ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Tabii, önemli bir düzenlemeyi konuşuyoruz. Gerçekten emeklilerin beklediği bir düzenlemeydi bu ama gecikmiş bir düzenleme. Daha iki buçuk ay önce burada, Komisyonda bu emekli ikramiyeleriyle ilgili ve emeklilerin en düşük aylıklarıyla ilgili önergeler verdik. "Asgari ücrete çıkarılsın." dedik bunların her ikisinin de ama maalesef iktidar kabul etmedi. Yani iki buçuk ay geçti aradan, şimdi, bu düzenlemeler geldi. Bu düzenlemeler niye geldi? Tabii, Türkiye büyük bir ekonomik kriz yaşıyor, gerçekten bu ekonomik kriz toplumun bütün kesimlerini derinden etkiliyor; işçisinden tutun esnafına, çiftçisine kadar, emeklisine kadar bütün kesimlerin son derece sıkıntı içinde yaşadığı bir dönemden geçiyoruz. Tabii, emekliler de bu krizden en çok etkilenen kesimlerin başında geliyor. Şimdi, geçinemiyor emekliler. Gerçekten hani önceden de geçinemiyordu ama son yıllarda, özellikle son bir yıldır, iki yıldır çok zor durumdalar. Bu maaş artışlarının sık sık yapılması da aslında bunun göstergesi yani ocak ayında en düşük emekli maaşıyla ilgili getirdiğiniz teklif 5 bin liraydı önce, biz asgari ücreti teklif ettik, siz 5.500'e çıkardınız, bir önergeyle 5.500'e çıkardınız. Şimdi, aradan iki buçuk ay geçti ve diyorsunuz ki: "En düşük emekli maaşı 7.500 lira olsun." Ama bu da yetmez yani işin açıkçası asgari ücret de almış olsalar emeklilerin insanca yaşayabileceği bir durum söz konusu değil. Bakın, emekli geçinemediği için bayramlarda torundan kaçar hâle gelmiş, harçlık veremiyor çünkü. Emekli kahveye gidemiyor çünkü kahvede bir bardak çay içebilecek parası kalmamış. Gerçekten çok zor durumda.

Şimdi, bu getirdiğiniz düzenlemeyle ne diyorsunuz? 2 bin liraya çıkarıyorsunuz emeklinin bayram ikramiyesini. Evet, tamam, 1.100 liradan 2 bine çıkarılması da bir adımdır ama yeterli mi? Değil. Az önce Komisyon üyesi arkadaşlarımız ifade ettiler, 2018'de ilk çıktığında asgari ücrete yakın bir emekli ikramiyesi vardı ve en düşük emekli maaşıyla eşitti, bin liraydı her ikisi de ama şimdi bakıyoruz, en düşük emekli maaşını 7.500'e çıkarıyorsunuz, emekli bayram ikramiyesi 2 binde kalıyor. Asgari ücreti 8.500'e çıkardık ama emekli ikramiyesi 2 binde kalıyor; bu olmaz. Dolayısıyla, emeklinin daha yararına bir düzenleme yapmak istiyorsanız ki bu konuda da kaynak var, çok rahat bir şekilde bu ödenebilir. Ne yapmamız gerekiyor? Bir emekli ikramiyesini asgari ücret seviyesine çıkarmanız gerekiyor. Tabii, değerli arkadaşlar, burada aynı zamanda bu 7.500 liralık en düşük emekli ikramiyesinin de herkese standart uygulaması da diğer emekliler arasında bir eşitsizlik ortaya çıkarıyor. Konunun geneli üzerinde yapılan konuşmalarda sözcümüz Sayın Bülent Kuşoğlu şunu ifade etmişti... Sosyal güvenlik sistemi ile sosyal yardım sistemini bu şekilde birbirine karıştırıyorsunuz; bakın, dengeler bozuluyor. Bu şekilde yıllarca prim ödemiş insanların maaşlarına hiçbir artış yapmazken... Tabii ki yapılması lazım, en düşük emekli aylığının bu şekilde artırılması gerekiyor, buna itiraz etmiyoruz, olumlu buluyoruz ama bu arada uzun yıllardır yüksek prim ödeyip emekli maaşı alan yaklaşık 5 milyon civarında vatandaşımız var, onların emekli maaşıyla ilgili herhangi bir düzenleme yapılmıyor; bu olmaz. Dolayısıyla diğer emeklilerin maaşlarıyla ilgili de acil ve ivedi olarak bir düzenleme yapılması gerekiyor çünkü bakın, açlık sınırı 9.500'ün altında. Dolayısıyla siz, vatandaşlarımızın tamamına yansıyacak, emeklilerimizin tamamına yansıyacak bir düzenleme yapmazsanız bu bir eşitsizlik ve adaletsizlik durumu ortaya çıkarır çünkü toplumun tamamı geçinemiyor şu anda, gerçekten çok zor durumda. Dolayısıyla bu düzenlemeler olumlu düzenlemelerdir ama yetersiz ve eksik düzenlemelerdir.