SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Sayın Başkan, teşekkür ederim.

Ben Sayın Sivil Havacılık Genel Müdürüne dün de çıkışta, toplantı bittikten sonra sormuştum, bu denetlemelerde özellikle biliyorsunuz Rusya-Ukrayna savaşından sonra Avrupa hava sahasını Rus uçaklarına kapattılar. Bunların denetlenmesiyle ilgili bize, Komisyona bir bilgi vermeniz mümkün mü? Nasıl denetleniyor, nasıl oluyor?

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Sayın Başkanım, değerli vekiller; bizim denetleme kalemlerimiz özellikle standarttır, dolayısıyla, bizim tabi olduğumuz ICAO, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütünün unsurlarını bire bir takip ederiz, "annex"lerini takip ederiz. Dolayasıyla buradaki denetlemelerde bir imtiyaz veya bir -ne diyelim- suiistimal olması söz konusu değil. Biz zaten bu yıl içerisinde ICAO tarafından yedi, sekiz yılda bir yapılan bir denetleme süreci geçiriyoruz özellikle emniyet ve güvenlik noktasında. Güvenlik kısmını geçtik, mayıs ayındaydı denetlememiz. Diğer kısım da özellikle emniyet kısmı biraz daha kapsamlı, eylül ayında bu olacak. Dolayısıyla biz burada özellikle bu süreçte oldukça baskı gördük, çift tescilli havacı araçları ülkemize gelmeye kalktı, ülkenin üzerinden geçmek istedi. Dolayısıyla bunları çok sıkı bir şekilde takip ettik ve hiçbirine izin vermedik. Dolayısıyla ICAO'nun, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütünün izin vermediği hiçbir şeye biz izin vermiyoruz. Dolayısıyla bu noktada bir şüphe yok yani burada ilave bir riskin olması söz konusu değil. Tabii, bu hava araçlarının parçalarının temininde vesairesinde kendileri bir sıkıntı yaşıyorlar. Bu, onların problemi, sonuçta biz burada uçuşa elverişlilik noktasında da bizim "safha denetlemesi" dediğimiz yapıyı işletiyoruz. Bu, yabancı uçakların denetlenmesi süreçleridir, bu denetlemeler merkezde toplanıyor, Avrupa Birliğinde toplanıyor zaten. Dolayısıyla EASA tarafından da değerlendiriliyor. Burada kendi uçaklarımızın denetlenmesinde Avrupa'daki bütün ülkelerin üstündeyiz; bu, çok önemli bir şey. Dolayısıyla bu, ne kadar titiz olduğumuzu gösteriyor. Aynı denetçi arkadaşlarımız da ilgili denetlemeleri yine Rus uçaklarına veya İran'dan gelen uçaklara da yapıyorlar. Burada global bir risk var, doğru diyorsunuz ama biz bunu çok yakın takip ediyoruz ve burada çok titiz davranıyoruz. Dolayısıyla endişe edilecek bir husus yok.

Teşekkür ederim.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Teknik olarak nasıl? Yani uçakların denetlenmesi, havayollarının denetlenmesinde, aynı şekilde teknik hizmeti denetlemede...

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Yani bunların...

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Onlar da sizin kontrolünüzde mi?

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Şöyle söyleyeyim: Yani bizim denetleme unsurlarımız işte, uçağın sigortasıydı, bakımıydı vesairesiydi; bunlar üzerinden gider genelde ama personel noktasında ülkeler karşılıklı olarak yani kendi hava araçlarıyla geldikleri zaman biz onların hani nasıl lisans aldıkları vesairesi noktasında çok derinlemesine sorgulama şansımız yok. Ama onu ne yapar? ICAO'ya sorgular. ICAO'nun sorguladığı şeylerde de ülkelerin puanları olur. Bu puanlar mesela, bu tip ülkelerde düşmeye başlamıştır, düşer. Bu noktada genel global bir yargıya tabi tutulmuş olurlar, bizim özel bir şey yapmamız söz konusu olmaz.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Ben teknik hizmet anlamında sordum; mesela, yabancı bayraklı bir uçak geldi, kliması arıza yaptı...

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Evet, hizmet görmesi anlamında.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Bunun hizmetini görmek, bizim İstanbul Havalimanı'nda bu hizmeti verirken yine siz sivil havacılık olarak teknik ekibi...

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Şimdi, burada aslında üç yöntem var; bir tanesi, kendisi uçakla beraber teknik ekibini getirerek yapabilir. İkincisi, burada bir teknik bakım şirketinden destek alabilir veya burada bir oluşum yapabilir veya o havayolu "hat bakım" dediğimiz yetkiyi de kendi ülkesinden alır, burada bir şube kurmak suretiyle bunu yürütebilir. Bu yollardan üçüne... Özellikle bizim kendi bakım şirketlerimiz son zamanlarda bunlara bakma noktasında biraz imtina ediyorlar özellikle ambargoya takılmama noktasında tahmin ediyorum o konuda. Dolayısıyla tabii, neticede bizim için de özellikle turizm anlamında çok önemli ve bu akıcılığın temin edilmesi de gerekiyor. Biz burada kendilerine mesela bu üç yoldan birini ilettik, onlar da o çerçevede hazırlıklarını yapıyorlar. Yani burada biz tabii, ambargoların getirdiği özellikle hani Avrupa Birliği tarafında, Amerika tarafında ve Rusya tarafında bu dengeleri koruyarak devam ettik iki senedir. Bu sayede de şu an havacılık biliyorsunuz, son iki yıldır özellikle tüm rekorları kırıyor.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Havacılık ve turizm.

SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRÜ KEMAL YÜKSEK - Evet, turizm de öyle yani 55 milyon turist karadan gelmedi. Dolayısıyla havacılığın, burada özellikle Bakanlığımızın, Bakanımızın, Bakan Yardımcımızın bu konuda özellikle frekansların alınması ve bu akıcılığın temin edilmesi noktasında çok üstün gayretleri oldu; pek konuşulmuyor bu belki ama. Dolayısıyla bizim derdimiz özellikle Türk sivil havacılığını her türlü algıdan korumak. Her türlü algıdan diyorum, bu içeride de oluyor, dışarıda da oluyor. Tabii, burada da özellikle şunu da ifade etmek istiyorum: Kurumsal dönüşüm modelinin bir parçası olarak da bizim denetleme unsurlarımızı analitik hâle getirdik yani denetçiler gittikleri denetlemelerde bulgularını fotoğrafla veya resimle veya videoyla mutlaka belgeleyerek bizim yeni sistemimize koymak durumundalar. Dolayısıyla insan faktörünü de minimize ettiğimiz için hesap verebilir bir kurum olarak global platformda da bir...