HASAN ÖZTÜRK (Bursa) - Başkanıma ben en son söz sırası alabilirim anlamında dedim.

BAŞKAN HÜSEYİN YAYMAN - Hasan Vekilim, ben sizin centilmen bir insan olduğunuzu bildiğim için kadınlara öncelik vereceğim.

HASAN ÖZTÜRK (Bursa) - Siz de öylesiniz Başkanım, öncelikle, ben sunum için ilgili arkadaşlara teşekkür ediyorum.

Şimdi, şu da çok doğru; aslında, eğer biz çok genel konuları, birçok iç içe geçmiş konuyu konuşursak bir şeye odaklanıp çözüm üretmekte zorlanacağız; bu bir gerçek. Bu odaklanacağımız, ayıracağımız konularda da geçen toplantıda Tuncay Vekilimizin söylediği gibi tüm paydaşlarıyla çalışma grupları oluşturmamız, aslında, daha somut cümleler ve daha somut şeyler üzerinde konuşmamıza yardımcı olacak kanaatindeyim.

Şimdi, bu tablolara bakıldığında yani basın yayıncılarına ilişkin telif hakkı düzenlemesi sunumu içerisinde, aslında basılı yayın üreticilerinin, içerik üreticilerinin ve basılı yayının reklam gelirlerinin ne kadar düştüğünü ama bunun yanına dijital içerik üreticilerinin sayısının ne kadar arttığını ve dijital içerik üreticilerinin reklam gelirlerinin de ne olduğunu koysaydık, aslında, dijital dünyayla birlikte, işte, habere ulaşım, dijital dünyanın bize kattığı artıları da görerek bu kaymanın nereden nereye olduğunu da daha iyi anlar ve dolayısıyla da Google'ın neden bu kadar çok para kazandığını ve nereden para kazandığı üzerinden de aslında bu kazandığı paranın önemli bir kısmının içerik üreticilerine ait olduğunu, o içerik üreticilerinin de yanında, bir taraftan da aslında, işte, basın özelinde konuştuğumuzda basın emekçilerinin hakkı olduğunu görebilirdik.

Burada bazı rakamlarla ilgili yani diğer ülkelerin başlattığı çalışmalardaki rakamların nelere göre belirlendiği konusunda da bu sunumda önemli bir eksik var. Yani işte, burada Kanada mıydı, 72,5 milyon dolar ödeme; bunu neye göre hesapladılar ve bu değer neye göre oluştu?

Şimdi, "Bu telif hakkı ve telif hakkı bedeli olan içeriğin değerinin ne olduğunu nasıl ölçeceğiz?" konusu, aslında, onun yarattığı değer üzerinden hesaplanması gereken de bir konu. Dolayısıyla, şunu demek istiyorum: Burada konuşulan en önemli konu, aslında, basılı yayının gelirlerinin ve etkinliğinin ne kadar düştüğünü, dijital yayının ve dijital içerik üreticilerinin de ne kadar fazla gelir kazandığını da görmemiz lazım. Yani bir yandan burada basın çok zayıflıyormuş gibi gözükse de diğer tarafta da insanların çok daha fazla içerik üretmeye başladığını, basın-yayının sadece belli kuruluşlar değil, işte, az önce belirttiğimiz gibi, çok değerli insanların "ınfluencer" dediğimiz kişilerin de bir içerik üreticisi noktasına geldiğini, dolayısıyla bizim içerik üreticilerini de sınıflandırarak ve onların ürettiği içeriklerin de bir telif hakkı içerdiğini içeriklerin içine katarak bu sorumluluğu da platform üreticilerine katmamız gerekiyor.

Şu bir gerçek: Dijital ortamlarda Google'ın, Meta'nın, X'in bir tekel olduğu ve tekelleşme yolunda gittiği ve bunu tüm dünyanın engelleyemediğini görmemiz gerekiyor. Dolayısıyla, biz onların kazanımlarını ve kullanım şartlarını iyi bilerek, bunu teknik insanlar bize anlatarak, biz bunların üzerinden nasıl ölçme ve gerçek manada da onların kazançlarından bu içerik üreticilerinin haklarını nasıl alabiliriz konusunda da dijital bilgi teknolojilerinin gerekliliklerini yaparak, işte, izlenme oranları, paylaşım oranları -bunları tabii teknik arkadaşlar bizden daha iyi konuşabilirler- çıkartmakta fayda var. Ama her şeyden önce, en önemlisi, ben de kanununa dönüşecek yolda konunun taraflarının tamamının olduğu bir çalışma grubu oluşturulmasının, bizim bu konuyla ilgili doğru bilgilendirilmemiz ve doğru işler yapmamız anlamında çok anlamlı olacağını ifade etmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum arkadaşlara ama hepsini birden konuşursak somut cümleler kurmaya geçmemiz zor olacak kanaatindeyim Başkanım.