MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, kıymetli bürokratlar, kıymetli basın mensupları; öncelikle hepinizi hürmetle selamlıyorum.

Çalışma hayatı ve istihdam piyasasıyla ilgili bir kanun teklifini görüşüyoruz. Ben öncelikle bu kanun teklifini getiren değerli milletvekili arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak çalışma hayatıyla ve istihdam piyasasıyla ilgili köklü bir reform yapılması ihtiyacı olduğu görüşündeyiz. Özellikle iş gücünün niteliğinin yükseltilip etkinliğinin artırılması, iş sağlığı ve iş güvenliği şartlarının iyileştirilmesi, yine, sosyal güvenlik alanında norm ve standart birliğinin sağlanması gibi konulara yönelik köklü reform yapılması gerektiğini düşünüyoruz.

Getirilen kanun teklifinin 1 ve 3'üncü maddesi kısa çalışma ödeneğiyle ilgili düzenleme. 2020 yılında pandemi döneminde geçici olarak uygulamaya koyduğumuz sigortalılık süresi ve ödeme gün sayısını bir daimî madde olarak düzenliyoruz. Şöyle ki: Son 120 gün hizmet akdine tabi olacak ve son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması hâlinde kısa çalışma ödeneğinden yararlandırmayı öngörüyoruz. Benim yani kafama şu takıldı: Pandemi döneminde yaptığımız uygulamayı hangi ihtiyaçla şimdi tekrar daimî madde olarak düzenliyoruz? Açıkçası, gerekçeye baktım; "Daha fazla sigortalının bundan yararlanması." denilmiş. Baktığımız zaman, istihdam verileri gerçekten son yıllarda çok yüksek oranda artıyor yani OECD ülkeleri arasında en fazla istihdam sağlayan ülkeyiz. Buradaki ihtiyacı açıkçası tam kavrayabilmiş değilim, değerli teklif sahibi arkadaşlarımız bununla ilgili bir izahat verirler.

Bir de 3'üncü maddede bu düzenlemeden önceki uygulamanın devamını öngörmüşüz, orada bir husus hariç. Tabii, düzenleme doğru bir düzenleme "Sigortalının kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte sigortalıdan tahsil edilir, ölen sigortalılara ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez." diye yeni bir hüküm getirmişiz. Doğru bir düzenleme ama bu, biliyorsunuz, kısa çalışmayla ilgili husus işverenin talebi üzerine yürütülen bir işlem. Yani ben düşündüm "Sigortalının ne gibi bir kusuru olabilir?" Mutlaka vardır, varsa, o konularda bir bilgilendirme yaparlarsa yani düzenlemenin bu anlamda da bir ihtiyaçtan kaynaklandığını öğrenmiş oluruz.

2'nci madde 2016 yılından beri uygulanan istihdam teşvikiyle ilgili bir düzenleme. İlave istihdama teşvik verilmesi; genç, kadın ve mesleki yeterlilik sahibi işsizlerin istihdam edilmesine yönelik bir istihdam teşviki düzenlemesi; çok doğru bir düzenleme, isabetli bir düzenleme. Etki analizinde verilen bilgilere göre yıllık ortalama 650 bin istihdam sağlamış bu teşvikle. Bu anlamda, bu sürenin 2024 yılında ve 2025 yılında da uygulanmasını doğru bir düzenleme olarak görüyoruz.

4, 6, 7 ve 8'inci maddeler, bu iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili denetim konusu. Açıkçası, eski bir denetim elemanı olarak işin içinden tam çıkamadım. Şöyle: Mevcut düzenlemede hem Çalışma Bakanlığı Kanunu'nda hem de İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nda bir hüküm var. Bu denetimler iş müfettişlerinin yetkisinde, o nedenle kanunda sayılan İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumunun çalışanlarını idari yargı yetkili görmüyor. Tamam, bir ihtiyaç, bir düzenleme yapmamız lazım ama getirilen düzenleme bu ihtiyacı tam karşılıyor mu? Açıkçası tereddüde düşüyorum. Niye? Çünkü ilgili kanunlardaki hükümleri kaldırmışız, yeni bir madde ihdası yapmışız, mevcut düzenlemelerdeki yetkiyi o kanunda yeniden tanımlamışız; benim gördüğüm bu. Bir de "Bakanlık adına denetim yaparlar." demişiz yani yargı karşısında yine bir sıkıntı olabilir diye düşünüyorum. Bu alan çok önemli, tabii ki iş sağlığı ve iş güvenliği denetimleri çok önemli; biz her defasında burada da bu görüşümüzü ifade ediyoruz. "Acaba, bununla ilgili, yargıdan da dönmesi söz konusu olmayacak, daha etkin çalışmayı sağlayacak, bu iş sağlığı ve güvenliği konusundaki denetimleri aksatmadan yürütecek yeni bir yapılanma kurabilir miyiz?" diye düşünüyorum. Yani mevcut düzenleme açıkçası tam olarak içimize sinmiyor, öyle diyeyim yani eksik, mutlaka bir düzenleme yapılması lazım ama burada tekrar sıkıntı çıkabilir diye endişe ediyoruz.

5'inci madde asgari ücret desteğiyle ilgili bir düzenleme. Bu da yıllardır sağladığımız bir destek. Aslında işverene sağlanan bir destek ama dolaylı olarak işçiye de sağlanan bir destek yani bunu sadece işverene ek bir kaynak aktarmışız gibi görmenin de doğru olmadığını düşünüyoruz. Yani bir defa hem istihdamı korumak hem kayıt dışı istihdama mâni olmak ve işten çıkarmalara meydan vermemek açısından işverenin iş gücü maliyetinin bir kısmının karşılanmasını doğru olarak görüyoruz. Yani burada her şeyden önce, evet, işçinin hakları, işverenin hakları sağlanmalı ama her şeyden önce iş korunmalı. Yani ortada iş kalmazsa ne işçinin ne işverenin hakkı kalmaz. Bu anlamda asgari ücret artışından gelen maliyetin bir kısmının karşılanmasını doğru ve önemli bir düzenleme olarak görüyoruz.

Bir diğer konu, herhâlde bu kanun teklifine ilave edilir diye tahmin ediyoruz. En düşük emekli aylığının 10 bin liraya çıkarılması ve 5 puan SSK ve BAĞ-KUR -eski adıyla- emeklilerine refah payı verilmesiyle ilgili düzenleme tahmin ediyorum bu teklife eklenecek. Sayın Başkan duymuyor beni ama herhâlde eklenecek.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kalaycı, tabii, ben ekleyemiyorum ama siz Komisyon olarak uygun görürseniz...

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yok, önerge gelmiştir diye.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Yani Başkanlığımıza böyle bir sürü önerge gönderiyorlar. Ben her geleni dikkate almak durumundayım.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Evet.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Gelmiş yani madde, işte, emekli maaşıyla alakalı, diğer zamla alakalı...

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Ne diyor Başkanım?

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Daha resmiyeti yok, taslak göndermişler bana şu an için.

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Ama sordu da konuşmasında kullanacağı için ondan tespit edeyim dedim.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Nasıl?

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Konuşmanızda kullanırsınız diye, ne geldi diye. Bir açıklama oldu herhâlde.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yok. Yani ocak ayı içindeyiz, bir an önce bu konuda düzenleme yapılması gerekiyor. Bu konudaki yapılan çalışmalarla da durum netleşti, bu açıklandı; doğal olarak bu teklife bunu eklememiz lazım. Benim görüşüm bu ama...

RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Rakamlar artmıştır diye düşündük.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Bana gelende bir değişiklik yok şu an.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Evet, burada şunu belirteyim: Tabii ki emekli aylıklarının iyileştirilmesini biz Milliyetçi Hareket Partisi olarak sürekli ifade ediyoruz. Burada şu durumun da dikkate alındığını görüyoruz: Emekli aylıkları arasında bir dengeyi sağlama. Memur emeklileri, biliyorsunuz, memurların maaşındaki artış oranı kadar yararlanıyor. SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin de bu anlamda aynı dengeye gelmesi doğru bir yaklaşım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Bitiriyorum Başkanım.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun lütfen.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Temmuz ayında yapılacak artışla birlikte değerlendirme sonucu böyle bir ilave 5 puan refah payı ve asgari emekli aylığının da 10 bin lira olmasına karar verildi. Yapılan hesaplamalara göre, temmuz zammıyla birlikte emeklilere yüzde 70'in üzerinde zam verilmesi söz konusu olacak. Yapılan çalışmalardan, yapılan açıklamalardan bunu görüyoruz.

Maddeler görüşülürken maddelerle ilgili görüşlerimizi ayrıca ifade edeceğiz.

Ben teşekkür ediyorum, hayırlı olsun diyorum.