İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Teşekkür ederim Başkanım.

Değerli Başkan, Değerli Bakan, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, öncelikle şunu ifade etmek istiyorum: Sizden öğrenmek istediğim bir konu var. Geçmiş dönem bakanlarımızın Sudan sevdası vardı, son Bakanın Venezuela sevdası oldu. Sizin acaba hangi ülke sevdanız var? Bunu merak ediyorum.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Tek sevdamız Türkiye.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Diğer bir konu da -arkadaşlarımız ifade ettiler- atanamayan ziraat mühendislerimiz, veteriner hekimlerimiz, gıda mühendisleri, orman mühendisleri, biyologlar, onunla beraber su ürünleri mühendisleri, teknikerler sizlerden atamayla ilgili tarih ve sayı bekliyorlar. Bu konuda açıklama yaparsanız bizleri de mutlu edersiniz, aynı zamanda atama bekleyen kardeşlerimizi de.

Yine, bakınız, ayrı bir konu da Toprak Mahsulleri Ofisi; ürünlerini aldı ama almadan önce de ton başı buğdayda bin lira, arpada 500 lira... Bu para ne oldu Sayın Bakanım? Uçtu uçtu kül oldu herhâlde. Bu para ne zaman ödenecek? Çiftçiler merak ediyorlar.

Yine, ayrı bir konu, ÇKS'ye kayıtlı olan -zaten siz de biliyorsunuz, Türkiye'mizdeki çiftçilerin yaş ortalaması emekliler sınırına gelmiş, 55-60'larda- ve emekli olan ve çiftçilik yapmak zorunda olan vatandaşlarımız 5 bin lira ikramiyeden mağdur oldular. Bu konuda sizden destek bekliyoruz.

Yine, bakınız, kenevir ekimiyle ilgili defaaten hep söylendi ama kaç yıl oldu, hâlâ daha kenevir ekimiyle ilgili hiçbir şey ortada yok. İller 21 oldu. Tekirdağ'la ilgili, 15/2/2021 tarihinde, Bekir Pakdemirli döneminde Tekirdağ Valiliğinin resmî yazısı var, hâlâ da Tekirdağ'la ilgili bir çalışma yok, ama en önemlisi de tohumla ilgili bir çalışma yok. Ortada tohum yok; kaç yıl oldu, tohum yok diyoruz.

Yine, bakınız, Tekirdağ'la ilgili, Sayın Bakanım, göletlerimiz, barajlarımız maalesef sizlerden kaynak bekliyor, ödenek bekliyorlar. Göletler ve barajlar, Çimendere, Gözsüz, Hüsünlü, İnecik, Kömürköy Barajı, birçok baraj maalesef programda planlanıyor ama ortada bir şey yok.

Sayın Bakanım, geldiğimiz noktada artan nüfusa karşın maalesef yirmi yıldır buğday üretimi artmadı. Hep 2002'yi örnek veriyorsunuz ya, 2002'de de 19 milyon 500 bin ton, 2022'de de 19 milyon 750 bin ton. Nüfusumuz 85 milyon oldu, artı göçmenler ve turistler bunun cabası. Yani kısacası, üretimde hiçbir şey yapmadık, nüfus arttı ama üretim yerinde saydı. Bakınız, 2013-2014 döneminde yüzde 101,8 olan buğdaydaki yeterlilik oranımız 2021-2022'de ise yüzde 87,3'e düşmüş Sayın Bakanım. Arpada yüzde 100,8 iken yüzde 66,8'e... Hani ilerlemiştik, hani üretim artmıştı, merak ediyorum. Çeltikte de bakarsak 2012-2013'te yüzde 86,9 iken yeterlilik oranımız 2021-2022 yıllarında yüzde 75,4'e düşmüş. Bunlar benim rakamlarım değil, sizin sayfanızda da var, TÜİK'te de var.

Yine, bakınız, ayçiçeği üretiminde 2 milyon 550 bin tonlara kadar geldik ama -ayçiçeği çiftçisinin, üreticisinin- maalesef bu yıl hüsran, hüsran diyoruz. Fiyatlar 2022'de de 12.000-12.500 liraydı, 2023'te de aynı fiyatlarla, hatta 14.100 liraya yüzde 40 yağ oranlı ayçiçeğini Trakya Birlik aldı. Geçen yıl da 12.500 lira fiyat açıklamışlardı. Trakya Birlik batma yolunda hızlı bir şekilde gidiyor. Burada -ve Ticaret Bakanına da söyledim, Hazine Bakanına da söyledim- tedbir alınması gerekiyor. Aynı zamanda, ayçiçeğindeki primin en az 3 lira daha artırılması gerekiyor Sayın Bakanım.

Bakınız, şeker pancarıyla ilgili açıklama yaptı değerli vekillerim ama gerçek, cumhuriyet tarihinde ilk defa şeker ithal eden iktidar olarak tarihe geçtiniz, 450 bin ton şeker ithal ettiniz geçen yıl. Bakınız, şeker pancarında 2020-2021 döneminde 93.812 çiftçi üretim yaparken -geçtiğimiz- bu yıl için ise çiftçi sayısı 78.755'e gerilemiş. Hani çiftçimiz üretimdeydi? İşte gerçek rakamlar burada.

Pamuk da aynı şekilde; diğer vekillerimiz ifade etti. Pamuk üreticisi de perişan, doğru dürüst fiyat alamadılar ama prim vermenizi bekliyoruz.

Önemlisi; ya, endüstri ürünü kola var, bir de hayvancımızın sütü var. 1 litre süt sattığı zaman 12,5 lira fiyatı var Sayın Bakanım ama kola kaç para, bilir misiniz? 25 lira ile 37,5 lira civarında kolanın fiyatı var. Yani 1 litre kola alması için çiftçimizin 2 litre süt satması lazım. Ha, burada hesabı başka türlü çevirirsem size; 1 gram altın şu anda 1.857 lira Sayın Bakanım, 1 litre sütün fiyatı 12 lira civarında olursa 1 gram altın alması için çiftçimizin bugün 155 litre süt satması gerekiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - 2018'e döndüğümüzde ise, 2018 yılında gram altının fiyatı 217 lira, çiğ sütün fiyatı 1,70 lira yani o zaman 127 litre süt sattığı zaman çiftçimiz 1 gram altın alabiliyordu yani süt üreticisi de şu anda batık durumda Sayın Bakan.

Bakınız, geldiğimiz noktada diyorsunuz ya "Çiftçimiz çağ atladı." Sayın milletvekili arkadaşlarım, 2002'de çiftçinin borcu 2,4 milyar idi, geldiğimiz günde Ziraat Bankasına olan borcu 500 milyar lirayı geçmiş yani çiftçimizi batırdınız.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Yani yatırım yapmış değil mi, yatırım yapmış.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Sayın Bakanım -Hazine Bakanına da söyledim geldiğinde- Trakya bu yıl kuraklıkla baş başa, ayçiçeğinde ve ürünlerde müthiş bir verim kaybı oldu, birçok çiftçi tarlasına giremedi, üretim yapamadı ve Trakya'nın doğal afet bölgesi olarak ilan edilmesini bekliyoruz sizlerden. Bir an evvel ona çözüm bulmamız lazım, çiftçimizin borcunu iki yıl ötelememiz lazım ve Ziraat Bankası tarım kredisinden de tekrar kredilendirilmesi gerekiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Yine, BAĞ-KUR'la ilgili, çiftçi BAĞ-KUR'unun dokuz bin iki yüz değil, yedi bin iki yüz güne düşürülmesi gerekiyor, kanun teklifimiz var. Gelin, çiftçimizin BAĞ-KUR prim gününü düşürelim, üç yıl da onlara yıpranma payı verelim ve çiftçimizin nefes almasını sağlayalım diyorum.

Teşekkür ediyorum.