Komisyon Adı | : | (10/983,984,985,986,987,988) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret AŞ Ülke Müdürü Cengiz Yalçın Demirci, Hukuk Direktörü Cem Aktolgalı ve Proses Mühendisi Ayşe Nur Türkarslan tarafından yapılan sunumlara ilişkin görüşme |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 04 .06.2024 |
GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Öncelikle, tutuklanan personellerin ifadelerinden anlıyoruz ki maden alanında birden fazla taşeron şirket çalışıyor. Anagold maden sahasında kaç alt yüklenici firma var? Bu firmaların ayrı ayrı görevleri nelerdir? Bir maden sahasında bu kadar çok alt yüklenicinin olması doğal mıdır? Ayrıca, 400'ü mavi yakalı yaklaşık 600 işçi Anagold bünyesinde çalıştırılıyor ama taşeron olan Çiftayda 1.500'den fazla işçinin çalıştığı görülüyor. Anagold asli sorumluluklarını taşeron şirketlere mi taşere etmektedir? Böyle hayati bir faaliyette alt taşerona işlerin büyük bir kısmının verilmesi sizce doğru mudur?
Bir diğer soru: Facia sabahı aileler olağan dışı çatlaklar ve olağan dışı durumun olduğunun bazı işçiler tarafından ifade edildiğini söylüyorlar. Bu hayati uyarıyı tamamen görmezden geldiğiniz iddiası doğru mudur?
Kazanın meydana geldiği sahada faciadan önce iş güvenliği uzmanı tarafından tespit öneri defterine yığın liçinde meydana gelen ve facianın âdeta habercisi olan çatlaklar yazılmış mıdır?
Diğer soru: Facia öncesinde sahada liç yığını üzerinde ve sahanın etrafında iş makineleri için yapılmış yollarda olağanüstü çatlaklar yine işçiler tarafından tespit edilip fotoğraflandığı ve şirketin risk bildirim sistemi üzerinden hem de diğer yollarla yetkililere bildirildiği ifade ediliyor. Buna rağmen gereken önlemlerin alınmadığı anlaşılıyor. Bu iddiaya göre katliamdan bir ay önce işçilerin madenle ilgili duydukları endişeleri defalarca dile getirmelerine rağmen neden bir önlem alınmamıştır?
Diğer bir sorum: Sunumunuzda 14.45'te acil durum müdahale planının devreye girdiğini söylüyorsunuz ancak siren, uyarı gibi işçilerin oradan uzaklaşmasını sağlayacak acil durum planının devreye girmediği iddia ediliyor. Yine, liç yığma alanına yaklaşık 200 metre mesafede dinamit patlatıldığı, bundan dolayı da yığma alanındaki kaymanın gerçekleştiği ifade ediliyor. Bu iddia, madencilik faaliyetleri esnasında bulundurulması gereken yaşam odalarının yani konteynerlerin olmadığı, olanların çay, kahve içmek için kullanıldığı dinlenme yerleri olarak ifade ediliyor; bununla ilgili bir cevabınız var mıdır?
Bir diğer soru: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının sunumunda jeoradar verilerinin aslında kasım ayı itibarıyla uyarı verdiği, olaydan iki gün önce pik yaptığı ve olay günü de çok bariz yani bu işten anlamayan kişinin bile burada bir anormallik var uyarısını fark edebileceği gözlemleniyor; bu hiç dikkatinizi çekmedi mi?
Yine, bir diğer sorum: Şirketin bünyesinde aynı işi yapan işçiler arasında ücret farklılığı var mıdır? Bu neden önemli? Çünkü kök maaşlarına eklenen promosyonların, primlerin, ikramiyelerin, hak edilmiş hakların... Sanki kamuoyunda çok yüksek maaşlarla çalışıldığı gibi bir algı yaratılmakta, ben çalışanların sınıflara göre kök maaşları noktasında bilgi almak istiyorum.
Yine, sendikalılaşma oranınız nedir, mavi yakalıların özellikle? Çünkü 13 Şubattan iki hafta önce bir kısım işçinin var olan sendikadan istifa ederek BAĞIMSIZ MADEN İŞ Sendikasına üye olmak istedikleri ancak şirket tarafından bunun engellendiği iddia ediliyor.
Diğer sorum, "Anagold" isimli şirketin işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda kesintilere gittiği belirtiliyor, hatta kamuoyuna da yansıdı, iş güvenliğiyle ilgili asıllı tabelaların şirket tarafından faciadan hemen sonra kaldırıldığı gazetelere de yansımıştı. İşletmenin genel olarak genç ve deneyimsiz mühendis kadrolarıyla çalışarak ucuz iş gücü elde etmek hırsıyla pek çok yanlışın önünü açtığı iddia ediliyor. Burada da mesela proses mühendisiniz bir buçuk yıllık, Operasyon Genel Müdürünüz daha nisan ayında başlamış, Sürdürülebilirlik Direktörünüz bir buçuk yıllık; kendi beyanlarınızdan yakalayabildiklerimi ifade ettim.
Diğer sorum, sunumunuzun 55'inci sayfasında şöyle bir ifade kullanmışsınız, demişsiniz ki: "İşletmemiz 2020 yılında bin gün yaralanma olmadan çalışma süresi rekoru nedeniyle Uluslararası Madencilik tarafından ödüle layık görülmüştür."
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN ATAY USLU - Buyurun.
GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Bunun sebebi, iş güvenliğini en iyi şartlarda almış olmanız mı yoksa işçilerin ek prim ödemelerinin devamlılık esas şartına bağlamış olmanız mı? Neden? Çünkü işçiler iş kazası geçirmeleri durumunda ek primden faydalanamayacakları, bu nedenle de kaza geçiren işçinin ek prim almak için bunu bir sağlık raporu olarak sosyal güvenlik kayıtlarına rapor etmemesi size bu ödülü aldırtmış olabilir mı?
2022'de facianın meydana geldiği liç yığınında 400 metreküplük bir kayma meydana gelmiş, bu konuda hangi çalışmalar yaptınız? Bu kaymanın nedeni nedir? O alanda kaymanın olabileceğine ilişkin bir belirti sizde daha önceden var mıydı?
Teşekkürler.