KOMİSYON KONUŞMASI

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi, arkadaşlar, bu Covid günlerini hatırlayalım: Covid dönemi başladı ve hemen ardından aslında çok küçük bir kapanma yaptık ve ardından doğrudan bütün emekçileri çalıştırdık. Aslında ölümleri pahasına çalıştırdık ama orada belli kurallar getirildi yani seyreltme kuralları getirildi. Bir iş yerinde 200 işçi varsa bu 200 işçinin çeşitli vardiyalarla çalıştırılma zorunluluğu getirildi yani bir tezgâhta 10 kişi çalışıyorsa 5'e düşürüldü. Bu çerçevede de işçiler resmî olarak ancak on gün, on beş gün bildirilebildi ama fiiliyatta -çok iyi biliyoruz- fabrikalar tam kapasite çalıştı. Yani işçinin tamamını çalıştırdı büyük oranda fabrikalar ve resmiyette gösteremediler, göstermek isteseler dahi gösteremediler bu durumu çünkü Covid tedbirlerine aykırıydı bu durum.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Niye canım, yararlanmazdı kısa çalıştırmadan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Yok, hayır, gösteremezlerdi çünkü seyreltme uygulamak zorundaydı, hani 200 işçisi varsa 100'ünü vardiyalı çalıştırdığını göstermek zorundaydı Covid tedbirleri gereğince. Şimdi, bu da denetlenmediği için, Çalışma Bakanlığının müfettişleri -söyledi Sayın Bakan Yardımcımız- yetersiz olduğu için fiiliyatta böyle çalıştı. Hatta "Dünyada bir tek biz çalışıyoruz." diye övündük işçilerin ölümü pahasına.

Şimdi, bunu düzeltme üzerine bir şey getirilmiş çünkü yani fiiliyatta işçi çalıştı gerçekten, bunu düzeltmek ama nasıl düzeltmemiz gerekiyor? Yani Covid tedbirlerine uymamış "Tamam, bunu geçelim." diyorsunuz ama en azından bunun o günkü maaş ve prim üzerinden yapılması -bunu öyle açıkladığınız için söylüyorum- ciddi bir handikap yaratır. Buna "enflasyon" mu deriz "TÜFE" mi deriz "TEFE" mi deriz "ÜFE" mi deriz "yeniden değerleme oranı" mı deriz; mutlaka taşıyarak bugüne getirmek gerekir ve orada gerçekten işçi çalışmışsa arkadaşlar, bunun düzeltilmesi gerekir. Yani oradaki Covid seyreltme kuralları çerçevesinde yapılmış ama işçi primleri ödenmemişse bu primler ödenmeli ve onun dışında, ceza mı koyarsınız, mutlaka en azından enflasyon, TÜFE, yeniden değerleme oranları çerçevesinde olmalı diye öneriyorum, öyle açıkladığınız için söylüyorum. Bu kamu vicdanını yaralar.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKAN YARDIMCISI ADNAN ERTEM - Açıklamak durumundayım ben.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Efendim?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKAN YARDIMCISI ADNAN ERTEM - Yok, arkadaşların dediğine değil, ben ilk açıkladığım yerdeyim.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Peki, nedir ilk açıklamanız?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKAN YARDIMCISI ADNAN ERTEM - İlk açıklamam yani şu anki asgari ücretten primlerinin tahsis edilmesi.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ama o da sıkıntılı. Şöyle bir sıkıntı var: Yani asgari ücret rakamına...

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Onu da verir.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Hayır ama şu var: Ama asgari ücretin üstünde maaş alanlar da var.

ORHAN YEGİN (Ankara) - O günkü prim neyse ondan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Hayır, orantılamak gerekir.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Öyledir zaten.

ORHAN YEGİN (Ankara) - O günkü prim neyse ondan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Hayır, hayır, orantılamak gerekir. İşçi o zamanki asgari ücretin yüzde kaç fazlasını alıyorsa ona göre prim ödemek lazım. Yoksa "Herkesi 20 bin lira alanı da asgari ücretle gösteririm." dersen...

ORHAN YEGİN (Ankara) - Yani asgari ücreti kanuna göre güncelleyeceğiz yoksa...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Onu soru olarak yönlendirin, cevabınızı alın.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Adaletli olmaz yani "Asgari ücretten bildirin." dediğiniz zaman o günkü asgari ücretin 2 katı, 3 katı maaş alan işçiler var, ücret alan işçiler var.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Öyle olan çok fazla yok zaten.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - "Hepsini asgari ücretten bildirin." dediğiniz zaman da burada hak edilmiş bir primi almamış olursunuz. O günkü asgari ücrete göre daha fazla maaş alan işçilerin "Hepsini asgari ücretten gösterin." demeniz de doğru olmaz. Siz neyle düzenleyeceğinizi bir izah edersiniz onun üzerine eleştirilerimizi yapabilelim.