CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Başkanım, değerli arkadaşlar; 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin geçici 1'inci maddesiyle ilgili olarak memurlar ve diğer kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarında ocak ayında yüzde 30 oranında yapılan zam ile temmuz ayında yapılacak artışlar ve 2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü kapsamında işçilere ocak ayında yüzde 45, temmuz ayında yüzde 15 oranında artış yapılması nedeniyle ortaya çıkan ödenek ihtiyacının karşılanması için merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri yani bakanlıklar, üniversiteler, özel bütçeli idareler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar bütçelerine gerekli ödenek eklemeye Cumhurbaşkanına yetki verilmekte.

Devlet kurumlarında çalışan memurlar, diğer kamu görevlileri ve işçilerin aylık ve ücretlerinin artışında meydana gelen ödenek ihtiyaçlarının karşılanması için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendiyle belirlenen genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden yalnızca mahallî idarelerin hariç tutulması Anayasa'nın 123'üncü maddesiyle belirlenen idarenin bütünlüğü ilkesine aykırılık teşkil etmektedir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünce hazırlanan 2022 yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu'na göre belediyeler, belediyelere bağlı idareler, il özel idareleri ve mahallî idare birliklerinde 205.884 memur, sözleşmeli personel ve kadrolu işçi, 574.763 şirket personeli olmak üzere toplam 780.647 personel çalıştırılmaktadır. 2022 yılından itibaren memurlar ve işçilerin aylık ve ücretlerinde yapılan artış oranında mahallî idarelerin gelirlerinde artış olmadığı gibi personelin bir kısmı 1/3/2023 tarihli ve 7438 sayılı Kanun kapsamında emekli olmuş, bu personelin ikramiye ve kıdem tazminatları da mahallî idarelerin personel giderlerini artırmıştır. Öte yandan, 9/3/2023 tarihli 7440 sayılı Kanun'la da bazı alacakların yeniden yapılandırılması nedeniyle de mahallî idarelerin alacakları taksitlendirmek suretiyle ötelenmiş, gelirlerde beklenmedik düşüş meydana gelmiştir. Mahallî idarelerde görev yapan personelin aylık ve ücretleri ile emekliye ayrılan personelin ikramiye ve kıdem tazminatlarının ödenmesinde ortaya çıkan ödenek ihtiyacının karşılanması ve bazı mahallî idarelerin hizmetlerinde aksama meydana gelmemesi için Hazine ve Maliye Bakanlığı ile İller Bankası paylarının artırılması, ayrılan personelin yerine yeni personel istihdam edilebilmesi için de 5393 sayılı Belediyeler Kanunu'nun 49'uncu maddesiyle belirlenen personel gider oranının artırılması gerekmektedir.

Değerli arkadaşlar, bu konularda, bu ifade ettiğim konu hakkında eğer bir düzenleme yapılmaz ise... Bakın, merkezî yönetimde kurumların söz konusu iyileştirmeleri Cumhurbaşkanlığı tarafından düzenlenmekte ama yerel yönetimlerin, özellikle belediyelerin bahsettiğimiz nedenlerle gelirlerinde ciddi anlamda düşüş meydana gelmiştir. Biraz önce izah ettiğim konuda yani taleplerimiz konusunda yeni bir düzenleme yapılmasına ihtiyaç vardır, aksi hâlde belediyeler hizmet üretemez bir duruma düşecektir. Belediyeler emekli personelin maaşını ödeyemeyecek, emekli olanın yerine de yenisini alamayacak duruma düşecektir. Yerel yönetimleri eğer aktif hâlde tutmak istiyorsak bu konularda yerel yönetimlere, özellikle de belediyelere destek verilmesi gerekmekte.

Teşekkür ediyorum.