Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Türkiye Büyük Millet Meclisi b) Kamu Denetçiliği Kurumu c) Sayıştay Başkanlığı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 27 .10.2023 |
ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Teşekkür ediyorum.
Sayın Meclis Başkanım, Komisyonumuzun çok Kıymetli Başkanı, Sayıştay Başkanımız, Başdenetçim, Değerli Komisyon üyeleri, sevgili hazırun; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, insanlık tarihine baktığımızda, parlamentoların tarihi insanlık tarihinde özgürlükler tarihidir aynı zamanda. Bu konuda parlamentolar özgürlüğün yuvasıdır, evidir. Bizim Parlamentomuz da şanlı bir tarihe sahip. Bugün bu şanlı tarihe sahip, geçmişe sahip Parlamentomuzun bütçesini konuşuyoruz. Bütçenin şimdiden hayırlı olmasını diliyorum.
Tabii, Parlamentonun -Başkanım, siz de sabahki konuşmanızda söylediniz- Anayasa gereği de en büyük görevlerinden bir tanesi millet adına denetim görevini yapmaktır. Denetim görevi konusunda özellikle 2017 Anayasa referandumu ve 2018'de yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin Meclisimizin millet adına denetim görevlerini gerçekten törpülediğini, zayıflattığını üzülerek görmekteyiz. Yine, biz bu sonuca -sabahki konuşmanızda- özellikle mevcut Anayasa'ya göre milletvekillerinin en temel denetim silahı olan yazılı soru önergelerine verilen cevap oranına da baktığımızda yüzde 50'lik bir orana cevap verilmediğini ancak yüzde 30 oranında bir cevap verildiğini görüyoruz; bu üzücü. İktidardaki kimi milletvekili arkadaşlar AK PARTİ iktidarları döneminde vesayet organlarının yok edildiğini söylediler. Doğrudur, birtakım vesayet organları, vesayet odakları yok edildi ama üzülerek belirtelim ki son dönemlerde yeni vesayet odakları oluştu. Bu, gerçekten ülkemizin demokrasisi için, hukuku için çok korkunç bir şey. Buna örnek olarak da şunu söyleyebiliriz: Bugün Anayasa Mahkemesi bir parlamenter hakkında bir karar verdi ve bir hak ihlali tespiti yaptı ancak yerel mahkeme bu hak ihlali kararının gereğini yerine getirmiyor ve milletvekili şu anda tutuklu bulunuyor. Dolayısıyla, yeni vesayet odaklarının oluşmaması için de Parlamentonun ve Hükûmetin yapması gereken işler var. "Anayasa'yı değiştirdik, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçtik, her şey güllük gülistanlık." diyemeyiz. Bu konuda Meclisimizin de Hükûmetin de yapması gereken işler var.
Değerli arkadaşlar, Sayın Meclis Başkanım; bir konuda özellikle sizden bir ricada bulunacağım. Depremde yıkılmış bir kentin milletvekiliyim. Deprem sonrası, 27'nci Yasama Döneminde tüm partilerimizin ortak önergesiyle bir Meclis Deprem Araştırması Komisyonu kuruldu. O Komisyon raporu da yanımda. Ben bu raporu gerçekten çok önemsiyorum ve gerçekten herkesin de baş ucu kitabı yapması gerekiyor. Uzmanları dinlediğimizde Türkiye'de yeni depremlerin olacağı, bir İstanbul depreminin olacağı da aşikâr, öyle görünüyor. Biz çok can kaybı verdik; 11 ilde yaşanan depremde çok insanımızı yitirdik. Sayın Meclis Başkanım, Sayın Bakanım da o tarihte Adıyaman'a gelmişti, biz şunu gördük: Kurumlar arası koordinasyon eksikliğini gördük, mevzuattaki eksikleri gördük ve bu eksiklerin insanların hayatına mal olduğunu üzülerek gördük. Bu raporda Sayın Meclis Başkanım, tüm kurumların yapması gereken işleri tek tek çok güzel ayrıntılı yazmışlar, burada Meclisimizin de yapması gereken işleri özellikle mevzuat boyutuyla belirtmişler. Burada yaklaşık 27 başlık altında Türkiye Büyük Millet Meclisinin sorumluluğunda olan işleri de saymışlar. Ben özellikle bu konunun gündemimize gelmesini ve bu konuda gerekli yasal çalışmaların yapılmasını bekliyorum, milletimiz de bekliyor.
Siz sabah gerçekten Kanunlar ve Kararlar Dairemizin çok yetenekli uzmanlardan oluştuğunu söylediniz. Evet, ben de bunun şahidiyim; 27'nci Yasama Döneminde çok güzel işler de çıkardılar ama özellikle bunlardan birkaç tanesini söyleyeyim. Bu raporda önerilenler arasında, Türkiye Büyük Millet Meclisinin yapması gereken kanunlar arasında fay kanunu mutlaka çıkarılmalı, afet risk azaltma kanunu çıkarılmalı, yeni bir imar kanunu çıkarılmalı, kentsel dönüşüm ve yenilenme kanunu mutlaka çıkarılmalı. Yapı üretim ve denetim kanunu, inşaat mühendisliği konusunda, diğer teknik konularda 27 başlık var Sayın Meclis Başkanım. Eğer siz Türkiye Büyük Millet Meclisi adına, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak bu raporun gereğini yaparsanız inanın ki önümüzdeki süreçte biz ülkemizi büyük felaketlerden, insanlarımızı büyük felaketlerden kurtarmış oluruz, bu kadar insan kaybımız da olmaz. Burada hepimize iş düşüyor. Bu raporu siz -ben sormuştum- bütün kurumlara da göndermişsiniz, belediyelere de göndermişsiniz ancak rapor rafta kalmasın, başta biz Meclis olarak kendi tespitlerimizi, yaptığımız işlerin gereğini yapalım, Meclisimizi bu konuda çalıştıralım.
Sayın Başkanım, yani Meclis 1 Ekimde açıldı -ben Meclisi takip eden bir milletvekiliyim- uluslararası sözleşmelerle günlerimiz geçti ama inşallah önümüzdeki süreçte, kısa süre içerisinde biz bu yasal çalışmaların yapılmasını bekliyoruz, milletimiz de sizden bekliyor. Tabii, Meclis, Parlamentomuz bilmiyorum dünya...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Toparlayacağım Başkanım.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - İlave bir dakika veriyorum Sayın Tutdere.
Toparlayın lütfen.
ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Yani Meclisimiz gerçekten çok çalışıyor, biz bunun şahidiyiz. Çok kanun yapıyoruz, aslında bir fabrika gibi sürekli kanun yapıyoruz ama ne hikmetse sorunlar bitmiyor. Burada bir arıza var, artık oturup bu arızayla yüzleşmemiz lazım. Bu kadar çok çalışan, gece geç saatlere kadar çalışan bir Parlamento var ama halkın sorunlarının bir türlü bitmediği bir gerçeklik var. Dolayısıyla ya yaptığımız yasalarda bir sorun var ya da yeteri kadar biz yasaları tartışmadan çıkarıyoruz ki benim görüşüm, yasaları, nitelikli kanun çıkarılması konusunda yeteri kadar tartışmıyoruz, konuşmuyoruz, yürütme ne getiriyorsa buradan öyle geçiyor. İnşallah bu dönem, sizin Başkanlığınız döneminde komisyonları daha çok çalışan bir Parlamento çalışması yaparız. İç Tüzük'ümüz gerçekten bazı konularda yetersiz kalıyor. Aslında bizim, halkın sorunlarını çözecek yasaları yapmadan önce kendi Meclis çalışmalarımızı daha düzgün, daha işler, sonuç odaklı hâle getirecek bir Meclis İçtüzüğü'nü de hazırlamamız lazım.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum Sayın Tutdere.
ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Bağlayayım, teşekkür edeceğim.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Bu konuda -siz de konuşmanızda belirttiniz- inşallah bu dönem hem çoğulcu, demokratik bir İç Tüzük hem de çok daha nitelikli kanunları hep birlikte yaparız.
Ben şimdiden bütçenin her 3 kurumumuz için hayırlı olmasını diliyorum, tüm arkadaşlarıma da teşekkür ediyorum.