KOMİSYON KONUŞMASI

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Değerli Başkan.

Değerli milletvekilleri, değerli Adalet Bakanlığı personelleri, basın mensupları, Türkiye Barolar Birliği Başkanı; hepinizi saygıyla, hürmetle selamlıyorum.

Şimdi, Değerli Başkanım, eğer ben bu gömleğimin düğmesini baştan yanlış iliklersem sonuç da yanlış olur. Sayın Cumhuriyet Halk Partisi Sözcümüz Süleyman Bülbül Bey dedi ki: "Siz Anayasa'ya aykırılık incelemesiyle ilgili bir rapor düzenlediniz mi?" İncelenen rapor, İç Tüzük benim elimde, o yetmediği gibi parlamento hukuku elimde; sizin burada inceleme raporunu düzenleyip buradaki Komisyon üyelerine tek tek dağıtmanız gerekirken Kanunlar ve Kararlardan sorumlu arkadaşımız "Bunlar gizlidir, verilmez, iç yazışma..." Geçmişte almışım, bunu niye bize dağıtmıyorsunuz? İç Tüzük'ün 31'inci maddesi diyor ki -ben Komisyon üyesi değilim- "Komisyon üyesi olmayan dahi bunu inceleyebilir." Bu, aynı zamanda sizin kanun teklifinizin dosyasının bir parçasıdır. Kanun teklifinin bir parçası olan inceleme raporu nasıl gizli evrak olabilir, gizli evrak üzerinde biz burada nasıl bir çalışma yapabiliriz? Yani burada İç Tüzük 31 der, parlamento hukuku der, değerli anayasa hukuku hocamız burada, kendisi gayet rahat bunu hukuk fakültelerinde ders olarak anlatır ama siz gelip buna derseniz ki efendim -Kanunlar ve Kararlardaki bir personel arkadaşımız- "Bu gizlidir efendim, bu bizim iç yazışmamızdır." Peki, gizliyse siz onu okuyabiliyorsunuz, ben niye okuyamıyorum arkadaş? Yani bu gizli olan evrakınızı iktidarın vekili okuyabiliyor, muhalefetinki okuyamıyor. Ben böyle kanunu reddediyorum arkadaş, yapamazsınız bunu! Önce bana bunu verin, ondan sonra devam edeceğim.

MUSTAFA ARSLAN (Tokat) - Bağırmadan konuş Hocam, duyuluyor.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Beyefendi ama anlatamadım ben, bir saatten beri anlatıyorum, bana önce onu verin. Gizli evrak olmaz burada, gizli belge olmaz burada. Burada, ben daha önceki komisyonlarda almışım. İç Tüzük 31 diyor, parlamento hukuku bunu ders kitaplarında anlatıyor, bu deniliyor. Niye bunu vermiyorsunuz siz? Öncelikle bunu istiyorum Başkanım.

Yani, bu ses tonundan dolayı hepinizden de ayrı ayrı özür diliyorum. Bu yanlışlığı düzeltmek zorundayız. Parlamentoda böyle gizli evrak olmaz, bu bir.

İkincisi: Şimdi, Değerli Başkanım, burada bizim İç Tüzük'ümüzün 35'inci maddesi var. Burada, İç Tüzük 35'e göre şu anda Parlamentoyu yönetiyoruz. Ne diyor? Efendim "Adalet Komisyonuyla ilgili olan, bağlantılı olan kanun teklifleri varsa, bunların birbirleriyle ilişkileri varsa bunları birbirine birleştirebilir." diyor. Şimdi, konu bu iken, bizim teklif edip şu anda Komisyonunuzda bekleyen, toplumda infial yaratacak olan suçlar hariç olmak üzere toplumda bir genel af teklifimiz var, infial yaratacak olan suçlar hariç olmak üzere. Bu ne zaman? 28'inci Dönem (2/1933) esas numaralı bir Kanun Teklifi'miz var. İki: Aynı şekilde, 1512 sayılı Noterlik Kanunu. Sayın Genel Müdürümüz burada, noterler hafta sonu çalışıyor ama noterler hafta sonu kanunla çalışmıyor ki idari bir düzenlemeyle çalışıyorlar, idari bir düzenleme yapmışlar, Noterlik Kanunu'nda böyle bir hüküm yok. Diyoruz ki bu kanun da yine bununla bağlantılı. Yine, 9 Aralık 2023 tarihinde (2/1760) esas numaralı Noterlik Kanunu'yla ilgili, hafta sonu çalışmayla ilgili Kanun Teklifi'miz Adalet Komisyonunda şu anda bekliyor, bununla bağlantılı. Mademki "yargı paketi" diyoruz, buyurun, yargı paketinin bir parçası, bununla birleştirelim, onunla birlikte görüşelim.

Üçüncüsü, yine Türk Ceza Kanunu göçmen kaçakçılığı suçuyla ilgili. Burada verilen cezalar çok düşük ve caydırıcı değil. Bu cezaların ağırlaştırılması açısından, göçmen kaçakçılığı suçunun engellenmesi açısından 29 Aralık 2023 tarih, (2/1898) esas numaralı Kanun Teklifi'mizle birleştirilmesini istiyoruz.

Yine, aynı şekilde, Türk Medeni Kanunu'yla ilgili tapu iptal ve tescil davalarında uzun süreli yargılamalar sebebiyle ön alım bedelinde oluşan değer kaybının telafi edilmesi amacıyla... Bu paralar orada faizli olarak yatırılmıyor, bunun en azından faizli yatırılması açısından Medeni Kanun'da teklif vermişiz. Bu da aynı şekilde 2/2/2024 tarihinde -daha bundan, taptaze, on sekiz gün öncesi- (2/1981) Adalet Komisyonunda bekliyor.

Aynı şekilde, yine Medeni Kanun'da... İşte "Anayasa Mahkemesi iptal etti, boşluk kaldı." vesairesi dediniz ya "Kadının evlenmesiyle birlikte kocasının soyadını alır."la ilgili Anayasa Mahkemesi iptal etti ve bununla ilgili gayet rahat, Anayasa Mahkemesinin düzenlediği, talep ettiği şekilde, uygun gördüğü şekilde kadının soyadıyla ilgili bir kanun teklifimiz var. Bu da 9 Kasım 2023, (2/1761)...

Aynı şekilde, Avukatlık Kanunu. Stajyer avukatlara ilişkin staj süresince asgari ücret düzeyinde bir ücret verilmesini teklif ettik. Hâkim ve savcı stajyerlerin sigortası nasıl yapılıyorsa, nasıl bir ücret veriliyorsa buna ilişkin asgari ücret düzeyinde bir ücretin stajyer avukatlara verilmesiyle ilgili 21 Ağustos 2023 tarih, (2/1538) esas numaralı Kanun Teklifi'mizin birleştirilmesini istiyoruz.

Yine, aynı şekilde, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'yla ilgili (2/762) esas numaralı Kanun Teklifi'miz var.

Yine, aynı şekilde, 14 Ağustos 2023 tarihli, 4342 sayılı Mera Kanunu'yla ilgili, burada dava açabilecekler... Yani köyde ikametgâhı bulunan kişilerin de o merasıyla ilgili dava açması lazım. Adamın koyunu var vesairesi var; nereye götürecek? Ama mevcut olan kanunda bunun dava açma hakkı yok, bunun açma hakkı var yani bu kanunla yine bağlantısı var. (2/1528) esas numaralı Teklifi'mizle birleştirilmesini istiyoruz.

Yine, aynı şekilde, kamu kurumlarında çalışan avukatların özlük haklarının iyileştirilmesiyle ilgili 9 Temmuz 2018 tarihinde verdiğimiz (2/1140) esas numaralı Kanun Teklifi'miz var.

Yine, aynı şekilde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'muzdaki Cumhurbaşkanına hakaret, 299'la ilgili değiştirilmesi... Ne demek? Benim onurum, şahsiyetim, kişiliğim ile Sayın Başkanımın, sayın bakanların, sayın hocalarımızın, Sayın Cumhurbaşkanımızın, köydeki çiftçimizin ve köydeki çoban ağabeyimizin onuru, şahsiyeti -benimki ve sizinkiler- aynıdır. Dünyanın bu şekilde otoriter olan ülkelerinde Cumhurbaşkanı ayrı bir yere oturtulur; onun onuru, şahsiyeti farklı, diğerleri farklı.

Değerli arkadaşlar, hepimiz onur açısından, şahsiyet açısından, kişilik açısından eşitiz yani hiçbirisinin içinde bulunduğu, aldığı görevler, mevki, makamlar nedeniyle "Senin onurun, şahsiyetin daha yüksek, diğerininki daha alçak." Bu, Anayasa'nın 2'nci maddesindeki hukuk devleti ilkesi ile Ceza Kanunu'ndaki suçta ve cezadaki eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği için bununla ilgili de 9 Temmuz 2018 tarihinde (2/1138) esas numaralı bir Kanun Teklifi'miz var. Bu kanun tekliflerinin hepsi tekrar, yine yenilenmiş durumda, yenilenmiş yani siz buna 2018 olarak bakmayın, bunların hepsi yenilenmiş durumda; bunlar Adalet Komisyonunda bekliyor.

Yine, aynı şekilde, Türk Ceza Kanunu'nun... (2/1137) esas numaralı yine bekliyor Komisyonda.

Yine, aynı şekilde, kamuya arz edilen taşınır ve taşınmaz mallara karşı nefret ve ayrımcılık saikiyle yapılan eylemlere verilen cezaların özel mülkiyete tabi olan mallara karşı yapılan aynı eylem için de uygun görülmesini talep ediyoruz. Yok efendim, kamuya ait olan mala zarar verirsen ayrı bir ceza, özel şahsa ait olana zarar verirsen ayrı bir ceza; böyle bir ayrımcılık olmaz, Anayasa'nın 10'uncu maddesindeki eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil etmektedir. Yine, aynı şekilde, 2/1... Bunun da birleştirilmesini talep ediyoruz.

Bununla birlikte, yine, aynı şekilde, tutuklananların cezaevinde bulundukları müddet içerisinde yiyecek içecek bedellerinin hazine tarafından karşılanmasını talep ediyoruz arkadaşlar. Kişi tutuklu, cezaevinde, geçinemiyor. Ben İnsan Haklarını İnceleme Alt Komisyonu üyesiyim. Yurt dışındaki cezaevlerine gidin, devlet diyor ki: "Tamam, sen suç işledin ama senin ekonomik anlamda gerçekten ödeyecek elektrik paran yok, su paran yok, yiyecek paran yok." Devlet bunu karşılıyor, daha ötesine gidiyor; devlet, cezaevine girdiği gün, onun suç dosyasında yazan eğitimi, mesleği vesairesiyle ilgili 2 tane kitabı da kapısının önüne koyuyor. En azından cezaevine girdiği o ilk günlerdeki o sıkıntısı vesairesi gitsin diye kitabını dahi kapısına koyuyor. Yani bu kişi eğer dışarıda ekonomik anlamda sıkıntı vesaire içerisinde olsaydı devletimiz yardımcı olmayacak mıydı? Olacaktı. İçerideyken ne fark ediyor? Niye sosyal yardımları içeride vermiyoruz ki? Aynı şekilde, bu sosyal yardımları da içeride vermemizde fayda var değerli arkadaşlarım.

Geliyoruz izinsiz olarak alkol, içki imalatı, satış ve kaçakçılık yapan kişilere verilen cezalarla ilgili konuya. Bunlarla ilgili cezaların artırılmasını istiyoruz. Dünya kadar insan öldü ya, yazık günah. Bununla ilgili cezalar caydırıcı değil. Yine, aynı şekilde, bununla ilgili Adalet Komisyonunda bekleyen kanun teklifimiz var.

Sığınmacılara, mültecilere baro tarafından avukat görevlendirilmesinde kişinin istem şartının aranmaması gerekir. Bu ne oluyor? Mevcut olan kanununda diyor ki: Efendim, kişi avukat aramadan, gayet rahat, baro tarafından görevlendirilmesi lazım. Yani bu anlamda, yine, aynı şekilde, bir kanun teklifimiz var, (2/1112) sayılı Teklif'imiz bekliyor Adalet Komisyonunda.

Yine, aynı şekilde, avukatlık sınavının yılda 2 kez yapılması ve sınava ilişkin hususlar... Şimdi, bu, gayet rahat, yine bir sefer yazılmış; bu, önemli değil.

HALİL ÖZTÜRK (Kırıkkale) - Bunları hangi bağlamda konuşuyorsunuz?

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - İç Tüzük'ün 35'inci maddesinin gelen kanunla bağlantısı var, bu bağlamda anlatıyorum Sayın Vekilim yani birleştirilmesi lazım usul açısından, teklifim o.

Şimdi, aynı şekilde, yine 28'inci Dönem Birinci Yasama Yılında kanun teklifimiz var burada nefret suçuyla ilgili. Halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılama suçunun, nefret suçu tanımında yer alan tüm unsurlara yer verilecek şekilde kapsamının genişletilmesi lazım. Orada kapsam çok dar ve dünya ceza hukukuna biz baktığımız zaman, buradaki kapsam biraz daha geniş; bunun da birleştirilmesini istiyorum.

Yine, aynı şekilde, Savcılar Yüksek Kurulu Başkanının kurul üyeleri arasından gizli oyla seçilmesi yönünde yine bir kanun teklifimiz var.

Yine, aynı şekilde, müdafi, vekil olarak görevlendirilen avukatlara ödenen bedel, meblağ çok düşük. Bunun da aynı şekilde bununla birleştirilmesini talep ediyorum.

Uyuşturucu, uyarıcı maddelerin imalatı, ticareti, bulundurulmasına ilişkin cezalar düşük olduğu için, maalesef, bu çok fazla. Uyuşturucuyla mücadele konusunda bir kanun teklifimiz var 28'inci Dönem Birinci Yasama Yılında. Bunun da...

HALİL ÖZTÜRK (Kırıkkale) - Herhâlde 50 tane daha var orada.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Yok, bitmek üzere Sayın Vekilim. Özür dilerim. Sabrınıza teşekkür ederim, bitiyor.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Sayın Tanal, devam edin lütfen.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Yani bu kanun tekliflerini ben kişisel, babam için yapmadım; oturdum, çalıştım, kamu hizmeti için... Teşekkür etmeniz lazım, böyle çalışkan arkadaşlarınızın aranızda olduğu için teşekkür etmeniz lazım.

HALİL ÖZTÜRK (Kırıkkale) - Komisyon üyesi arkadaşlar bunu bildirir, o bakımdan şey yaptım.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Yine, aynı şekilde, uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin kullanılmasıyla ilgili -bir az önceki imalatıydı, bu da kullanılmasıyla ilgili- hapis ve adli para cezalarının ağırlaştırılması lazım. Bunlar, yine, aynı şekilde, yetersiz.

Yargılama giderlerinin, mahkûmiyet ortadan kaldırılarak, hak arama hürriyeti açısından... Burada nedir? Mahkûm beraat ediyor, sanığın avukatı var, sanık avukatı aleyhine, maalesef, avukatlık ücretine hükmedilmiyor. Geçmiş günlerde Sayın Adalet Bakanımıza bunu ilettik yani sözlü anlamda bunu ilettiler ama bu, yasal anlamda bir madde hâline gelmediği için hâlen yargılamada hâkimler arasında çelişkili kararlar var. Bu yekpareliğin sağlanması gerekiyor.

Yine, aynı şekilde, Medeni Kanun'un 347'nci maddesinde anne ve babanın değil çocuğun yararı gözetilecek şekilde bir kanun teklifimiz var 28'inci Dönem Birinci Yasama Yılında, yine Komisyonunuzda bekliyor. İki yıl veya daha az süresi kalan iyi hâl hükümlülerinin talep etmeleri hâlinde cezaların koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasıyla ilgili infaz yasasında hüküm var.

Değerli Başkanım, İç Tüzük'ümüzün 35'inci maddesi diyor ki: Komisyona havale edilen ve gelen kanun teklifleri arasında bağlantı varsa bunlar birleştirilir. Şimdi, burada -farklı kanunlarla- hiç sizin Komisyonunuzla ilgisi olmayan yani hiç alakası, ilgisi olmayan maddeler eğer torba şeklinde burada görüşülüyorsa benim bahsettiğim direkt Komisyonunuzla ilgili ve bu, adı da üzerinde "yargı paketi" gerçekten, bu yargı paketinin içerisini tam zenginleştirecek ve kamuoyunda insanların beklediği, infial yaratacak olan suçlar hariç olmak üzere, af yasası bu toplum için... Çünkü devlet kurulduğu zaman ilk 10'uncu yılında, 25'inci yılında, 50'nci yılında, 75'inci yılında ve 100'üncü yılında artık, cezaevlerinde insanların yatacak yerleri yok. Orada -cezaevi alt komisyonu üyesi olduğum için onlar raporlarımızda da aynı şekilde var ve bu, resmî kayıtlarda da var- yatacak yer olmadığı için, infial yaratacak olan suçlar -maalesef, keşke, objektif, tarafsız basın olsa, belirli basın mensuplarını ve basın gruplarını tenzih ediyorum burada, cümlemi cımbızla çekip bir tarafa çekmesinler, altını kalın çizgilerle çizerek söylüyorum- hariç olmak üzere, artık, bu toplumda af bir zarurettir, bir ihtiyaçtır. Cumhuriyetin 100'üncü yılında bunu Parlamentonun gündemine alması lazım ve tüm dünyada her 100'üncü yılında veya 50'nci yılında devletler bunu yapmıştır, bizim de bunu başarmamız lazım diyorum.

İnşallah, bana bu yeri tahsis ettiniz ama bu, herhâlde, konuşmak için geçici bir yer değil; ben milletvekiliyim, kalıcı olarak burada çalışabileceğim diye düşünüyorum.

Yalnız, sizden istirhamım, geçmişteki inceleme raporlarını ben aldığım hâlde bana bu kanun teklifiyle ilgili, sizin görebildiğiniz Komisyon Başkanı olarak, iktidar partisi milletvekillerinin görebildiği bir inceleme raporunu, ne olur... Yani, ben bunu yalvararak istemiyorum, benim anayasal hakkım, 31'inci madde -İç Tüzük son fıkra- diyor ki: "Komisyon üyesi olmayan vekil görebilir." Ben görmek istiyorum, okumak istiyorum ve bu, diğer Komisyon üyelerinin de hakkıdır; onların da istemelerini, almalarını, talep etmelerini istirham ediyorum.

Uzattığım için de kusura bakmayınız.

Teşekkür eder, saygılarımı sunarım.