Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Türkiye Büyük Millet Meclisi b) Kamu Denetçiliği Kurumu c) Sayıştay Başkanlığı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 27 .10.2023 |
HAKAN ŞEREF OLGUN (Afyonkarahisar) - Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, Sayın Meclis Başkanımız ve kıymetli bürokratlar; Meclisimizin giderler ve gelirler üzerindeki denetiminin kaynağı bütçe hakkıdır. Bütçe hakkı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin yürütmeye karşı sahip olduğu önemli bir fren mekanizmasıdır. Ancak bu hakkın kullanılması süreci 2017 yılında yapılan Anayasa referandumuyla tek kişinin idaresine ve iradesine bağımlı bir noktaya ulaştırılmıştır. Cumhurbaşkanı tarafından teklif edilen bütçenin Meclis tarafından kabul edilmemesi durumunda Cumhurbaşkanı bir önceki senenin bütçesini kullanmaya devam edebiliyor. Bu durum Meclisimizin bütçeyi onaylayıp veya onaylamaması durumunu geçersiz ve etkisiz kılmaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesine baktığımızda süreklilik arz etmeyen gelir kalemindeki artışlar ileriki dönemler açısından bütçe dengesinde olumsuz etki yaratabilmektedir. Bütçe dengesinin korunmasında önemli olan, bütçe giderlerinin vergi gelirleriyle karşılanma oranının yüksekliğidir.
Yasama faaliyetlerinin en önemli unsuru kuşkusuz müzakeredir. Toplumun tümünün temsili ve devletimizin etkin işleyişi açısından istişare ve müzakere etmenin önemi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin aritmetiğine bakıldığında dikkatle değerlendirilmesi gereken bir husustur. Ülkemizin mevcut şartlarının da göz önünde bulundurulmasıyla kanun tekliflerinin komisyon görüşmelerinde müzakeresine yeterince imkân sağlanmaması, uzmanlardan ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden yeterince bilgi alınmaması, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin en önemli iddialarından biri olan güçlü milletvekili ve kanun yapımının yeri olan Türkiye Büyük Millet Meclisi algısının çöktüğünün kanıtıdır. Gazi Meclis fonksiyonsuz hâle getirilmeye çalışılarak itibar suikastı düzenlenmektedir. Milletin vekillerince hazırlanması gereken kanun teklifleri tek adam rejiminin sarayı olan Külliye'de hazırlanmakta, milletin vekillerine imzaya gönderilmektedir. Bütçe disiplinine önem verilerek mali yönetimin etkin, verimli ve gerçekleştirilebilir olmasına özen gösterilmesi sorumluluğu her iktidarın dikkat etmesi gereken bir misyonu olmalıdır.
Değerli Komisyon üyeleri, bütçe teklifinin mal ve hizmet alımları yani yolluk, temsil, ağırlama, akaryakıt ve 03 kodunun altındaki giderler 567 milyon 251 bin TL iken 1 milyar 71 milyon 171 bin TL'ye yükseltilmiş olup artış oranı yüzde 90 civarındadır. 06 kod örneği kısmında yer alan sermaye giderleri ve taşıt alımları 145 milyon 95 binden 328 milyon 662 bin TL'ye yükseltilmiş olup artış yüzde 126'dır. Örneklendirilen bu artışlar enflasyon tahminlerinin üzerindedir. Bu noktada kaynağı sorgulamak gerekmektedir. Kaynak nedir? Kaynak olarak vergiler mi artırılacak, yine her zaman yaptığınız gibi vatandaşın sırtına mı yükleyeceksiniz?
Değerli arkadaşlar, kısaca Türkiye Büyük Millet Meclisinin sorunlarına değinmekte fayda var. Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapan milletvekili danışmanları ile siyasi parti gruplarının danışman ve büro görevlisi kadrosunda bulunan personelin maaş ve özlük haklarıyla ilgili sorunları devam etmektedir. Aynı personel, Türkiye Büyük Millet Meclisinde açıktan sözleşmeli olarak görev alıp herhangi bir iş güvencesine sahip değildir. 27'nci Dönemde sözleşmeli personel için kadroya geçiş sağlanmış olsa da söz konusu personel bu kapsamın dışında tutulmuştu. Bu süreçte kıdem tazminatı ve işsizlik ödeneği alabilmeleri için düzenleme yapılacağı gündeme gelse de Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop tarafından Aralık 2022 tarihinde sunulan kanun teklifi hükümsüz kalmıştır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, o dönemki Meclis Başkanının kanun teklifini dahi gündeme alamamıştı. Danışman ve büro görevlisi kadrosunda görev alan personel için iş güvencesine yönelik bir adım atılması, çalışılan süreye bağlı olarak iş sonu tazminatı ödenmesi ve işsizlik ödeneğinden yararlanabilmeleri için gerekli düzenlemelerin yapılması büyük önem arz etmektedir.
2018'den bu yana yaşanan yüksek enflasyon sonucu Türkiye Büyük Millet Meclisinde görevli kadrolu personel toplu sözleşme hükümleri ve kanunla belirlenen artış oranlarının yanı sıra yolluk, harcırah ve benzeri kalemler üzerinden ilave zam yapılarak reel gelir korunmaya çalışılmıştır. Bu uygulama, danışmanlar ve büro görevlileri için yapılmadığından reel gelirde önemli bir kayıp yaşanmıştır.
Konuşmama son verirken, şu anda bürokrat sıralarında oturan Afyonkarahisar'ın çalışkan Vali Yardımcısı Sayın Kübra Teymur'u bu göreve getirmesinden dolayı Sayın Meclis Başkanımıza teşekkür ediyor ve Afyonkarahisar olarak kendisiyle onur duyuyoruz.
Yine, cumhuriyetin 100'üncü yılını kutluyor, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını rahmetle anıyorum.