GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; 9'uncu maddenin içinde özellikle kiracılarla ilgili bir düzenleme var. Bu konuyu da Komisyonumuzun gündemine taşımak istiyorum.

Şimdi, Kentsel Dönüşüm Başkanlığının bir birimi İstanbul'da kurulacak. Komisyon üyesi arkadaşlarımızın da bilgisi dâhilindedir, İstanbul'da en düşük kira, Sultanbeyli'de 15 bin lira; İstanbul için devletin şu an için verdiği kira 3.500 TL; gerçeklikten uzak. Belki daha önce 1.000 lira, 1.200 lira verildiği dönemlerde 1.500 TL'ye kiralık ev bulunabiliyordu ama artık yani İstanbul'da kentsel dönüşüme tabi tutulacak dediğimiz merkezî yerleşim yerlerinde ortalama 15 bin liraya bile kiralık ev bulmak mümkün değilken bugün 3.500 yüz TL kira yardımı üzerinden kiracıların ya da hak sahiplerinin tahliye edilmesini düşünmek çok mümkün değil. Özellikle de riskli yapı stokunun büyük bir çoğunluğunun 1970'li ve 80'li yıllarda yapıldığını düşünürsek, geçmişte Türkiye'de konut sahibi olabilmek 30'lu, 40'lı yaşlarda çok mümkünken, Allah'a şükürler, iktidarın sayesinde artık bu imkânsız hâle geldi. O nedenle, burada, bu yaşlı insanların, tek bir emekli maaşıyla geçinen insanların 7.500 lira emekli maaşı alıp, üzerine devletten 3.500 lira alıp 10.000-15.000 liraya kiraya çıkmaları çok mümkün değil. Bunun hızlı bir biçimiyle güncellenmesi lazım ve bunun da şöyle bir standarda oturması lazım: TÜİK'in açıkladığı rakamlarla değil, mademki pek çok maddede rayiç bedel getiriyoruz, kiralarda da rayiç bedeli getirelim yani "Devlet, rayiç bedel üzerinden kira yardımı yapar, kendisinin Ankara'dan belirlediği kiralarla bu yardımı yapmaz." düzenlemesini geçirmek gerekir.

Bakın, bu yasa görüşülürken ne söylemişim? Yani ben burada söylemişim, Komisyonda söylediğimi bir kez daha okumak istiyorum: Afet riski altındaki bölgelerde kentsel dönüşüme tabi tutulacak riskli yapı stokunun bulunduğu yerlerde yurttaşlarımızın uzun vadeli, faizsiz olarak kamu bankalarından alacakları kredilerle ilgili de lütfen şu yapmış olduğunuz ihaledeki rakamları dikkate alarak yani vatandaşa -o gün 600 bin, bugün 1 milyonun üzerine çıktı deniyor- 600 bin lira dönüşümle ilgili kredi olanı açıp, arkasından da en düşük ihaleyi... Nisan ayında arkadaşlar, 1 milyon 500 bin liraya 3 artı 1 konutun Hatay'da, Maraş'ta ihalesi yapılmıştı, bugün 3 milyon lira; nisan 4'üncü ay, bugün 10'uncu aydayız. Altı ay içinde ihalelerdeki artış oranı yüzde 100 ama rakamlar olduğu yerde duruyor. Verilen kredi miktarlarının da rayiçler üzerinden olması gerekir. Kira yardımlarının da rayiç tespitlerle belirlenip ona uygun hâle getirilmesini öneriyoruz.

Teşekkür ederim.