MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Erzurum) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Mali disiplini sağlayan 5018 sayılı Kanun'a göre genel bütçe ödeneklerinin yüzde 2'sine kadar yedek ödenek konulabiliyor. Fakat teklifteki 6'ncı maddeyle bu oranın yüzde 10'a çıkarılması için Sayın Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. 2021 yılı Bütçe Teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonu ve Genel Kurul görüşmeleri neticesinde Meclisimizden 1 trilyon 346 milyar lira olarak kanunlaşmıştı. Sayıştayın uygunluk bildirimi raporunda ise 1 trilyon 619 milyar liralık bir yıl sonu ödeneği olduğu belirtilmiş, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi 1'inci maddesine göre de 1 trilyon 603 milyar lira net bütçe gideri var. 2021 yılı için Meclisimizin onayladığı bütçeyle gerçekleşen rakamlar arasında 257 milyar liralık bir fark var yani bizim aylarca görüşüp kabul ettiğimiz rakamın yüzde 20 fazlası. Plan ve Bütçe Komisyonunda bir ay, Meclis Genel Kurulunda ise iki hafta yoğun bir çalışma sonrası bütçe teklifi kanunlaşıyor. Ciddi bir çalışma ve emek söz konusu. Ne bu çalışmamıza ne de milletin harcama iznine saygı gösterilmiyor. Ek ödenek talebi Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine getirilmeden arka kapılardan ödenek artırımları yapılmış. "Bütçe hakkı kutsaldır." sözü havada bırakılmış. Meclise hiç bilgi vermeden âdeta bir emrivakiyle 257 milyar lira aşılan ödeneklerin ibra edilmesi bizlerden isteniyor. Sayıştayın hazırladığı Genel Uygunluk Bildirimi Raporu'nun "Yedek Ödenek Kullanımı" başlıklı bölümünde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na atıf yapılıyor. 5018 sayılı Kanun'a göre genel bütçe ödeneklerinin yüzde 2'sine kadar yedek ödenek konulabiliyor. Aktarma yapmaya Sayın Cumhurbaşkanı yetkilendirilmiş. Bu yüzde 2'lik sınırlamaya rağmen Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na eklenen bir fıkrayla genel bütçenin yüzde 10'unu aşmamak kaydı ve Cumhurbaşkanı yetkisiyle idarelerin ihtiyaç fazlası ödeneklerinin Strateji ve Bütçe Başkanlığı bütçesine aktarılmasına imkân tanınmış. Örneğin, 2021 yılı içerisinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına 96 milyar 404 milyon lira yedek ödenek aktarımı yapılmış. İhtiyaç fazlası olarak kaydedilen ödeneklerin 62 milyar lirası Millî Eğitim Bakanlığına, 19 milyar lirası Emniyet Genel Müdürlüğüne, 11 milyar lirası Jandarma Genel Komutanlığına ait. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına kaydedilen bu ödeneklerden Hazine ve Maliye Bakanlığına, Sağlık Bakanlığına, Karayolları Genel Müdürlüğüne aktarımlar yapılmış. Yani öğretmenden, polisten "ödenekler fazla" diyerek alınmış, kur korumalı mevduatın finansmanına, garantili geçişlere, kamu-özel iş birliğiyle yapılan şehir hastanelerine aktarılmış. Bu seneki bütçede de KKM'ye neden az para ayrıldığını buradan daha iyi anlıyoruz, gizliden oraya para aktarılacağını görüyoruz.

Sayıştay raporları, idarelerin yaptığı keyfîlikleri artık belli sebeplerle tam tespit edemese de tarih karşısında kaydetmeye devam ediyor. Polisten, öğretmenden ödenekleri alıp da buralara aktarmayı hakkaniyetli bulmuyoruz. Kamu maliyesinin üç temel hedefi olmalı. 1'incisi, ekonomik dengeyi sağlamak; 2'ncisi, adaletli bir gelir dağılımı oluşturmak; 3'üncüsü, kalkınmayla beraber büyümek, Mali disiplinden ciddi şekilde taviz verildiğini kaydediyor, Komisyonumuzu saygıyla selamlıyorum.