KÜRŞAD ZORLU (Ankara) - Sayın Başkan, teşekkür ederim.

Ben de öncelikle, partimiz adına, İran Cumhurbaşkanının hayatını kaybetmesinden dolayı üzüntülerimizi ifade ediyorum. Bu süreçte Türkiye'nin özellikle arama kurtarma faaliyetleri sırasındaki etkisini ve katkısını da önemsediğimizi bir kez daha vurgulamak isterim.

Tabii, biraz önce bu maddelere bakarken anlaşmanın içerisinde insan kaçakçılığı, sınır güvenliğiyle ilgili maddeler olduğunu gördüm. Bu çok faydalı ve Orta Asya ülkeleri arasındaki ilişkilerde de bunu motive edici bir alan olarak kullanmamız gerektiğini düşünüyorum.

Bu vesileyle, son günlerde tarafımıza ulaşan bir bilgi ve şikâyetler dizisi var bu bölgeyle ilgili, Afganistan merkezli. Dolayısıyla, Sayın Bakan Yardımcımız da buradayken konunun önemine hem dikkat çekmek hem de Bakanlığın belki harekete geçebileceğini de düşünmemden dolayı Komisyonumuzda dile getirmek istiyorum. Özellikle Afganistan'ın kuzeyinde 2,5 milyona yakın Türk dili ailesine mensup insanların yaşadığını biliyoruz. Bunların içerisinde bilhassa Tacikistan da önem arz ediyor, yüzde 27 civarında bir nüfusa sahipler. Özbekler, Türkmenler, Kırgızlar burada yer alıyor fakat son bir haftadır hem görüntü, materyal bize ulaşıyor hem mail yoluyla şikâyetler geliyor, o da şu: Kuzeyde yaşayan bu insanların Taliban yönetimince iç ve dış göçe zorlandığı. bu, tabii kaygılarımızı arttıran bir durum; iki sebeple. Birincisi, eğer dış göç baskısı artacak olursa bu hem Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan sınır güvenliği açısından bir risk oluşturacaktır. İkincisi de zaten son süreçte İran üzerinden bir göç baskısı altında olan ülkemiz sınırlarına da göreli olarak yeni bir baskı meydana gelme ihtimali söz konusudur. Ben, aracılığınızla Bakanlığımızın bu konuda, başta Büyükelçiliğimiz olmak üzere, Afganistan makamlarıyla bu konunun gerçekliği, boyutları ve varsa çözümleri konusunda bir girişimde bulunmasını partim adına rica ediyorum.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Teşekkür ediyorum.

Sayın Bozay...

DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MEHMET KEMAL BOZAY - Sayın Başkanım, Sayın Vekilim; bu göç konusunda tabii biz de aslında göç ve sınır konularını birleştirerek gerekli önlemleri aldık. Özellikle İran sınırında bir sistemimiz var, bunu elektronik olarak da çok güçlendirdik ama dediğiniz gibi, bu tür benzer olaylar olabiliyor. Son sıralarda iklim değişikliğinden de kaynaklanan bir göç baskısıyla karşılaşabiliyoruz ama bu konuda sizin bahsettiğiniz bilgileri biz derleriz, sizden de müsaadenizle o bilgileri net bir şekilde de alırız ve biz bunu, dediğiniz unsurları da hani Afganistan'ı ve de İran'ı... Biliyorsunuz, arada da İran olduğu için hani oradan, Afganistan'dan geçip de İran'a da gelmeleri gerekir bu aşamada ama biz bu göç akımlarına karşı önlemleri alıyoruz. Sizdeki bilgileri de alıp ilgili makamlarımıza, göç sınır idaremize de hemen ulaştırırız.

Saygılarımla.