MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Şu durum bence çok vahim arkadaşlar: Sayın Genel Müdürüm, dediniz ki...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, bu çok kolay, arada arayın Bakan Yardımcısını, alın yanıtı, paylaşın...

MEHMET ATMACA (Bursa) - Esas bu soruyla ilgili muhatabın bu Bakanlığın olması gerekir çünkü bir yapı güvenliği söz konusu.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Şöyle: Sayın Bakan Yardımcımız...

BAŞKAN ATAY USLU - Müzeyyen Hanım soruyu bir sorsun. Soruyu bir daha soralım.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Ben sorayım sorumu tekrar.

Sayın Bakan Yardımcım ve Sayın Genel Müdürüm; şimdi, siz: "Bir yığın liçi yapılıyor, bunun projesini şirket hazırlıyor ve bizim gidip bunu kontrol etme şansımız yok." gibi, bu anlama gelen bir cümle kullandınız.

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRÜ RECEP AKDENİZ - Üretim prosesini.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - "Üretim prosesini kontrol etme şansımız yok." dediniz. Yani bu çok vahim bir durum çünkü dediğim gibi, bugün kamuda yapılan herhangi bir inşaat ya da bir imalatta -yol olur, köprü olur veya başka bir şey olur- gider kamu mühendisi bunu denetler ve o denetim sonrası hak ediş hazırlanır ve ödemesi yapılır. Eğer bu özel sektörde bir binaysa yapı denetim firması gider denetler. Şimdi, bu kadar önemli bir üretim yapılıyor, zehirli atıklar, bir sürü ağır metal ve siyanürlü altın aramanın yapıldığı bir yerde liç yığınının özellikle jeoteknik hesaplamalarının yapılıp, yerinde, doğru uygulanıp uygulanmadığı, oradaki sulamanın yeterince, belli yoğunlukta verilip verilmediği kontrol edilmiyorsa bu çok daha vahim bir durum. Sizden kontrol edilmediğini anladım ben. Herhangi bir kamu kurumu veya bakanlık tarafından kontrol ediliyor mu edilmiyor mu? Bunu soruyoruz.

BAŞKAN ATAY USLU - Yükseklik ve kapasite...

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Yerinde o imalatın doğru yapılıp yapılmadığı...

BAŞKAN ATAY USLU - Üretim aşamasındaki solüsyonu yeteri kadar ya da fazla mı...

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Üretimin doğru yapılıp yapılmadığı...

BAŞKAN ATAY USLU - Yapılıp yapılmadığı konusu...

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - O açılar, şev açıları doğru mu, yükseklikler doğru mu? Bu verilen yoğunluk, su yoğunluğu yeterli mi?

BAŞKAN ATAY USLU - Bu süreç kimin tarafından kontrol ediliyor?

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Evet, soru bu.

BAŞKAN ATAY USLU - Buyurun, siz devam edin, bu soruyla ilgili cevabınızı da alalım ve devam edelim.

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRÜ RECEP AKDENİZ - Sayın Başkanım, sayın vekillerim; biraz önce de belirttiğim gibi, bizim görev alanımız çerçevesinde, biz, yığın liçinin geçirimsizlik tabakasını onaylıyoruz, geçirimsizlikle ilgili yapılan çalışmaları onaylıyoruz. Yine, çevresel etkilerinden dolayı -çünkü bu da çevresel etkileri olan bir şey- sızdırmazlığı, geçirimsizliği onaylamazsanız, kontrol etmezseniz, yer altı suları sıkıntıya girebilir. Yine, buradan çıkacak solüsyonlar da altın geri kazanıldıktan sonra atık suyun kontrolünü onaylamazsanız projeler içerisinde, bunun nasıl yönetildiğini görmezseniz, yüzey sularına veya toprağa etki edecektir; bunu da biz kontrol ediyoruz.

Bir diğer kontrol ettiğimiz husussa, bizim mevzuatımızda "Yığın liçi, üretim prosesi tamamlandıktan sonra bir maden atığı sahası hâline dönüşür." diyor. O zaman da kapatma kısmı bizi ilgilendiriyor, üst kapatmasıyla biz ilgileniyoruz, onunla ilgili proje yaptırıyoruz ve o proje çerçevesinde kapatmasını sağlıyoruz. Onunla ilgili de bir soru vardı, orada o cevabı da vereceğim.

Diğer kısım üretim süreci olduğu için, üretim prosesi, üretim aşaması olduğu için, biz hiçbir sektörde üretim aşamasına girmiyoruz, böyle bir görevimiz yok. Biraz önce örnekler de verdim, hangi sektörü ele alırsanız alın, biz üretim prosesine, üretim sürecine, üretimle ilgili yapılacak çalışmalara görev alanımız gereği girmiyoruz, böyle bir görevimiz yok. Dolayısıyla biraz önce belirtilen yüklemedir, borulamadır, solüsyonun ne kadar verileceği, ne sıklıkla verileceği, zeminin sağlamlığı, oradaki yük; bunların hepsi üretimle ilgili şeyler.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - O zaman neden "ÇED Olumlu" kararını Çevre Bakanı imzalıyor?

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRÜ RECEP AKDENİZ - Bütün tesislerde -Genel Müdürümüz burada ama- daha faaliyete geçilmeden önce, tasarım aşamasında ÇED çevresel etkileri değerlendirilir tüm kurumlarla, tüm ilgili yerlerle; dünyada da böyle.