PELİN YILIK (Çankırı) - Sayın Bakanım, Sayın Başkanım, kıymetli bürokratlar; opera ve bale sahne ve gösteri sanatlarının birçok ögesini bünyesinde barındıran bir sanat dalıdır. Drama, müzik, dans gibi sanat dalları opera ve bale içinde yoğrularak bir bütün hâlini alır ve sahnede akışı gerçekleşir. Opera 16'ncı yüzyılda İtalya'da doğmuş olmasına rağmen Türkiye'de 18'inci yüzyılın sonlarına doğru kendini göstermiş ve hızlı bir gelişim süreci geçirmiş ve bu sanat dalı devletimiz tarafından kurumsallaştırılmıştır. İlk olarak İstanbul, İzmir gibi büyükşehirlerde tiyatro binalarında opera gösterileri gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla sanata ve operaya verdiğimiz önem geçmişimizden gelmektedir. 1970 yılında İstanbul ve Ankara operaları 1309 sayılı Yasa'yla Devlet Opera ve Balesi olarak ayrı bir kurum hâline geldi. Bu kurumsallaşma vasıtasıyla 1982 yılında İzmir, 1990 yılında Mersin ve 1999 yılında Antalya Devlet Opera ve Baleleri kurulmuş, günümüzde ise Samsun, Mersin baleleriyle de faaliyetlerine devam etmektedir.

Sayın Bakanım, dünyada yüksek sanatlar olarak bilinen, çok özel ve uzun eğitimler sonucu sanat sahnesinde yer alan opera, bale, senfoni sanatçılığı ülkemizin modern sanatlarla olan ilişkisini tüm dünyaya başarıyla gururla göstermektedir. Türkiye Cumhuriyeti'mizin 100'üncü yılında sanat aracılığıyla da dünyadaki yerini alması için bu meslekleri özenilir hâle getirmek faydalı olacaktır. Sanat kurumları ve sanat mesleklerine gençlerimizi ve çocuklarımızı özendirebilmemiz için ayrı ve özel bir istihdam tarifi yapmak faydalı olacaktır. Hâlihazırda çalışan sanatçılarımızın maaş ve özlük haklarının mevcut koşullara göre güncellenmesi, örneğin, maaşlara ikramiye eklenmesi beklenmektedir. Ayrıca, yeri gelmişken, kurulmaları planlanan Sivas, Van, Gaziantep opera ve bale il müdürlükleri için deprem sonrası durum göz önünde bulundurularak hizmete açılması hem milletimizin sanat sevgisini pekiştirecek hem de istihdam bekleyen yetenekli genç sanatçılarımıza iş imkânı olacaktır.

Sayın Bakanım, sanat, ruhumuzu besleyen, estetik zevkimizi yükselten ve toplumları geliştiren önemli bir ihtiyaçtır. Dolayısıyla öncelikle çocuklarımızın ve gençlerimizin bu kültürle yetişebilmeleri için erişebilirliğinin ve sahne sayısının artması beklentimizdir. Sanatın gençlerimiz, çocuklarımız, toplumumuz için bir gereksinim ve ihtiyaç olduğu göz önünde bulundurularak ülkemiz genelinde açılması planlanan yeni sahneler veya il müdürlükleri var mıdır? Opera, senfoni, modern dans, bale gibi sanat etkinliklerinden sadece büyükşehirlerin değil, bölgesel planlamalarla bu temsillerden mahrum kalan illere de taşınması toplumsal bir gereklilik olarak faydalı olacaktır. Özellikle illerimizin kültür ve sanat altyapısını güçlendirmeyi toplumun en kıymetli ihtiyaçlarından olan sanatla bağının kurulmasını değerli bulmaktayız. Örneğin, seçim bölgem olan Çankırı'da sahne sanatları anlamında bir yapının olmaması şehrimizin sosyal donatılarını eksik bırakan bir durumdur. Bu arada belirtmek isterim ki ilimiz, 1936 yılında inşa edilmiş, şu anda eskiliği nedeniyle yıkım kararı alınmış ilk orkestral konser sahnesine sahiptir. Gençlerimizin, yaşlılarımızın, çocuklarımızın en önemli evrensel ve ortak dili olan sanatla bağının kurulması için Anadolu'nun sanat altyapısı anlamında desteklenmesi memnuniyet uyandıracaktır. Yine, seçim bölgem olan Çankırı'nın ev sahipliği yaptığı Tuz Mağarası'nın Kültür Bakanlığı himayesinde olması turizme önemli katkı sağlayacaktır. Örnek vermek gerekirse Polonya Krakow'da bulunan Wieliczka Tuz Madeni yılda 1,2 milyon ziyaretçi almaktadır ve UNESCO Dünya Miras Listesi'ndedir. Sayın Bakanım, bu konuda desteklerinizi bekliyoruz.

Teşekkür ediyorum. Cumhuriyetimizin 100'üncü yılının ilk bütçesinin hayırlı olmasını diliyorum.