ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Tabii, bazı noktalarda denetim ve teftişler yapılmış ve önem arz ediyor. Şimdi, bize geçen haftaki yaptığınız sunumda ve verdiğiniz sunumla ilgili raporda son teftişte tespit edilen hususlarda "Yer altında kullanılan bazı elektrikli ekipmanlar ATEX belgeli değildir." diye bir tespitiniz var. Bununla ilgili, mesela hangi ekipmanlar ATEX belgeli değildir diye herhâlde madde madde sayılmıştır diye düşünüyorum teftiş raporunda. Ve bir idari para cezası kesildi mi bununla ilgili kuruma, akıbeti ne oldu; bu önemli.

Yine "Ocak ana havalandırması acil hâllerde ve ihtiyaç hâlinde kullanılabilmesi için hava yönünü ters çevirebilecek özellikte değildir." denilmiş. Bir tane fork-liftlikle ilgili bir olumsuzluk tespit edilmiş.

Daha farklı bir durum da söz konusu. Daha önce 12/10/2021 - 20/10/2021 tarihleri arasında bir programlı teftiş yapılmış ve burada Amasra İşletmesinde 11 mevzuata aykırılık tespit edilmiş, 6'sı teftiş esnasında giderilmiş, kalan 5'i için 732.414 TL idari para cezası uygulanmış. Bize verdiğiniz sunumda bu var. Şimdi, 11 tane mevzuata aykırılık var ve 5 tanesi de giderilmemiş ve bununla ilgili idari para cezası uygulanmış; ne oldu yani bunun akıbeti? Bu da açıklığa kavuşursa önemli olur diye düşünüyorum.

Tabii, biz iş müfettişlerinin denetim yetkisinin sınırlarını bilemiyoruz ama şunu sormak istiyorum: Acaba madenin havalandırma projesini inceleyip denetleme yetkisi var mı iş müfettişlerinin, bu konuda bir inceleme ve denetim, teftiş yapılmış mı; yapıldıysa sonucu nedir veya yapılmadıysa neden yapılmamıştır, mevzuat mı engel olmuştur; onları açıklarsanız memnun olurum.

Yine, havalandırma projesinde bir kapı var bu havalandırma ara kapısı gibi. Bu kapı bir dayanaksız malzemeden seçilmiş ve bu kapının hava dolaşımını sağlamaya yeterli olmadığı yönünde görüşler var; bu konuda sizin müfettiş arkadaşlarınız oraya gittiğinde bir inceleme ve değerlendirme yapmışlar mı? Artı galerideki havanın boşaltımı sağlanmış mıdır size göre yani bunu yapabilmişler midir? Çünkü havalandırma sisteminde bir sorun olduğu noktasında birçok farklı görüş var ve ölümlerin de birçoğu temiz havanın geçtiği alanda meydana gelmiş yani bu sistem doğru uygulanmış olsaydı bu ölümler meydana gelir miydi, gelmez miydi? Bir kısmı patlamanın etkisiyle yanarak yaşamlarını yitirmişler veya başka türlü ama bir kısmı da gazdan etkilenerek yaşamlarını yitirmişler. Burada havalandırma sisteminde bir sorun olamaz mı sizce? Neden bu işçilerimiz gazdan etkilenerek yaşamlarını yitirmiş olabilir? Yani meselenin bu boyutu çok konuşulmadı, değerlendirilmedi. Ben çok önemli olduğunu düşünüyorum çünkü Soma'da da benzer bir yönde ölümler vardı yani yanarak ölen işçilerimiz olduğu kadar birçoğu da gazdan etkilenmişti ve o şekilde hayatını kaybetmişti. Yani burada eğer hava sisteminde bir sorun yok yoksa bu ölümler neden temiz havanın geçtiği alanda meydana geldi; bu konuda bir değerlendirme yapmanız mümkün müdür, değil midir bilemiyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI POLAT TÜRKMEN - Buyurun.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Yine, kurumun kendi bünyesinde Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı var. Onlarla da herhâlde koordineli şekilde çalışıyor giden müfettişlerimiz. Kurumdan, Teftiş Kurulundan kendilerine iletilen eksiklik, noksanlık gibi bulgular var mıdır? Kurumu en iyi bilen onlar, tabii, netice itibarıyla eksikleri, noksanları daha iyi bilirler diye düşünüyorum ama yapılmış mıdır, yapılmamış mıdır? Bir de tabii, kurumun içerisinde oluşturulan bu tür denetim ve teftişlerin olumlu olduğu kadar aynı zamanda da olumsuz yönü de var. Tabii, bir idari yapı içerisinde, hiyerarşik yapı içerisinde çok da kuruma yönelik eleştiri getiremeyeceğini düşünüyoruz. Tabii, bu anlamda sizin teftişleriniz daha çok önem arz ediyor, bunu bir değerlendirmenizi rica edeceğim.

Bir de tabii, Komisyonumuzun amacı bir daha böyle, benzer kazaların yaşanmaması. Amasra Müessesesinin dışında 4 müessese daha var Türkiye Taşkömürü Kurumuna bağlı. Acaba diğer müesseselerde iş güvenliğini zafiyete uğratabilecek tespitleriniz var mı, varsa bunlar neler? Bunlarla ilgili idari para cezası vesaire herhangi bir yaptırım uygulandı mı uygulanmadı mı? Biliyorsunuz, diğer dört müessese; Armutçuk Müessesesi, Kozlu Müessesesi, Karadon Müessesesi ve Üzülmez Müessesesi. Var mı? Üzülmezde havalandırma sistemi yenilenmemiş; 2015 yılında, mevzuat değişikliğinden sonra 3 müessesede yenilenmiş, diğer müessesede, Amasra'da ihalesi açılmış, sonuçlanmadan kaza meydana gelmiş. Üzülmezde de bu konuda bir eksiklik tespit etmiş mi müfettiş arkadaşlar?

Şimdilik bu kadar Sayın Başkan, diğer arkadaşlarımızdan sonra tekrar bir soru sorabilirim.