadece Türkiye'nin değil, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin, Libya gibi dost ve kardeş ülkelerin de hukuku yok sayılmaya çalışılmaktadır. Doğu Akdeniz başta olmak üzere Akdeniz coğrafyasında sürdürülen enerji arama çalışmalarının muhteşem bir kararlılıkla, kabiliyetlerimizin tümünün seferber edilerek sürdürüldüğünü görmek de ayrıca gurur vericidir. Bu vesileyle, bu çalışmalarını gerçekleştiren Türkiye enerji ordusunun her bir mensubunu ayrı ayrı tebrik ediyorum. Onların sergilediği fedakârca çalışmalar göğsümüzü kabartmakta, enerji alanında da bağımsız bir Türkiye ülkümüze ulaşmak için mühim bir yer tutmaktadır.

Bir diğer husus da yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılması için son yıllarda atılan adımlar ve devletimizin müteşebbislere verdiği destektir. Son yıllarda elektrik üretiminde ithal kaynakların yerini tutacak yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının özendirilmesi amacıyla yapılan yapısal düzenlemelerin etkisini gösterdiğini hep birlikte müşahede etmekteyiz. Yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen enerji miktarının toplam enerji arzımızın içindeki payının daha da yükseltilmesi için lokale hitap eden projelerin artırılacağından şüphem olmadığının da bilinmesini isterim. Enerji Piyasası Denetleme Kurulu verilerine göre, lisanssız dâhil toplam elektrik kurulu gücünde yenilenebilir enerji kaynaklarının payının 2021 yılında yüzde 53,34'e kadar yükselmesi elbette ki umut vericidir.

Sayın Bakanım, değerli milletvekilleri; enerji fiyatlarının tüm dünyada arttığı, tasarruf tedbirlerinin insan yaşamını etkilediği bir dönemde, ülkemizde enerji arzı konusunda bir sorun olmadığı gerçeği her türlü takdirin üzerindedir. Elbette bunun sebepleri arasında birçok gelişmiş ülkenin gıptayla baktığı ve Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle uygulamada bütünleşmiş proaktif dış politikanın da etkisi vardır ancak bunun yanında enerji arzı çeşitliliğinin, tedarik kanallarının sayısının artırılmasının, dolayısıyla Türkiye'nin önemli enerji hatlarıyla donatılmasının da etkisi büyüktür. Bu manada, jeopolitik uluslararası paydaşların eğilimi, devletimizin izlediği millî politikalar göz önünde bulundurulduğunda Türkiye'nin enerji üssü olması çok da uzak hedef değildir. Bu hedefe ulaşılmasının zorunluluğu ve Türk asrı için ehemmiyeti tartışma götürmeyecek kadar da nettir. Ayrıca, doğal gaz arzı konusunda 81 ilimizde ulaşılmış olmasının yanında, ilçe ve beldelerdeki çalışmaların devam etmesi ve hedefe ulaşılması önem arz etmektedir. Bu sebeple, BOTAŞ Genel Müdürümüze, EPDK Başkanımıza ve ekiplerine gayretlerinden dolayı teşekkür ediyorum.

Diğer yandan, Türkiye'nin nükleer enerji konusunda attığı adımlar da dikkate değerdir. Nükleer alanında atılan adımlar, nükleer enerji faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin radyasyonun olası zararlı etkilerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken hususlar gibi önemli sorumlulukları bünyesinde barındıran Nükleer Düzenleme Kurumuna çok büyük görevler düştüğü muhakkaktır. Güvenliğe ilişkin ulusal bir mevzuata sahip olmamızın sağlanması, inceleme ve denetimlerin etkin ve sürekli bir hâl kazanmasının sağlanması, yetkilendirme ve denetim süreçlerinde sürekliliğin temin edildiğini görmekteyiz. Bu sebeple de Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanına, ekibine de kolaylıklar ve başarılar diliyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sanayi ve enerji sektörünün gelişmesinde temel basamaklardan biri olan madencilik sektörü de çok büyük önem arz etmektedir. Yer altı kaynaklarımızın en etkin ve katma değeri yüksek ürünler olarak uluslararası pazarlarda buluşturulması ehemmiyet taşımaktadır. Bildiğimiz kadarıyla, ülkemizde yapılan çalışmaların yanında yurt dışında da maden arama faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Afrika ülkeleri ve Türk Cumhuriyetlerinde bu minvalde çalışmalar sürdürüldüğü kamuoyunun da malumudur. Yine, Sudan ve Özbekistan Cumhuriyetlerinde de kritik ham maddelerin çıkarılmasına yönelik çalışmaların yapıldığı da kamuoyuna yansıyan bilgiler arasındadır. Bu manada, atılan adımlardan dolayı Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürümüze ve Tetkik Müdürlük çalışanlarına da teşekkürlerimi sunuyorum.

Önemli gördüğüm diğer bir husus ise zenginliklerimizin keşfedilerek millî ekonomiye kazandırılmasında önemli bir yeri olduğunu düşündüğüm Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının çalışmalarıdır. Karada yaptığı aramaların yanında vasıflı çalışan kadrolarıyla son yıllarda denizlerde de âdeta destan yazan TPAO'yu tebrik ediyorum. Diğer yandan, enerji arzında bir sorun yoksa bunda onların katkısının tartışmasız büyük olduğunu da görmezden gelmediğimizi ifade etmek istiyorum.

Elektrik iletim hatlarının iyileştirilmesi, bunun için gerekli lojistik altyapı yerlilik alanlarının artırılmasıdır. İmalat sanayiyi desteklemeye yönelik TEİAŞ tarafından yeni iletim hattı ve trafo merkezi projelerinin hayata geçirilmesini önemsediğimizi ifade etmek isterim. 408,8 kilometrelik 7 enerji iletim hattının ihale edilecek olması ve 164,8 kilometrelik 11 hattın tesisinin tamamlanacak olması da ayrıyeten sevindiricidir. Yine, Trakya bölgesinde sağlıklı enerji iletiminin sağlanmasına vesile olacak 223 kilometrelik 3 enerji iletim hattının ihale edilerek 150 kilometrelik 1 adet hattın tesisinin tamamlanacak olması TEİAŞ'ın çalışmalarındaki hassasiyetine de bir örnektir. Kritik öneme sahip 581 kilometrelik 4 enerji iletim hattı tesisinin tamamlanması, 567 kilometrelik 4 enerji hattının ihale edilecek olması bu tespitlerimizi de desteklemektedir. Deniz altı kablo projeleriyle Güney Marmara'da, İzmit Körfezi'nde üretilen elektrik Çanakkale Boğazı'nın altından -İstanbul başta olmak üzere- bütün Trakya'ya ulaştırılan ve içinde ilkleri barındıran çalışmalar da TEİAŞ'ın kabiliyetlerini göstermesi açısından önemlidir.

Bu duygu ve düşüncelerle Sayın Bakan Bey'in nezdinde heyetinizi saygıyla selamlıyorum, bütçenizin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Enerjide bağımsız bir Türkiye'nin inşa edilebileceği Türk asrına emin ellerle sürdürülen yolculuğun kutlu olmasını diliyor, bu duygu ve düşüncelerle bütün heyetinizi, bütün bürokratlarımızı saygı ve muhabbetle selamlayarak bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

TAMER OSMANAĞAOĞLU (İzmir) - Ben teşekkür ederim Başkanım.