KOMİSYON KONUŞMASI

CUMHUR UZUN (Muğla) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Madende meydana gelen ve "yenilme" olarak adlandırılan bu faciadan önce -arkadaşlarımızın da ısrarla sorduğu gibi- jeoradarlar açıkça burada bir açılmanın olduğunu göstermiş ve sizlere bildirmiş. Buna rağmen ne yazık ki 9 kardeşimizi kaybettik. Jeoradarların ikazına rağmen neden gerekli önlemler alınmadı, alınamadı? 9 işçimize sahada bulunmamaları gerektiği konusunda haber, bilgi verilemedi mi, verilmedi mi? Bu arkadaşlarımız hangi görevle ve kimin talimatıyla o anda orada, bu koşullar altında bulunuyorlardı?

Diğer bir sorum: Bize verilen bilgilerde liç yığınının nem içeriğinin statik dengeler açısından son derece önemli ve kontrollü yapılması gereken bir işlem olduğunu belirtiyorlar ve son yenilmenin meydana geldiği aşamada da nem oranının yüzde 40 civarında olduğu ifade ediliyor. Bu yüzde 40 oranında nem içeriği yığın liçi için olması gereken seviyeler midir? Bunun aşılmasını, aşıldığı anı hangi metot ve yöntemlerle tespit ediyorsunuz? Böyle aşılma durumlarına ilişkin aşılmayı derhâl giderici hangi yöntemlerin uygulanması gerekiyor, bu yöntem ve tekniğe sahip misiniz? Böyle bir nemlilik nedeniyle akışkan hâle geldiğinin tespiti eğer doğruysa bunun önüne niye geçemediniz, niye durduramadınız?

Üçüncü bir sorum: 4'üncü fazda 10 milyon ton fazla yükleme yapıldığına ilişkin bize verilen bilgiler var. Bu 10 milyon ton fazla yüklemenin aşamalarla değerlendirmesi yapıldı mı ve "Bu proses bu yoğunluğu kaldırabilir, o yüzden yüklemeye devam edilmeli." diye bir değerlendirme yaptınız mı? Neden 4'üncü fazda belirli bir tonaja ulaşıldıktan sonra 5'inci faza geçmediniz? Burada 4B'nin nasıl icat edildiği de soru olarak aklımıza geliyor çünkü fazlar 1, 2, 3, 4 diye ardışık olarak gitmekte iken, 1'de 1A, 1B, 1C gibi bir durum yok iken -2 hakeza, 3 hakeza- 4'e geldiğimizde "4B" diye bir faz icat edildiğini görüyoruz ve bu, yeni bir fazın oluşup altyapısı hazırlanmadan 4'ün üzerine ilavelerin devam ettiğini, sadece isimlendirmek üzere belirli bir fazdan sonra yükü yine 4'e yüklemek kaydıyla ama adını "B" diye bir gruba ayırmak şeklinde olduğunu hissettiriyor. 4B'nin oluşumunu zorunlu kılan faktör neydi, 4B sizin için burada neyi tanımlıyor? Açıkçası, bunu bilmek istiyoruz.

Yığın liçi Çevre Bakanlığı yetkililerini dinlediğimizde bir maden, Enerji Bakanlığı yetkililerini dinlediğimizde yığın liçi bir atık.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Bakanlık değerlendirmelerinde farklı gözüken bu yığın liçi, bu ürünün elde edicileri olarak sizce -işlem öncesi ve sonrası- maden midir, atık mıdır ve belirli işlemlerden sonra dönüşen, öncesinde farklı, sonrasında farklılık oluşturan bir yığın hâlinde midir? Sizin tanımlamanıza göre, ilk anı ile son anı arasındaki tanımladığınız hâlleriyle, iç denetiminizde bunu nasıl değerlendiriyor ve hangi işlemlere tabi tutuyorsunuz?

Son bir sorum... Bütün bu oluşumlardan sonra ortada bir gerçek var, o da şu: Sizin fazla yüklemediğinizi söylediğiniz, buna ilişkin projeleri en yetkin kişilere yaptırdığınızı ifade ettiğiniz ve işletilmesi sırasında da olanca hassasiyetinizle sürdürdüğünüzü ifade ettiğiniz işlem sonucu liç yığınınız çöktü ve 9 can yok oldu. Ortada doğru gitmeyen bir şey var ve birden çok şey de olabilir. Sonuç itibarıyla böyle bir vahim tabloyla karşı karşıyayız. Sizce yığın liçiniz neden yıkıldı?

Sorulara samimiyetle cevap vereceğiniz inancımı bir kez daha tekrar ediyorum, teşekkür ediyorum.