CUMHUR UZUN (Muğla) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Özür diliyorum, ben gerçekten çok yoğun ve farklı sorular sorduğunuz için unutabiliyorum, isterseniz bir araya girip cevap vereyim bir kısmına, daha sağlıklı olur diye düşünüyorum.

OTURUM BAŞKANI ABDURRAHMAN BAŞKAN - Cumhur Bey de bitirsin, ondan sonra.

PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ - Tamam.

OTURUM BAŞKANI ABDURRAHMAN BAŞKAN - Kısa bir not alabilirsiniz oraya çünkü belki tekrar edilen sorular olabilir, onun için demek istedim.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Meydana gelen üzücü olay sonrasında canlarımızın çıkarılmış olmasına, orada yaşayan ve yakınlarını kaybetmiş olan ailelerin büyük bir beklenti içinde olduğunu bilen, yöre incelemelerinde bunu edinmiş birisi olarak dün itibarıyla hiç sevinilmeyecek konuya sevindiğimi ifade etmek isterim. Aileler gerçekten bu anı bekliyorlardı, karmakarışık duygular içindelerdi. Ben bir kez daha yitirdiğimiz canlara rahmet diliyorum.

Yitirdiğimiz canların çıkarılmış olmasının ikinci bir önemli yönü var, o da şu: Buradaki akan yığın liçinin daha kontrollü ve sağlıklı bir noktaya hızla kaldırılmasına hizmet edecek çünkü canlarımız içindeyken yapılan çalışma haklı olarak belirli bir titizlikle ve yavaş ilerlemek durumundaydı. En azından bundan sonra oluşabilecek olumsuzlukların önüne geçme tedbirlerini almak adına canlarımızın çıkarılmış olması bu yönüyle de önemlidir diye değerlendiriyorum.

Hocam, sunumunuzda çatlaklar, patlama ve hissedilmeyen depremlerin bu konuda tetikleyici faktör olduğunu hissettiğinizi ifade ettiniz. Daha sonraki aşamada ise görüntülere baktığınızda ve izlediğinizde aslında sıvı yoğunlaşmasının egemen olduğu bir toprak hareketiyle karşı karşıya olduğunuzu gördüğünüzü ifade ettiniz. Her ikisinin ayrı ayrı değerlendirme ve sonuçları olacaktır. Burada temel faktör sıvı yoğunlaşması mıdır yoksa oluşan çatlaklar, patlama ve hissedilmeyen depremlerin etkisi midir veya her ikisinin birleşmesi sonucu birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle oluşmuş bir toprak hareketinden mi bahsediyoruz? Bu konuyu kendi içinde çelişki kalmaması adına değerlendirmenizi rica edeceğim.

Bir de önerdiğiniz jeoradar... "Merkezî jeoradar" denilebilecek bir sistemden bahsettiniz. Teknik olan arkadaşlarımız var -ben değilim- teknik olmayan arkadaşlarımız açısından merkezî bir jeoradarla atık üreten yerlerdeki hareketliliklerin kontrolünün ülke sathında yapılabilmesi mümkün müdür? Her maden işletmesinin, atık üreten maden işletmecisinin buraya kaydının zorunlu hâle getirilip onların denetlenmesi, günlük, haftalık, aylık raporlanması ve buradan gelecek raporlarla yeri geldiğinde faaliyetlerinin durdurulması gibi bir mekanizma oluşturulabilir mi ve eğer oluşturulabileceğine inanıyorsanız bunun dünya örnekleri var mı, çalışıyor mu, oralarda yaşanmış aksaklıkları oluyor mu? O konuda da bizi aydınlatmanızı istirham ederiz çünkü sadece bunu araştırmak değil, araştırdığımızda elde ettiğimiz sonuçlarla ülkemizin işletmecilik alanında daha güvenli faaliyet gösterebilmesine de ışık tutmak gibi bir misyonumuz var. O yüzden, eğer böyle bir örneği varsa önemseriz, belki inceleyip oradan da bilgi almak durumunda kalırız.

Sizin esas alanınız olduğunu belirttiğiniz -bizim deyimimizle- su ve bu suyun jeolojik geçirgenliği olan tabakalardaki hareketlerinin değerlendirmeleriyle ilgiliydi. Burada suyun artık günümüzde sadece analizlerini yaparak nasıl bir tepkime içinde olduğunu görmekten başka şansımızın olmadığını ifade ettiniz bugün itibarıyla. Bunu ne kadar süreyle izlemek, sonuçlarını hangi evrelerde değerlendirmek ve onu bilimsel olarak etki alanlarına duyurmak durumundayız diye de sormak isterim.

Şimdiden vereceğiniz yanıtlar için teşekkür ediyorum.