RESUL KURT (Adıyaman) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Başkanım, Komisyonumuzun kıymetli milletvekilleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarımız, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın kıymetli bürokratları, kıymetli basın mensubu meslektaşlarım, değerli hazırun; herkesi saygıyla selamlıyorum.

Sosyal politika genel olarak sağlık, sosyal hizmetler, sosyal güvenlik, istihdam, çalışma hayatı alanlarındaki hizmetlerin etkin, verimli ve adaletli bir şekilde engelliler, az gelişmiş bölgelerdeki çocuklar, yoksul kent ve mahallelerdeki gruplar, Romanlar, azınlıklar, kadınlar, tek ebeveynli aileler ve yoksullar gibi dezavantajlı gruplar başta olmak üzere tüm vatandaşlarımıza ulaşmasını kapsar.

2024'te sosyal yardımlara bu nitelikteki ayrılan bütçe 497 milyar liraya ulaşmaktadır. Deprem için 1 trilyon lira kaynak ayrılmaktadır. Bu bağlamda, ödeme gücü olmayan vatandaşlarımızın sağlık primi için 100,5 milyar lira, 65 yaş üstü yaşlı ve engelli vatandaşlar için 120 milyar lira, aile destek programı için 32 milyar lira, sosyal konut finansmanının desteklenmesi için 16 milyar lira, sosyal ve ekonomik destek ödemeleri için 12,5 milyar lira, elektrik tüketim desteği kapsamında 8,6 milyar lira; engelli eğitim, taşıma giderleri için 6,4 milyar lira, koruyucu aile uygulaması kapsamında da yaklaşık 1,5 milyar liralık bir kaynak ayrılmaktadır.

Sayın Başkanım, bu kapsamda, ödeme gücü olmayan, geliri asgari ücretin üçte 1'inin altında olan vatandaşların sağlık primi giderlerini karşılamak amacıyla da özellikle 100,5 milyar lira ayrılmış olması büyük bir önem taşımaktadır.

2002 yılında 4 olan sosyal yardım program sayısı bugün 50'nin üzerine çıkarılarak ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza 2002-2023 Ekim dönemine kadar yapılan sosyal yardım miktarı toplam 814 milyar liraya ulaşmaktadır. Sosyal devlet anlayışımızın bir gereği olarak hem gayrisafi yurt içi hasılaya oranı hem de sosyal yardımların merkezî yönetim bütçesi içindeki payı yaklaşık 4 katına yükselmiştir.

6 Şubat asrın felaketinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımız birçok konuda öncü ve önemli görevler ifa etmiştir. Afet ve acil durumlarda psikososyal destek çalışmalarının koordinasyonunu sağlayan Bakanlık, psikososyal destek çalışmalarını ilk günden itibaren sahada başlatmış ve hâlen de müteşekkiriz Sayın Bakanımıza, benim de seçim bölgem Adıyaman'da özellikle psikodestek anlamında çok kıymetli çalışmalar var; teşekkür ediyor, şükranlarımı sunuyorum. Deprem bölgesinde bulunan illerimizde bu kapsamda psikososyal destek sunulan kişi sayısı yaklaşık 3 milyondur, afet bölgesinden ayrılan vatandaşlar da dâhil edildiğinde yaklaşık 3,9 milyondan fazla kişiye psikososyal destek verilmiştir. Afet bölgesinde Bakanlıkça kurum bakım hizmeti verilen 2.610 çocuk, kadın, engelli, yaşlı vatandaş farklı illerdeki güvenlik kuruluşlarına nakledilmiştir. Bakanlıkça yakınlarına ulaşılamayan, kimliksiz olan veya kendini ifade edemeyen, hastanelerde tedavisi devam eden çocuklar süreçte yakından takip edilmiş, tedavisi tamamlanan çocuklar Bakanlık tarafından korunma ve bakım altına alınmıştır. Afet nedeniyle ailesinden ayrı düşmüş, refakatçisi olmayan 1.912 evladımız kimliklendirme, rehberlik, danışmanlık hizmetleri sonucunda 1.866 evladımız ailelerine; ailesi olmayanlar, ailesi depremde vefat eden kişilerin de yakınlarına teslim edilmiştir. Depremden etkilenen vatandaşlarımızın akut ihtiyaçlarının karşılanması için deprem destek hattı kurulmuştur. Deprem bölgesinde çadırlarda barınan, bakıma ihtiyacı olan engelli ve yaşlı vatandaşlarımız korunma ve bakım altına alınarak farklı illerdeki kurumların bünyesinde korunma altına alınmıştır. Afetten etkilenen vatandaşlarımızın afet bölgesinde ve tahliye edilmiş oldukları illerde acil ve temel ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 1 milyar 850 milyon liralık kaynak ayrılmıştır. Sahada kurumsal ve bireysel bağışların kabul edildiği, dağıtımların koordine edildiği 72 ulusal ayni bağış ve 16 uluslararası ayni bağış deposu kurulmuştur. Deprem bölgelerinde 206, deprem bölgesi dışındaki illerde 94 sosyal market kurulmuştur. Deprem bölgesinde 14 mobil sosyal market tırı faaliyete geçirilmiştir. 27 kadın giyim, bebek bakım çadırıyla Bakanlığın faaliyetleri depremzede vatandaşlarımızın hizmetlerine sunulmuştur. Hava taşıtları aracılığıyla ayni bağışların afet bölgelerine ulaşımı sağlanmıştır. 32 binden fazla yardım tırı depremzede vatandaşlarımıza ulaştırılmıştır. Kadınların hem becerilerini geliştirebileceği hem ailelerinin ihtiyaçlarını karşılayabileceği hem de depremin olumsuz etkilerinden kurtularak meşgul olabilecekleri kadın kooperatifleri iş atölyeleri oluşturmuştur. 6 molaevi hizmete açılmıştır. Seçim bölgem, memleketim Adıyaman'da da çocuklar için geçtiğimiz ay çocukevi yapımına başlamıştır, Sayın Bakanımıza teşekkür ediyorum.

2013 yılından bugüne kadar vatandaşlarımızın sosyal hizmetlere giriş kapısı niteliğindeki 410 sosyal hizmet merkezi açılmıştır. Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) kapsamında hane ziyaretleri yapılmaktadır. 6,9 milyon hane ziyaretini altı yıl içerisinde ASDEP programı çerçevesinde Bakanlık gerçekleştirmiştir.

Yine, Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeleri başta olmak üzere ülkemizin birçok yerinde kadınların psikososyal, sosyokültürel, mesleki ve kişisel yönden gelişimlerine destek olmak amacıyla 610 aile destek merkezi (ADEM) ve 108 sosyal dayanışma merkezi (SODAM) hizmete açılmıştır.

Bu vesileyle, özellikle belirtmek gerekir ki AK PARTİ hükûmetleri döneminde kadınların iş gücüne katılım oranında da büyük bir artış yaşamıştır. Ulusal Vefa Programı kapsamında 2023 yılı Ekim ayı itibarıyla 126 bin yaşlı vatandaşımızın temizlik, günlük bakım, yemek gibi temel ihtiyaçlarının sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları aracılığıyla karşılanması sağlanmıştır. Afet ve acil durumlarda psikososyal destek ekipleri tarafından bireylerin, aile ve toplumun en kısa zamanda normal yaşantılarına dönebilmeleri amacıyla psikolojik destek çalışmaları verilmiştir, verilmeye devam edilmektedir. 2013 yılından bu yana 195 afet ve acil durum olayında 4,5 milyon vatandaşımıza psikososyal destek verilmiştir.

Engelli ve yaşlı bakım hizmetleri verilmektedir. Bugün 654 engelli 149 umutevinde bu hizmetten faydalanmaktadır. Türkiye genelinde 136 engelsiz gündüz hizmet merkezinde engelli bireylerin öz bakım becerileri geliştirilirken sosyal yaşam becerilerinde toplumun aktif bir üyesi olabilmeleri için destek verilmektedir. 107 engelli bakım ve rehabilitasyon merkezinde 7.049 engelli bireye, 310 özel bakım merkezinde 28.591 engelli bireye yatılı bakım hizmeti sunulmaktadır.

Yaşlılar için hayata geçirilen gündüz yaşam merkezlerinde psikososyal rehabilitasyon, gündüz bakım ve evde destek hizmetleri sunulmaktadır. 2002 yılında 63 resmî huzurevinde 4.952 yaşlımıza hizmet verilirken Darülaceze Başkanlığı da dâhil olmak üzere 168 resmî huzurevinde 14.637 yaşlıya, 22 diğer kamu kuruluşuna ait huzurevlerinde 1.952 yaşlıya hizmet verilmektedir.

Evde bakım hizmeti uygulamasıyla engellilerimizin ciddi anlamda, toplumsal anlamda desteklenmesi ve aile içerisinde herhangi bir kimsenin ekonomik yardımı olmasına gerek kalmaksızın varlıklarını devam ettirebilmeleri imkânı sağlanmıştır. Bugün evde bakım yardımından yaklaşık 562 bin engelli vatandaşımız faydalanmaktadır. Evde bakım yardımı ödemesi 5.097 lira olarak yardımın başlangıcından bugüne kadar toplam bütçesi 110,5 milyar liradır.

Mayıs 2015'te başlatılan doğum yardımıyla annelere, doğum yapan annelere maddi ve ekonomik destek sağlanmaktadır.

Yoksulluk riski altındaki ailelerin eğitim çağındaki çocuklarını düzenli olarak okula göndermelerini teşvik amacıyla düzenli bir şekilde şartlı eğitim yardımı yapılmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

RESUL KURT (Adıyaman) - Toparlıyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kurt, toparlayın lütfen.

RESUL KURT (Adıyaman) - Evet, aslında 4 programın 50'nin üzerine çıkıyor ve çıkmış olması AK PARTİ hükûmetleri döneminde aile ve sosyal hizmetler anlamında yapılan yardımları, destekleri ciddi bir şekilde ifade etmektedir. Bu vesileyle, Sayın Bakanımıza, Sayın Bakanımızın şahsında tüm çalışma arkadaşlarına teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyor, görevlerinde başarılar diliyor, 2024 Bakanlık bütçesinin hayırlı olmasını diliyor, saygılar sunuyorum.