KOMİSYON KONUŞMASI

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Aile hekimliği uygulaması mevcut hâliyle aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı açısından iki taraflı iradeyle seçici durumdadır. Aile sağlığı çalışanları koşullarını uygun bulmadığı birimlerde çalışmamakta, dilediği zaman sözleşmesini feshetmekte, karşılıklı anlaşamadığı aile hekimiyle çalışmamakta, dilediği zaman başka birimle sözleşme imzalamaktadır. Teklif edilen düzenlemeyle birimde görev yapan ve birimin sorumlusu olan hekimin onay yetkisi kaldırılarak hiçbir kritere bağlı olmaksızın tamamen idarenin keyfîyetine yol verilmek istenmektedir. Birimlerde çalışacak aile sağlığı çalışanlarını belirleyecek tek iradenin il müdürlükleri olması hâlinde ise liyakatten yoksun, talebin fazla olduğu yerlerin belirli kişilere rezerve edildiği ve en önemlisi de ekip uyumunun olmadığı birimler ortaya çıkacak ve uyumsuz çalışma ortamı ve mağduriyetler doğacaktır. Düzenlemenin aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının ekip anlayışı içerisinde sözleşme imzalayacağı, objektif kriterlerle ortaya konulacağı şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, keyfî uygulamalar nedeniyle aile hekimliği birimlerinin çalışma düzeni ve iş barışı bozulacaktır. Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği'nin Ek -3'teki ihtar puan cetvelinin yürütmesi durdurulduğu için aynı zamanda Anayasa Mahkemesinin bu düzenlemenin yönetmelikle düzenlenemeyeceğine ilişkin kararı nedeniyle aile hekimliğinde görevli tüm sağlık çalışanlarının disiplin işlemleri Devlet Memurları Kanunu 125'inci maddeye bağlanmıştır. Aile hekimliğindeki işlemler ve bunlara verilebilecek cezaların tamamı belirlenerek 5238 sayılı Kanun'a açıkça eklenmelidir.

Aile hekimliği görevi sebebiyle ortaya çıkabilecek durumların karşılığı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun disiplinle ilgili bölümlerince karşılanmadığından idarece keyfî uygulamalara yol açılabilecek ve yine kanuni dayanaktan yoksun cezalar verilecek ve daha kötüsü de aile hekimliği çalışanlarının sözleşmeleri haksız yere feshedilebilecektir. Ayrıca, aile hekimliği sözleşme kapsamında yapılan bir görev olduğundan disiplin cezalarının sözleşme bitiminde dahi kişinin sicilinde bulunması kabul edilebilir değildir. Aile hekimliğinin temeli olan hizmet sözleşmesi ve sözleşmenin fesih şartları tıpkı özlük hakları gibi kanunla düzenlenmek zorundadır ancak bu maddede "performans hedefleri" denilerek ucu açık cümlelerle, sözleşme fesih kriterleri belirlenmeden idareye sınırsız yetki verilmiş olup istenen her aile hekimliği çalışanının sözleşmesi keyfî bir şekilde feshedilebilecektir.

Bilindiği üzere, Anayasa Mahkemesi tarafından 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu'nda yer alan "sözleşmenin feshini gerektiren nedenler" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline, iptal hükmünün, kararın Resmî Gazete'de yayınlanmasından başlayarak dokuz ay sonra 5 Mayıs 2023 tarihinde yürürlüğe girmesine karar verilmiştir. Ancak iptal gerekçesindeki Anayasa'ya aykırılıklar giderilmediği gibi aykırılıklar devam ettirilmektedir. Bu sebeple, teklif hükmü kanunlaşması hâlinde yine, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilebilecektir. Bu sebeple, kanun teklifi metninden çıkarılmasını talep ediyoruz.