| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Aydın Milletvekili Mustafa Savaş ve 71 Milletvekilinin; Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/4892) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 6 |
| Tarih | : | 23 .01.2023 |
CAVİT ARI (Antalya) - Evet, Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Bakan Yardımcıları, değerli bürokratlar ve basın mensupları; ben de sizleri selamlıyorum.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bakın, kimse kimseyi kandırmasın yirmi yıllık bir iktidar süreciniz içerisinde TOKİ'yle ilgili, örneğin, yaptığınız yatırımlar veya daireler, inşaatlar varsa var, bugüne kadar yaptığınızı yaptınız ancak geçtiğimiz tarihlerde, yakın tarihlerde yani ülkemiz açısından en önemli seçim sürecine altı yedi ay kala bir proje açıkladınız. Projenizle "500 bin konut projesi" adı altında gençlerimizin, bugüne kadar ev alamamış birçok vatandaşımızın hayalleri üzerinden önümüzdeki yapılacak olan seçim sürecine etki etme gayreti içerisine girdiniz. Yani "Biz zaten bunları düşünüyorduk. Efendim, seçim süreci geldiyse biz ne yapalım, bizim zaten böyle bir çalışmamız vardı." sözüne, lafına bizi inandıramazsınız. Eğer ki seçim süreci gelmeseydi böyle "500 bin konut" vesaire gibi adında kampanyalar olmazdı, bunu herkes biliyor ve siz şu an ihtiyaç sahibi ve bugüne kadar sizlerin yarattığı, yarattığınız ekonomik nedenlerden dolayı ancak karnını doyurabilen, ev sahibi olamayan başta gençlerimiz olmak üzere vatandaşlarımızın hayallerini bu şekilde sabote edemezdiniz.
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Yirmi yıldan beri yapılıyor, herkes ev yurt sahibi.
MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - O nedenle ev fiyatları yüzde 200-300 artıyor, kiralar 300-500...
CAVİT ARI (Antalya) - Şimdi, değerli arkadaşlar, ben konuşuyorum...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Değerli arkadaşlar, hatibe müdahale etmeyelim lütfen.
CAVİT ARI (Antalya) - Şimdi, yeni bir kampanyayla karşı karşıyayız. Şimdi, bunu ne zaman yapıyorsunuz? Seçim kararının neredeyse alındığı günlerde. Ya, Sayın Cumhurbaşkanı bir seçim tarihi açıkladı neredeyse ve belki de resmîleşecek ve siz bugün yeni bir "Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun" adıyla bir kredi yöntemiyle konut edindirme girişiminde bulunduğunuzu ifade ediyorsunuz.
Şimdi, ben, burada, birkaç konuya değinmek istiyorum. Bakın, bu içerisinde çok sayıda hüküm bulunan ama 1 maddelik düzenlemenin önce Anayasa'ya aykırılığıyla ilgili düşüncelerimizi bir cümleyle daha tekrar etmiş olduk. Bu düzenlemede bakın ne diyorsunuz: "...önce satılmamış ve yüklenici firmaların mülkiyetinde olan konutlar..." Bu ne demektir? Bakın, bu, müteahhitlerin elinde kalan, kalmış olan, satılamamış veya satılmamış hâlihazırda yüklenici firma yani müteahhitlerin elinde duran daireleri kapsıyor ve bundan sonra yapılacak olanları, birincisi o.
Şimdi, bu projeye dâhil olacak firmalar geçtiğimiz haftalarda bu konu gündeme gelince kampanyalarını ilan ettiler, muhtemelen Bakanlıktan onay alarak bu kampanya sürecine dâhil oldular, isimleri hemen hemen belliydi. Kamuoyu tepkisiyle birlikte bu kapsamı genişlettiniz ve bütün müteahhitleri bir anlamda bu kapsam içerisine dâhil etmek zorunda kaldınız ancak ilk çıktığında bu kapsama girecek olan -ilanlardan da görüldüğü gibi- firmalar belliydi. Şimdi, burada amaç, satılmamış, satılamamış veya müteahhit tarafından üretilecek daireleri kapsamakta, birinci konu o ve böylelikle bakın, daha bu projenin ilan edilmesiyle birlikte neredeyse şu bir aylık süre içerisinde daire fiyatlarının yüzde 25, 30, 40 oranlarında yükseldiğini herkes biliyor. Ya, zaten fiyatlar çok yüksek, rakamlar ekonominin genel koşulları içerisinde yükselmiş şimdi bu kampanyanın ilanıyla birlikte daha da yükseldi, bir anda bu ilanla birlikte yükseldi.
Şimdi, bakın, burada bir madde var, diyor ki: "Yüzde 5'i konut satış bedeli üzerinden, yüzde 5'i müteahhit firmadan alınarak geçici hesapta tutulacak." Yani ilk başta baktığınızda mantıklı, doğru, güzel. Peki, bu firma bu parayı nereden alacak? Müşterisine yükleyecek. Siz bu projeyi başlatırken yani bu sisteme giriş yaparken -ben size soruyorum- daire fiyatları hakkında bir ön tespit yapıldı mı yani bu kapsama girebilecek olan örneğin büyük projelerde bundan üç ay önceki, iki ay önceki, bir ay önceki fiyatları tespit ettiniz mi, o rakamlar üzerinden mi satılacak yoksa şimdi bu süreç başlayınca yükseltilen rakamlar üzerinden mi satılacak? Müteahhit firma sonuçta burada kesilecek olan yüzde 5'i zaten direkt müşterisine yani alıcıya yükleyecek, oradan aldığı parayla bu bloke gerçekleşecek. Yani kısa özet, uygulamada sıkıntıları devam edecek olan bir konudur. Vatandaşımız bu zor koşullar içerisinde daire alabilmek için her yolu denemeye gayret göstermekte, gençlerimiz bilhassa. Şimdi bu koşullar içerisinde neyi görüyoruz? Sonuçta alıcıdan çok satıcının korunduğu bir düzenlemeyle karşı karşıya olduğumuz açıkça ortada çünkü burada müteahhit firmalar desteklenmekte. Yani sonuçta, bakın, biraz önce de söyledim, alıcılar her bulduğu daireyi değil sadece yüklenici firma üzerinde, yani müteahhitte olacak daireleri almaya yönlendirilmekte.
Bir şey daha söylemek istiyorum: Bakın, bu müteahhitlerin, firmaların yapmakta olduğu inşaatlarla ilgili yaşadıkları sorunlar varsa bunları tespit ediyor musunuz? Bu sorunları devam eden firmaları bu sistem içerisine yine alacak mısınız diye ben size sormak istiyorum. Örneğin Antalya'da büyük bir kentsel dönüşüm projesi var. AK PARTİ iktidarının her fırsatta "Antalya'da gerçekleştirdik." diye övünmeye çalıştığı, yine AK PARTİ'li Büyükşehir Belediye Başkanı döneminde gerçekleştirilen, daha doğrusu başlayan, bir kentsel dönüşüm var. Şimdi, bu kentsel dönüşüm süreci bugün Antalya'da büyük bir travma yaratmış durumdadır. Sur İnşaat tarafından yürütülen ve Antalya'da hak sahiplerinin mağdur edildiği bir proje var değerli yetkililer, Sayın Vekilim, Sayın Bakan; bakın, Antalya'da Sur İnşaat tarafından yaratılan bir mağduriyet var ve hak sahiplerine şu an daha daireleri teslim edilememiş durumda ve bu firma hak sahiplerinin dairelerini, inşaatlarını değil bugün hem kendi inşaatını hem de bu kampanyayla satacak olduğu dairelerin inşaatlarını yürütme çabası içerisinde. Ya, 2019 sürecinde tamamlanması gereken daireleri bugün oldu daha tamamlayamadı, teslim edilen daire sayısı belli; 2.424 daire teslim edilebildi, şu an daha 2.631 konut teslim edilmesi lazım; dördüncü yıl geçti, toplamda yedi yıl. Bakın, toplamda yedi yıl, 2019'dan bu tarafa dört yıl geçti ve dört yıl geçmiş olmasına rağmen hâlihazırda çok sayıda vatandaşımız dairesine kavuşamamış ve ayrıca da başlangıçta 600, sonra 750, bugün 1.100 TL olarak kira ödediği bir durumla karşı karşıya vatandaş. 1+1'in 150 bin TL'den, 2+1'in 200 bin TL'den, 3+1'in 350 bin TL'den satışa çıkarıldığı günlerde 600, 700 veya şimdiki 1.100 TL'yi bir anlamda makul görebilirdik.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Cavit Bey, süreniz doldu.
Toparlayan bir iki cümle, lütfen...
CAVİT ARI (Antalya) - Bitiriyorum Başkanım.
Bir anlamda makul görebilirdik ancak bugün Antalya'da en düşük kira 5 bin TL oldu en köşe noktalarda. Şimdi, bu firma bu daireleri bugün 2 milyon 500 bin, 2 milyon 750 bin, 3,5 milyon gibi rakamlarla satarken hâlâ vatandaşımıza 1.100 TL kira ödenmekte yani el insaf! Şimdi, bu sisteme bu firma da girecek ve siz, bu ve bunun gibi firmalara bir anlamda maliyeti olmayan kredi açıyorsunuz.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sayın Arı.
CAVİT ARI (Antalya) - Bakın, sonuçta bu kampanyadan yararlanan, alıcıdan çok satıcıdır diyorum ve özellikle de bu konuya dikkat çekiyorum. Sorunlu müteahhitlerin bu kapsama girmemesi gerekir...
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.
CAVİT ARI (Antalya) - ...aksi hâlde yeni sorunlu müşteriler, alıcılar, vatandaşlar yaratacaksınız.
Şimdilik teşekkür ediyorum.