KOMİSYON KONUŞMASI

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Merkez Bankası Başkanım, çok değerli Komisyon üyelerimiz, çok değerli bürokratlarımız; ben de sizleri saygıyla selamlıyorum.

Biraz önce Merkez Bankası Başkanımızın sunumlarında gördüm, turizmle ilgili bir atıfta bulundu. Evet, Türkiye için turizm çok önemli bir sektör. Bundan dolayı söz almak istedim, söz verdiğiniz için de teşekkür ederim.

Sayın Merkez Bankası Başkanımızın özellikle turizm gelirleriyle ilgili tabloya koyduğu gelirler belli ve bunun yanında da söylediğiniz bir şey var Sayın Başkan: Hizmet giderlerinin, özellikle hizmet enflasyonunun normal mevcut enflasyonun çok daha üzerinde olduğu; biz bunu zaten turizmciler olarak yıllardır söylüyoruz. Ben hem turizmi temsil eden bir milletvekiliyim hem tarım sektörünü temsil eden bir milletvekiliyim hem de Türkiye'nin önemli bir sektörü olan tekstil sektörünü temsil eden bir milletvekiliyim, ondan dolayı da size bunu anlatmak istedim.

Biraz daha, böyle, akademik olarak değerlendirmeler yapıldı, çok değerli Plan ve Bütçe Komisyonu üyelerimiz çok değerli fikirlerini söylediler. Ben biraz daha sahadan sektörlerden bahsetmek istiyorum. Biraz önce sevgili vekilimiz de söyledi, piyasada krediye ulaşımda herkes zorluk çekiyor, bunu biliyoruz; sizin de bir sıkılaştırma politikanız var. Seçici kredi sıkılaştırma talebindeki kastınız nedir, nereye kadar devam edecek piyasanın hareketlenmesi için? Biliyorsunuz bu hem üretimi hem büyümeyi etkileyecek bir faktör. Buradaki ticari kredilerden özellikle özel bankaların da TL bazında kredi vermeye başladıklarını söylediniz; daha yeni yeni olmaya başladı ama malumunuz, faiz artışlarından dolayı krediye ulaşımda zorlukla birlikte -krediyi kullanmadaki zorlukların- faiz oranlarının yüksek olduğundan dolayı bütün üreticilerimiz, tüm sektörler de bununla ilgili sıkıntı duyuyorlar. Tabii, bununla birlikte Sayın Komisyon Başkanımızın Bakanlığı döneminde Odalar ve Borsalar Birliğinde yaptığımız bir toplantıda teminat problemi olduğunu da orada sizinle tartışmıştık, size söylemiştim hatırlarsanız. Tabii, bu kredilerin de teminatıyla ilgili, özellikle SPK değerlendirmeleriyle ilgili piyasada bir sıkışıklık var; bunun da çözülmesi lazım, anlatılması lazım. Kredi karşılığı teminatları söyledim. Döviz kredisini yurt dışıyla karşılaştırdığımızda bizdeki oranlar -biraz önce bir vekilimizin söylediği yani yurt dışındaki enflasyon rakamlarından, kredilerden ve kredi kartlarından bahsetti ama- ne yazık ki bizim burada kullandığımız döviz kredileri yurt dışıyla karşılaştırdığımızda -ki rekabete açık olan üç sektör için söylüyorum özellikle, diğer sanayi sektörleri de bunun için geçerli- çok daha yüksek. Biliyorsunuz, daha önce 3'lerle, 4'lerle kullanılırken şu anda uygulanan politikadan dolayı yüzde 11'ler, yüzde 12'ler, bazı özel bankalarda daha fazlasıyla zikrediliyor. Döviz kredisine biraz daha ulaşımda kolaylık çıkıyor ama ne yazık ki oranın da faiz oranı yüksek. Malumunuz, TL faizini de söyledim, TL faizi de çok yüksek.

Petrol fiyatlarından bahsettiniz; bu, üç sektörde çok önemli. Ulaşım, turizm sektörünü de çok önemli etkiliyor ama tarım ve tekstilde de özellikle nakliyenin üzerindeki yükü ve maliyet yükünü olumsuz etkileyecek ve petrol fiyatları da önümüzdeki günlerde daha da artmaya devam edecek gibi görüyorum.

Sayın Başkan, tabii, bu turizmdeki gelirlerimiz iyi olmakla birlikte sizden önceki Başkan Bey'in uyguladığı bir sistem vardı, 150 milyon TL'ye yakın bütün sektörlere bir kredi paketi -iki yıl ödemesiz, on yıl vadeli- hazırlamışlardı. Zannedersem bunun 100 milyonluk dilimini bütün sektörler kullandı, 50 milyonluk diliminde turizmcilere ayrılan yatırım ve bizim en büyük şansımız ve rekabetimiz, iyi olan otellerimizin renovasyon kredisi... Bunu turizm sektöründen gelen talepler doğrultusunda size söylüyorum: Şu anda kullandırılmıyor. Bununla ilgili çözüm noktası nedir ya da ne düşünüyorsunuz? Malumunuz, evvelsi gün bunların yanına gelen bir enflasyondan bahsediyoruz, hizmeti bahsettik ama enflasyon hakikaten TÜİK'in verilerinin dışında. Biraz önce sevgili vekillerim de söyledi, et fiyatlarından bahsediyorlar, süt ürünlerinden bahsediyorlar; ben turizmde bunu çok yakından hissediyorum ama enerji, doğal gaza ve elektriğe yapılan zamlardan dolayı önümüzdeki günlerde -sizin de biraz önce tabloda gösterdiğiniz gibi- Mart ayına kadar sürecek hatta belki de daha uzun sürecek bir enflasyon artışı...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Toparlıyorum Başkanım.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun lütfen.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Petrol fiyatlarının artışından dolayı da herhâlde bu sıkıntı devam edecek. Enerji ve doğal gaz hem tekstil sektörünü çok olumsuz etkileyecek hem diğer sektörleri. Önümüzdeki dönem de kış; tarımla ilgili olan, kapalı topraksız tarım yapan ve örtü altı tarım yapan yerlerde bu sorun olacaktır.

Tarım hakikaten çok önemli bir sektör. Tarım sektöründe de sadece kamu bankalarının, özellikle Ziraat Bankasının kullandırdığı sübvansiyon kredileri var. Malumunuz, biraz önce bahsettiğim faizlerdeki artış ne yazık ki çiftçinin üzerindeki sübvansiyon kredilerinin de üzerinde yüzde 100'e yakın bir artış gösteriyor. Bunlarla ilgili alacağınız tedbirler ne olacak?

Bir de konuşmalarınız ve sunumlarınız hep ülke içindeki tedbirlerle ilgili, önümüzdeki dönemde siz dünyayla ilgili olan gelişmeleri ne görüyorsunuz? Rusya-Ukrayna çatışması, bunun yanında Çin'in büyümesi, bizim özellikle tekstilde rekabetimizi kaybettiğimiz; Mısır, Pakistan, Hindistan'a kaptırdığımız o ülkelerin büyümeleriyle ilgili öngörünüz nedir, bizi nasıl etkileyecek?