SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Sayın Başkan, çok değerli Komisyon üyelerimiz; öncelikle söz verdiğiniz için size teşekkür ediyorum.

Ben de ufak bir sitemimi dile getirmek istiyorum ama bundan önce partimizin Plan ve Bütçe Komisyonu temsilcisi Sayın Aşkın Bey'e ve bağlı bulunduğum Komisyon olarak Turizm Komisyonu sözcümüz Sayın Gökhan Bey'e de teşekkür ediyorum. Kesinlikle ve kesinlikle yanlış anlaşılmasını istemiyorum ama biz çok demokrat bir parti olduğumuz için herkes görüşünü... Kendi aramızda iki gündür bu kanunla çalışıyoruz, zaten daha önceden de benim haberim var. Bu konuyla ilgili bilgim vardı, ondan dolayı kendi aramızda görüşlerimizi şey yapıyoruz ama bütünlüğümüz bakidir. Benim bu konudaki söz alma talebim, yasa tasarısını yani daha doğrusu kanun teklifini veren imzalara baktım, herhâlde Meclisimizdeki benim gibi bir statüye sahip olan, kırk yıldır sektörün içinden gelen, turizmi de çok iyi bilen, bu işin altından yetişmiş bir vekiliniz olarak baktığımda, orda turizmcilerden bir imza göremiyorum. Oğuzhan Bey'e atıfta bulunmayacaktım ama mesleğinize baktım, hakikaten iyi bir hukukçu olabilirsiniz ama bu turizmle ilgili teklifi verdiniz ama içeriklerini hep beraber müsaade ederseniz değerlendirmek istiyorum.

Sayın Başkan, sizden bir taviz bekliyorum. Biraz önce hem Aşkın Bey hem Gökhan Bey bunun aslında, hakikaten görüşülmesi gereken yerin Turizm Komisyonu olduğunu -ben de bu tecrübeyle de Turizm Komisyonu üyesi oldum- orada konuşulsaydı çok daha iyiydi, daha güzel sonuçlara ulaşabilirdik. Bundan dolayı ben sizden iki üç dakikalık daha destek isteyeceğim.

Ben malumunuz derin müzakere, uzlaşı ve istişareyi içinde barındıran bir sektörden geliyorum. Bundan dolayı burada görüşlerimi sizinle paylaşacağım. Maddeler arasında baktığımızda; acil, elzem ve bir an önce harekete geçilmesi gereken maddeler var ama bazı maddeler de istişareye açık, müzakereye açık. Özellikle aramızda bulunan sivil toplum örgütleriyle konuşularak... Ki ben 2016 senesinden beri sektörde çeşitli kademelerde, özellikle sivil toplum örgütlerinde Başkanlık yaptım. 2016 senesindeki uçak krizinden bu yana, özellikle bir de 2020-2021 Covid, 2021 sonundaki, 2022'nin başındaki Rusya-Ukrayna çatışmasıyla -biz turizmci olarak "savaş" kelimesini kullanmaktan imtina ediyoruz- o dönemlerde Bakanlıkla çok yakın ilişkide olup bu tür kanunlarla ilgili çalışmalar yapmış bir arkadaşınız olarak size hitap edeceğim. O zaman hepsini konuşarak yapıyorduk ama zannedersem bu dönemde hızlıca gelmiş bir kanun teklifi var elimizde.

Öncelikle 1, 2, 3, 4, 5, 6'ncı maddeler adına yorum yapmak istiyorum. Biraz önce Antalya milletvekillerimiz söyledi, bu özellikle Rusya-Ukrayna çatışmasından sonra Antalya'daki konutların satılması, satıldıktan sonra da kiraya verilmesi belli bir dönem sonra hızlı bir şekilde ve hiçbir kontrolü olmadan gerek güvenlik açısından gerek apartmanın mahremiyeti açısından gerek mali açıdan baktığımızda, kontrolsüz bir şekilde, kimin kaldığını bilmeden verilen bir uygulama başladı. Bu, sonradan nereye geçti? Biraz önce elimize bir etki analizi gönderdiniz. Bu etki analizinde de zaten kullanım kapasiteleri belli bütün illerimizde. Bu ağırlıklı Antalya, İzmir, İstanbul, Adana, Mersin, Muğla bölgesinde, turizm bölgelerinde daha çok evler kiralanıyor. Tabii, bunun bir kontrol altına alınması bizim için önemliydi. Biraz önce Hüseyin Vekilim söyledi -biz onunla aylardan beri konuşuyoruz hem bir turizm kentinin vekili olarak hem de komisyonda beraberiz- hakikaten burada rekabet koşullarını zorlayıcı bir madde olduğundan dolayı bunun da belgelendirilmesi açısından önemli bir madde benim için çünkü bunun bir an önce yürürlüğe geçmesi lazım. Kimin neyi nasıl sattığını, kimin neyi nasıl yaptığını bilmek lazım. Turizm bu ülkenin -geçen hafta da zaten buraya geldiğimizde, Sayın Merkez Bankası Başkanımızın sunumunda da gördünüz- Türkiye'nin önemli bir döviz kaynağı olan sektörü. Bu bakımdan da önemli ama kontrol altında tutulması açısından çok önemli bir madde. Buranın muhakkak daha detayına inerek veya dokunulması gereken yerleri zaten Bakanlık bu konuyla ilgili çalışma yapacaktır. Değiştirirlerse veya kamuoyuna duyururlarsa iyi olacaktır. Bu bahsettiklerim 1'inci, 2'nci, 3'üncü, 4'üncü, 6'ncı maddeye kadar. 7'nci madde...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Biraz maddelerden bahsedeceğim Sayın Başkan.

7'nci madde TGA'nın Yönetim Kuruluyla ilgili bir madde. 1618'le ilgili burada, seyahat acentelerini ilgilendiren bir madde. Zannedersem sektör temsilcilerine söz vereceksiniz, onlar da bu konuyla ilgili görüşünü söyleyecektir.

8, 9, 10 11... Temmuz ayında biliyorsunuz, biz bunu 2252 sayılı Döner Sermaye Kanunu'yla ilgili yine Meclis ortamında tartışmıştık, ben de Cumhuriyet Halk Partisi adına Mecliste kürsüden hitap etmiştim. Burada Orman Bakanlığının, Tarım Bakanlığının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının döner sermayeye tahsisleri verip döner sermaye tarafından değerlendirilmesi, döner sermayenin bütçesinin artmasıyla kullanım amaçlı orada kültür ve tabiat varlıklarından gelen gelirlerle birlikte de döner sermaye tarafından kullanılması ve Turizm Bakanlığı bütçesine aktarılması maddesi vardı. Sayın Bakan Yardımcısı Nadir Bey de oradaydı, kendisi not almıştı, bunların nereye, nasıl harcanacağıyla ilgili benim çekincem budur; onu söylemiştim zaten.

12, 13, 14, 15 ve 16'ncı maddelerde -turizm işletme belgesi- iş yeri açma ruhsatıyla ilgili bir yıldan altı aya düşürülmüş ama bunu sektör olarak her zaman arkadaşlar diyordu: "Bu, bir yılda kalsın." çünkü geçiş dönemi yaşanıyor, nitelikler yönetmeliği değişiklik gösterecekti, bunu konuşuyorduk zamanında. Bunun tekrar bir yıla çıkarılması uygun olacaktır.

17'nci maddeyle ilgili burada -hemen söylüyorum- "İş yeri açma ruhsatı olmasına karşın bir yıl henüz işletme belgesi almamış tesislere üç ay içinde başvurma hakkı tanınmaktadır." demiştik. Evet, bunu -üç ay içinde de- altı ayda yapabiliriz. Ondan sonra...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Hemen elimdeki notlara bakarak söylüyorum.

"Kiralama" ibaresinin kaldırılması taraftarıyım çünkü biraz önce Sayın Mahmut Tanal da kanun olarak söyledi, bu maddeler arasında birçok bakanlığı da ilgilendiren maddeler var. "Airbnb kanunu" olarak geçiyor ama "Airbnb kanunu" olarak geçmemesi lazım, elimde bütün dünya ülkeleriyle ilgili çalışmalar var, uygulamalar var, yüz gün süresi var, doksan var, yüz yirmi var; bütün dünya ülkelerindeki şey var. Ama buradaki turizmci arkadaşlarımızın, bu İstanbul'da olabilir, Antalya'da olabilir, Bursa'da olabilir... Buradaki Airbnb'den kiralanacak koşulların Airbnb'nin Türkiye üzerinde önemli bir komisyon yükü var. Bunu hani Bakanlık temsilcilerimiz değerlendirirse, onu da bir Bakanlığa taşırsanız çok iyi olur. Çünkü "booking.com"un biliyorsunuz, Türkiye'deki faaliyetlerine vergilendirme konusunda bir durdurma gelmişti; Airbnb için de bu geçerli olabilir; bundan dolayı önemli bir maddedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Tekrar bir süreyi uzatıyorum.

Toparlayalım lütfen.

Buyurun.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Ben, Anayasa Mahkemesinden dönen maddelerle ilgili bizim Turizm Komisyonu Sayın Sözcümüz bunları dile getirdi, onlarla ilgili çekincelerini söyledi. Ama burada da tabii, Kültür ve Turizm Bakanlığının buradaki yönetim kurulunda sektör temsilcilerinin olduğunu biliyoruz ama Sayıştay denetimi yetkisi burada düzenlenmiş, bağımsız denetim gerekçesi ve amaçları Sayıştay tarafından yapılan kamu kaynaklarının kamu yararına uygun kullanım denetiminin birlikte düşünülmesi gerekiyor. Yani Sayıştay denetimine açık olması da Anayasa Mahkemesinden dönmüştü. Bu konuyla ilgili Bakanlığımızın herhâlde bundan sonraki notların da öncelikle Turizm ve İmar Komisyonuna gelmesini ben de rica edeceğim.

Teşekkür ediyorum söz verdiğiniz için.