NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Teşekkür ediyoruz sunumunuz için. Ben de aslında benzer sorunları veya soruları gündeme getireceğim. "Sorun" dememin nedeni de şu: Aslında, Türkiye'de atık yönetimi sadece afet döneminde değil, genelde de atıklarla ilgili bir problem var. Daha önceki toplantılarda ben Komisyon üyelerine de söylemiştim, aslında bizim mevzuatımız Türkiye'de çok uygun; sorun, uygulamada ve denetiminde. Yani yoksa sizin yaptığınız sunumlara baktığımızda standart, bundan önceki sunumlarda da standart. Yani afet öncesi de ama uygulamalarda bunların bir yığın problem çıkardığının farkındayız. Bir buna değinecektim, bir de sadece afet döneminde değil, her dönem bu problem, atık kaldırmak; burada toplama yöntemi, taşıma yöntemi ve bunun depolanma yöntemi... Şimdi, sizin söylediğiniz işte, İstanbul Teknik, Yıldız Teknik ve Dokuz Eylül Üniversitelerinden de referans alıyorsunuz, valilik hemen bir birim oluşturuyor; herhangi bir sivil toplum örgütü orada yok. Bu ciddi bir eksiklik yani sonuçta Türkiye'de son dönemde birçok kesimde liyakatsiz atamalar olmakta ve insanlar sürekli değişmekte; oradaki sivil toplum örgütlerinin bu işte olmasında, görüşlerinin alınmasında ciddi bir yarar var çünkü yarın öbür gün herhangi bir problem çıktığında... On yıl sonra, yirmi yıl sonra bir problem çıkar, kimse bunun ne olduğunu söyleyemez; öngörmemiz lazım. Yani bu komisyonlarda ne olursa olsun -işte, burada açıklanan çevredir, jeolojidir- kimyadır oradaki birçok birimden, meslek odasından görüş alınabilir.

Şimdi, Sayın Başkanın da asbestle ilgili, özellikle solunum yoluyla bulaşmayla ilgili getirdiği problem vardı; ben de tıp doktoruyum, bu konudaki ilk çalışmayı Dicle Üniversitesi yaptı, orada bu hastalığı bulup yayan, dünyaya tanıtımını yapan da...

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Asbest...

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Bu "çermik hastalığı" diye de geçiyor. Evet, solunum yoluyla bulaşıyor. Bunların toplanmasında, depolanmasında bu aşamada mesela meslek örgütlerinden yerel tabip odaları...

Bir diğeri de bölgede de üniversiteler var; evet, hasar gördüler; evet, yıprandılar ama orada da bilim insanları var ve işte, Yıldızdan, Dokuz Eylülden hocalarımızın gelmesi anlamlıdır ama yerelde akademik çalışma yapan arkadaşlarımız varsa, hocalarımız varsa onların görüşünün mutlaka alınması lazım yani dışarıdan gelen bir hocanın oranın etüdünü yapması, çalışması farklı ama Hatay'da, o üniversitede çevre mühendisliğinden birileri varsa... Bilemiyorum çevre mühendisliği bölümü var mı yok mu ama Adana'da, Diyarbakır'da, başka yerlerde...

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Adana'da var.

NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Yani yerelden yararlanmak lazım, hele hele bu dönemde onların görüşü alınmalı çünkü hem yaşayan hem mağdur hem kenti bilen hem de oranın üniversite bilim insanlarının olduğu... Bunlara çok özen göstermek lazım.

Bir diğeri de -Gökan Bey de gündeme getirdi- sonuçta Türkiye'de bu atık toplama, depolama, taşıma da bir ihale sürecine matuf, bunların tümünün şeffaf olması lazım, iyi denetlenmesi lazım yani taşınmasından tutun depolanmasına kadar, trafik akışından birçok probleme kadar hâkim olunması lazım. Bunlar olmadığı zaman tümüyle problemler çıkmakta. Yani şimdi, konuyla nasıl ilgili olabilir? Mesela Diyarbakır'dan da söz ettiniz, atık taşıma ama çevreyle ilişkili olduğunuzda... Diyarbakır'daki meslek örgütleri Diyarbakır'da oluşturulan çadır kentle ilgili, değil atık toplama, o çadır kentin yerinin uygun olmadığını, Dicle Nehri'nin kenarında olduğunu ve her an bir sele maruz kalacağını söylediler ve nitekim üç gün önce sel bastı orayı, "sel" demeyelim de büyük bir yağmurla karşı karşıya kaldı yani kullanılamaz hâle geldi.

Bunların tümüyle baş edebilmek için, önlemek için oradaki yerel kurumlarla iş birliği yapmak lazım, eğer yapılmamışsa da bir an önce bunu sizlerin önermeniz lazım yoksa yarın öbür gün tekrar şaibelerle karşı karşıya kalmış oluruz.

Teşekkür ediyorum.